Sjediem, demonen, zijn hybride wezens die zowel kenmerken hebben in het gasjmisje, wereldse, als in het roechnisje, spirituele. Net als bij de mal'achiem, is het beter niet zo maar hun namen uit te spreken omdat zij, naar aanleiding van onze daden, de uitspraken schadelijk kunnen zijn.
Sjediem hebben ook verschillende klassen:
Sjede, sjede betekent veld en het geeft een verlaten gebied aan waar je beter niet alleen kunt lopen in het donker.
Sjod betekent stelen en komt van het woordje lisjdoa. Deze type van sjediem stelen de bechirah – eigen wil – van mensen. Maar zij stelen ook de mitswot en positieve energie.
Se’eriem betekent geiten; satyren. In de Torah [Wajjiqra/Lev. 17:7; II Divrej Hajamiem/II Kron. 11:15] worden zij in verband gebracht met tovenarij. Zij springen als geiten.
Dever, pest. Tehilliem/Ps. 91:4-5.
Zoals je goede en slechte mensen hebt, heb je goede en slechte sjediem. Meeste sjediem worden toch geassocieerd met de Sitra Achra, echter er zijn concrete voorbeelden van goede sjediem. Een ervan is Joseef de Sjed [Yossef Sheida] die in Pesachiem 110a en Eruvin 43a wordt genoemd. In de Gemorre Pesachiem is bijvoorbeeld een gesprek vast gelegd tussen Rav Papa en Joseef de Sjed over de respectievelijke gevaren van één set zoegot [twee] en twee sets zoegot [vier]. Zoegot is een begrip waarin het spirituele leiderschap van het Joodse volk in handen was van vijf opeenvolgende generaties van zoegot - paren - van leraren. Joseef de Sjed was een talmied chacham en gaf les in Joodse gemeenschappen. Was hij het ene moment op plek a, was hij binnen een seconde op plek b om daar een sjioer te geven. Toen de Praagse bevolking in de 16e eeuw in gevaar kwam door antisemitisme, heeft de Maharal [Jehuda Löw ben Betsabel 1520-1609] samen met zijn gabbai en schoonzoon een golem gemaakt. De Golem was een mensfiguur gemaakt van klei dat tot leven werd gewekt door een meqoebal, kabbalist [het verhaal van de monster van Frankenstein is daarop gebaseerd, hoewel een echte golem niet van een echt mens te onderscheiden was, dan alleen dat hij niet kon praten en buitengewoon bovennatuurlijk sterk was]. De geest van de golem was niet een menselijke ziel, maar was de geest van Joseef de Sjed. Vandaar dat de Maharal tegen de golem zei dat de golem zelf de geest van Joseef de Sjed bezat en hij de golem daarom ook Joseef noemde. Joseef de Sjed heeft naast dat hij talmied chacham was [een Torah Geleerde; dit gegeven was wel duidelijk in de Gemorre] en functioneerde als golem voor de Maharal, meerdere geleerden ondersteund in gevaarlijke tijden voor Joodse gemeenschappen [bron: The Golem of Prague van Gershon Winkler].
Sjediem zijn geschapen net voor het aanbreken van de Sjabbat. Omdat zij in het spectrum van schemering zijn geschapen [tussen chol, modaan en Sjabbat, kadosj, heiligheid], ligt hun rol in datzelfde spectrum. Doordat zij geschapen zijn maar Hasjem Zijn werk staakte, werden zij ‘niet afgemaakte’ wezens. Dit geef een interessante kijk op de roechnisje hiërarchie van de beria -schepping:
stenen
planten
dieren
mensen
sjediem
Omdat sjediem dus als laatste zijn gemaakt, zijn zij van het rijtje het meest roechnisje. Dit feit geeft het heel duidelijk weer hoe belangrijk sjediem zijn! Want op roechnisj gebied zijn zij hiearchisch gezien de kroon van de schepping! Echter Hasjem kon door de intreding van de Sjabbat hen niet afmaken. Daarom is de mens de kroon van de schepping geworden.
