Opzetten van rechtvaardige rechtbanken
De Tora draagt op om in iedere stad een gerechtshof op te zetten die problemen en conflicten moet oplossen (Sjemot/Ex. 21;22; 22:8 en ieder stam moet een Hoger Gerechtshof (een Sanhedrin). Daarnaast draagt de Tora ook nog op een Controlerende macht op te zetten die nagaat of men door de rechtbank opgelegde beslissingen opvolgt. Ook moeten zij op straat controles doen of iedereen aan de regels houdt (RaMBaM; Hil. Sanhedrin RaMBaN).
De nadruk in sidrot 16:18-20 ligt bij de leiders van het volk omdat zij macht hadden het volk goedschiks of kwaadschiks te beïnvloeden (Sforno). Daarom waarschuwt de Tora met nadruk dat de besluiten van het Sanhedrin opgevolgd dienen te worden (17:10-13) omdat Hasjem de geleerden die macht heeft gegeven de wetten van de Tora op een dagelijkse basis te kunnen interpreteren.
Zodra er geen respect voor hun intepretatie is, zou dit snel tot anarchie leiden en de Tora zal dan in verscheidene Torot opgedeeld worden (RaMBaN).
... wesjaftoe... misjpat-tsedeq... zij zullen rechtspreken... met rechtvaardige recht... (Vs. 18). Door meer mensen aan de staf van het gerechtshof te voegen, is niet voldoende. Deze mensen moeten kwalitatief en rechtvaardig onderlegd zijn waardoor zij volgens Rasji eerlijk en correct recht zullen spreken Hasjem hodt hen namelijk verantwoordelijk voor het resultaat van onrechtvaardig rechtspreken (Or Hachaim). Daarom moest het volk het woord van de rechters nauwlettend opvolgen en men moest alles doen wat zij het volk leerden (17:10).
Dit is de Schriftelijke basis dat wij rabbinale besluiten dienen op te volgen wanneer wij een vroom leven leiden. Anders gezegd: deze vers is de verordening van Hasjem dat wij gewoonweg altijd naar onze rabbijnen moeten luisteren en hun besluiten dus moeten opvolgen.
Parasja Sjoftiem begint met het gebod om het gerecht aan te stellen, maar het is niet alleen een fysiek rechtbank oid, want dat gebod hebben we al gekregen ten tijde van Noach (een van de zeven Noachidische regels). De rabbijn leerde ons dat er een verband ligt met dit gebod en de aanvang van de maand Eloel. Daarom is ieder jaar bij aanvang van de maand Eloel deze Parasja wat gelezen moet worden.
Wij moeten rechters en rechtbanken aanstellen die onze zielen onderzoekt en de balans opmaakt. Deze vers, 16:18 staat in verband met de chesjbon hanefesj! In deze parasja wordt ook geboden koningen aan te stellen (hfst. 17). Al 2000 jaar hebben wij al geen koning meer. Hoe moeten wij dit gebod in ons leven integreren? Door de Koning der Koning Koning over ons leven en hart aan te stellen en dat is Niemand minder dan Hasjem Zelf!
|