 foto©Jodendom-online
De Tora draagt Aharon de Kohen Hagadol op: "Wanneer je de lampen verlicht, naar het midden van de Menora zullen de 7 lampen licht geven" [Sjmot/Ex. 8:2]. Volgens de Maharal en Rabbi Yonatan Eybishuts vertegenwoordigen de 7 armen van de Menora de 7 pijlers van de wereldse wijsheid, kennis en wetenschap. De RaMBaM leert in Hilchot Yesodei Hatorah hoofdstuk 2 dat wanneer je de natuur en de natuurwetenschappen gaat bestuderen, dat je dan stapelverliefd wordt met de Ene hierboven. Het feit is wanneer je G'd wilt zien, bestudeer dan de ongelooflijke wijsheid die in de natuur te vinden is, leert de RaMBaM verder in Moreh Nevuchim. Dat is hoe de RaMBaM de vers in de sidra Ki Sisa verklaart toen Mosje vroeg aan G'd: "Laat mij Jouw heerlijkheid zien." G'd antwoordde hem: "Ik zal met al Mijn goedheid jou voorbij gaan... en zal jij Mijn achterkant zien..." De RaMBaM legt G'ds woorden als volgt uit: "Als je G'd wilt zien, kan dat alleen op een indirecte wijze door studie van de natuur en natuurwetenschappen. Dat is hoe men G'd leert kennen en Hem lief te hebben."
Rabbenoe Bechaye verklaar dat de 7 wetenschappen als volgt zijn:
1. Wijsheid van logica en taal
2. Wiskunde
3. Fysica en chemie
4. Meetkunde en trigonometrie
5. Muziek
6. Astronomie en
7. G'ddelijke theologie.
Het midden van de Menora staat voor het licht van de Tora waar alle andere armen tegenaan kijken. Rabbenu Bachaye legt uit dat de centrale as van de Menora alle andere armen bij elkaar houdt, wat de kennis van de Wijsheid van G'd is. De andere armen zijn enkel de uitlopers van die G'ddelijke Wijsheid. Zoals in Tehilliem 111 staat geschreven: "Resjiet Chochma jirat Hasjem, de bron van alle wijsheid is de vrees voor Hasjem".
De leerling van de Gaon van Wilno, Rabbi Yisrael van Shklov, schrijft in Peat Hashulchan: "De Gaon van Wilno legde uit dat alle wereldse wijsheid van essentieel belang is voor onze heilige Tora en alles staat daarin. Hij gaf aan dat hij alle takken van de wereldlijke wijsheid en kennis, met inbegrip van algebra, trigonometrie, meetkunde en muziek, onder de knie had."
De Talmoed geeft vele voorbeelden hoe onze Geleerden gebruik maken van wiskunde om hen te helpen begrip te krijgen van de Tora. Om een voorbeeld te noemen. In Sanhedrin 5b staat dat de grote wijze Rav vele maanden doorbracht heeft onder de herders om de soorten oneffenheden op de dieren te bestuderen, welke wel en welke niet genazen. Dit om de heiligheid van de eerstgeboren kosjere dieren te kunnen bepalen. De Talmoed in Sjabbat 75a geeft kritiek op iemand die weet hoe je de kalender en de posities van de sterrenbeelden kan berekenen, maar dit vervolgens niet doet.
De boodschap van de Menora is het licht van de Tora en het licht van de seculiere kennis die elkaar aanvullen, zolang de Tora centraal staat, het stichtend is en basis blijft van alle wereldse wijsheden.
©Rabbi prof. E. Sprecher 2014 |