| Parasja / Toledot / Commentaar |
Overzicht | Inzicht | Haftara | Commentaar |
| Bereesjiet/ Genesis 25:19-28:9 | door: Devorah, Joel Nesanelen Eliyahu Reedijk |
Kenmerken van Avraham en Jitschak
Iedere patriarch had een jesjive waar over het bestaan en de wil van Hasjem werd geleerd. Avraham Avinoe had honderden – misschien wel duizenden – talmiediem (leerlingen). Jitschak had een jesjive met slechts één talmied: Ja’aqov. Vlg de RaMBaM werd Ja’aqov getraind en aangesteld om anderen te leren. De reden dat Jitschak slechts een talmied had is omdat Avraham de ruimte had iedereen in zijn jesjive toe te laten en Jitschak niet. Er wordt waarschijnlijk bedoeld "ruimte in een leven", dus niet materiele ruimte. Vandaar het volgende:
De Tora vertelt weinig over het leven van Jitschak, terwijl de levens van Avraham en Ja’aqov uitvoeriger worden besproken. Enerzijds lijkt Jitschak de brug tussen Avraham en Ja’aqov en anderzijds moest hij de scheidslijn tussen goed en kwaad trekken: Ja’aqov en Esav. Israël mocht namelijk geen smeltkroes zijn van goed én kwaad. Avrahams kenmerk was chesed, vriendelijkheid. Jitzchaks kenmerk is Gevoerah: gestrengheid. Met zijn gestrengheid was hij in staat goed en kwaad te differentiëren. In vers 19, de eerste vers van deze parasja, lezen wij daarom ook: we’elleh toldot Jitschaq ben-‘Avraham. ‘Avraham holiem ‘et Jitschaq... en dit zijn de geslachten van Jitschak, de zoon van Avraham; Avraham bracht Jitschak voort. In het Jodendom moeten vriendelijkheid en gestrengheid samen gaan. De een zonder de ander kan gevaarlijk zijn. Alleen vriendelijkheid kan leiden tot zelfbevrediging en genotzucht. Alleen gestrengheid kan leiden tot egoïsme en wreedheid.
Een andere verklaring van deze vers heeft betrekking op Avimelech uit Parasja Wajeira. Boze tongen van die tijd beweerden dat Sarah niet zwanger van Avraham maar van Avimelech was geraakt, omdat Avraham en Sarah tientallen jaren getrouwd waren zonder een kind te krijgen. Hasjem geeft duidelijk te kennen dat Avraham de vader is en Jitschak de zoon is. Daarnaast trok Hasjem volgens Rasji de trekken van het gelaat van Jitschak gelijk aan die van Avraham zodat iedereen getuigden: Avraham heeft Jitschak voortgebracht.
|
|