De Midrash Rabbah Bereeshit 7:5 vergelijkt sjediem met juwelen. Hasjem creëerde hun nefesj op de zesde dag, maar toen Hij hun goef, lichaam, wilde creëren, trad de Sjabbat in [Bereesjiet/Gen. 1:24-25]. De Midrasj leert dat Hasjem net als iemand was die ene juweel in zijn jaszak droeg en deze moest weggooien omdat de Sjabbat inging en daardoor ook het draagverbod van kracht werd. Wat de reden verder is waarom Hasjem hen niet heeft afgemaakt, weten wij niet. Het fysieke aspect die wijzelf niet kunnen waarnemen moet ook bestaan. Dat niet waarneembare fysieke aspect kun je namelijk ook vinden in de laagste vorm van de nefesj. Deze is het meest subtiele fysieke substanties. De reden dat niet waarneembare fysieke aspecten ook moeten bestaan, is dat niet alleen de mens en de dieren zijn tijdens de Malboel, Zondvloed, gered. Ook de sjediem zijn middels de teva, de Ark gered.
Doordat de mens nu de kroon van de schepping is, verklaart dit wel de vijandigheid tussen de mens en een sjed.
De hybride kenmerken van de sjediem uit zich als volgt:
ze hebben ‘vleugels’ zoals mal’achiem
zij kunnen ‘vliegen’ zoals de mal’achien
zij hebben kennis van de nabije toekomst zoals de mal'achiem
zij ‘eten’ zoals mensen
zij ‘drinken’ zoals mensen en
zij ‘planten zich voort’ zoals mensen en
zij gaan dood zoals mensen
De verklaring van ‘vleugels’, ‘vliegen’, ‘eten’, drinken’ en ‘voortplanten’, al deze gasjmisje aspecten, zijn als volgt te verklaren.
Net als de mal’achiem hebben sjediem niet letterlijk vleugels, maar de betekenis van vleugels van engelen zou hetzelfde betekenen voor sjediem. Het hebben van vleugels is op twee manieren te verklaren: net als mal’achiem zijn sjediem in staat beweging te manipuleren. Dit betekent dus het manipuleren van stand en plaats. tweede betekenis is het navigeren van een boodschap. In zeker mate gaat dat ook middels bechirah. Dat is zowel bij sjediem als bij mal’achiem. We leren in bronnen dat sjediem geen eigen wil hebben, echter zij met beperkte mate is er wel een vorm van bechirah. Hoe wordt de boodschap gebracht? Is het de gehele boodschap? Enzovoorts.
Net als mal’achiem kunnen sjediem vliegen, maar we spreken dus niet over letterlijk vliegen. Dat vliegen is een mate van bechirah - vrije wil - die we in de bovenstaande tweede punt hebben aangegeven. Dat ‘vliegen’ is de bechriah Hasjem’s wil, Zijn opdracht, uit te voeren. Het navigeren, zie punt 1, van de boodschap of opdracht wordt met ‘vleugels’ gesymboliseerd. Uiteraard zijn de mogelijkheden van de sjediem ten aanzien van de mal’achiem veel beperkter. De bechirah van de mal’achiem en sjediem is anders dan die van de mens. Onze bechirah zit in de keuze of wij Hasjem’s wil wel of niet willen doen. De bechirah van mal’achiem en sjediem zit in de mogelijkheid dat zij fouten kunnen maken. Dus het ‘vliegen’ is of zij wel of geen fout maken met het uitvoeren van Hasjem’s wil [Da’at Tevunot II par.34 mbt mal’achiem]. Dit geeft de kern weer van de haat-liefde verhouding tussen mensen en sjediem. Wij hebben bechriah om ons met ons lichaam tikkoen te doen. Sjediem kunnen fouten maken en kunnen besluiten hoe de boodschap of opdracht wordt uitgevoerd.
