‘Wanneer je G'd kent, houdt je van Hem en vrees je Hem'
RaMBaM (Yisodei Hatorah Perek 2 halacha 2) RaMBaM zegt dat vrees voor Hasjem is ervan doordrongen te zijn dat Hij de mogelijkheid heeft om degene te straffen die Zijn mitswes overtreden, zoals in Dewariem/Deut. 10:20 geschreven staat: "je zal Hasjem je G'd vrezen". Vrees voor Hasjem is een nobel streven en de Berachot 6b leert dat: - degene die jirat hasjamajiem bezit, zijn woorden gehoord zullen worden.
- het lijkt als of de hele wereld voor die ene persoon is geschapen,
- waardoor zo'n persoon gelijk staat met de hele wereld.
Rabbi Jonah Gerondi leert dat jirat hasjamajiem de basis is van alle mitswes, omdat er staat geschreven "en weet Jisrael, wat vroeg Hasjem van jou dan Hem te vrezen?... Hasjem toont voorkeur naar degene die Hem vrezen." (Dewariem 10:2; Tehilliem/Ps. 147:11). Er bestaan naast de minimale vrees voor Hasjem (dat Hij de mogelijkheid heeft om de overtreders te straffen) diverse gradaties van vrezen: - "Weet wat boven je is; weet dat er een oog is dat toeziet en een oor dat luister; weet dat al je daden in een boek wordt opgeschreven". (Misjnah Pirke Avos 2:1)
- "Ook zag hij (Hillel) eens een schedel op het water drijven en sprak tot hem: ‘Omdat jij hebt laten verdringen heeft men jou laten verdrinken, maar tenslotte zullen zij die jou hebben laten verdrinken zelf verdrinken" (zoals een mens doet, zo doet men hem; Misjnah Pirke Avos 2:6).
- "... weet voor Wie je later rekening en verantwoording moet afleggen... voor je opperste Koning, voor de Heilige wiens Naams geprezen wordt..." Misjnah Pirke Avos 3:1
- "een net (lijden en dood) is over alle levenden uitgespreid (je ontkomt er niet aan)... maar de incasseerders (het lijden) gaan gestadig iedere dag rond en nemen betaling van mens met en zonder zijn toestemming aan" (Misjnah Pirke Avos 3:20).
- "Weet ook dat alles volgens afrekening gaat en laat je jetzer hara (slechte neiging) je niet verzekeren dat het graf een toevlucht voor je is, want of je het wilt of niet leef je, of je wilt of niet sterf je en of je wilt of niet moet je eens rekening en verantwoording afleggen voor de opperste Koning, de Heilige Die geprezen wordt" (Misjnah Pirke Avos 4:29).
- "Zeven soorten straffen komen over de wereld voor zeven categorieën overtredingen..." (Misjnah Pirke Avos 5:11).
Op grote en kleine schaal maakt jissoeriem het doel van je leven duidelijk: vrees Hasjem, want het is voordat de mens was geschapen al gecreëerd. |