Valse profeten
We hebben het inmiddels over avodah zara’ (afgoderij) en verbod op het toevoegen en aflaten van informatie van de Tora besproken. (Vs. 13:2-6) Naast dat Mosje ons voor deze afgoderij en deze verwante praktijken heeft gewaarschuwd, waarschuwt Mosje ons ook voor iets wat een mens tot waanzin kan brengen (Ibn Ezra):
In hele uitzonderlijk omstandigheden , wat … wordt genoemd, mag een mitswe tijdelijk we; opzij worden gezet, echter mag dit uitsluitend door een profeet gedaan worden van wie bewezen is dat hij een echte profeet is. Elijahoe hanavi is een voorbeeld toen hij offerde op Berg Carmel in plaats in de Bejt Hamiqdasj (1 Kon. 18. RaMBaM leert in Hil. Jesodej Hatora 9:3 dat 1 Kon. 18 een voorbeeld is van de uitzondering. Iedereen die als een profeet erkend wordt is automatische een valse profeet wanneer hij beweert dat hij door Hasjem is gezonden om iedere vorm van afgod te verdedigen. Hetzelfde geldt voor ieder persoon die de woorden of de waarde van de Tora afschaft (Sanhedrin 89a). Zoals in de 13 Geloofsprincipes van RaMBaM uiteen gezet is, maakt het niet uit hoeveel wonderen een profeet uitvoert, omdat ons geloof niet op wonderen gestoeld is, waardoor wij onontvankelijk tegenover die wonderen staan (18:21-22).
(Vs. 2) …navie’ ‘o cholem… een profeet of een dromer… . Er zijn twee niveaus van profetie:
- het ontvangen van info terwijl de persoon wakker is
- het ontvangen van info middels een droom of een visioen
(Ibn Ezra. RaMBaN leert dat de Tora deze termen figuurlijk worden benaderd als omschrijving van iemand die nog nooit een communicatieve teken van G’d heeft ontvangen, maat een vorm van een korte spirituele potentie bezat dat schijnbaar hem in staat stelde een G’ddelijke boodschappen te ontvangen of de toekomst te voorspellen waardoor men dacht dat zij met een profeet te maken hadden. … ‘ot ‘o mofet…. Een teken of een wonder… Volgens Rasji is een teken een bovennatuurlijke gebeurtenis in de Hemel en een wonder is een wonderbaarlijke gebeurtenis op aarde.RaMBaN zegt dat een teken een wonder is dat door profeten voorspeld wordt en een wonder is een spontane gebeurtenis. Daarom moet een profeet zichzelf niet middels een wonder, maar middels een teken bewijzen (RaMBaM Hil. Jesodej Hatora 7:7).
Vs.3-4...oeva' ha'ot wehamofet... en het teken of wonder komt uit... ook al komt een profeet met bewijs, het blijft verboden om zijn instructies te gehoorzamen!!! Dát is waarom Hasjem het toelaat een oplichter wonderen te laten verrichten of een accurate voorspelling te laten doen. Rasji leert dat de Tora ons uitlegt dat Hasjem ons geloof test. R'Akiva verklaarde: 'Hemel verhoedde dat G'd een wonder toelaat tot gevolg van afgoderij".Sanhedrin 90a leert dat deze vers ons in de eerste waarschuwt voor een ware profeet die later zijn reputatie misbruikt door mensen wijs te maken dat het G'ds wil is aan een bepaalde vorm van afgoderij te doen.
|