Omdat sjediem gebonden zijn aan Assijah, deze materiële wereld, is hun blik op de toekomst zeer beperkt. Sommige bronnen menen dat zij maar drie maanden in de toekomst kunnen kijken, maar andere bronnen beweren dat ze van Rosj Hasjana, wanneer de beslissingen over iemand of een dier basjamajiem worden bekend gemaakt, naar de volgende Rosj Hasjana kunnen kijken. Zij kunnen namelijk de aankondigingen en besluiten voor het jaar horen, waarnemen.
Sjediem eten niet zoals mensen. Dit om het feit dat zij niet over een fysiek lichaam zoals die van ons beschikken. Zij ‘eten’ avodah zara hetgeen aan hen wordt geofferd.
Ook drinken zij om dezelfde reden niet zoals mensen. Zij ‘drinken’ de wijn die eveneens middels avodah zara wordt geofferd.
Dit geldt ook voor het voortplanten. Wanneer wij spreken dat sjediem zich voortplanten zoals mensen, wordt er bedoeld dat mensen die verboden seksuele daden doen, de kracht aan de sjediem geven. Verboden seksuele handelingen – of het nu wel specifiek voor een demonisch ritueel is of gewoon zonder specifieke reden, geeft sjediem energie zoals het geofferde wijn en voedsel. Een voorbeeld is pornografie, het verspillen van zaad [verbod geldt ook voor niet Joden! Zie ****footnote] en dergelijke.
Demonie valt en staat dus bij het eten, drinken, en verboden vormen van seksualiteit. Daarom gaan avodah zara en idolatrie hand in hand. Sjediem stelen dan de menselijkheid van mensen. Dit verklaart de toename en hoeveelheid van immoreel en onmenselijk gedrag heden ten dagen. Daarbij geeft seksuele energie meer demonische energie in het gebied van de sjediem over all.
Sjediem zijn, net als Gavrie’el, Rafa’el en Oerie’el die bij Avraham Avinoe als Arabieren op bezoek kwamen, in staat te doen als of zij mens zijn en zij kunnen daarom ook *mensen seksueel aanvallen! De RaMCHaL leert dat mal'achiem bij Avraham Avinoe met hun ziel geen eenheid vormden met het lichaam die zij tijdelijk hadden. Zoals bij mensen waarvan de nesjomme [ziel] en de goef [lichaam] wel een eenheid vormen. [De bron van de ‘De hybride kenmerken van de sjediem’ en de uitwerking hiervan is The Ramchal's Essay on Fundamentals - Part 4 - Rabbi Yirmiyahu Ullman.]
De RaMCHaL leert daarom ook in Ma’amar Haikarim dat het fysieke aspecten van sjediem daarom niet hetzelfde is als die van de mens, zo ook hun roechnisje aspect is niet hetzelfde zoals die van de Kochot Nivdaliem, de mal'achiem en de nesjamot. In Derech Hashem III 2:9 ftn 136 Elucidated staat dat hoewel sjediem mogelijkheden hebben die voorbij de normen van de natuurwetten gaan, dat deze mogelijkheden wel binnen specifieke grenzen zijn afgebakend
Accurate dromen komen uit de heilige regionen. Dromen die dus waarheden bevatten maar ook verdraaien kennen, worden beïnvloed door de sjediem. Er wordt geleerd dat deze beïnvloeding met name in de vroege morgen gebeurd en deze in het oor van de slaper wordt gefluisterd.
Door Derech Hashem II kun je concluderen dat sjediem over het algemeen wel in verband worden gebracht met toemah en kisjoef [tovernarij]. Deze doen dat in ‘opdracht’ van de rasja. Echter, zowel mal'achiem als sjediem laten zich niet commanderen en zullen dit vroeg of laat laten merken. Sjediem kunnen zelfs in opdracht van Satan je ziel opeisen. Dit naar aanleiding van kisjoef. Dat is de reden, leert Rabbi Mendel Kessin sjlita, dat je voor kisjoef geen tesjoeva kan doen. Je hebt je ziel namelijk letterlijk aan Satan verkocht. De persoon zal iboed [lett. ‘Verlies’, maar betekent dat de persoon vernietigd wordt] raken.
