Joseef als onderkoning met zijn broers

Eén van de rabbijnen met wie ik geleerd heb vertelde mij ooit om de wekelijkse parasha (Torah lezing) te lezen met een krant ernaast. Deze week, met Bolkestein’s uitspraak realiseerde ik mij, hoe veel gelijk deze rabbijn had.

“Herkenbare Joden, kunnen beter emigreren in verband met het antisemitisme.”

Deze uitspraak van Meneer Bolkestein heeft Nederland de afgelopen dagen op de kop gezet. Maar ook in het land Israel is er inmiddels elke dag over gesproken door de Nederlands-talige Joden. Waarvan de meesten, geboren en getogen zijn in Nederland.

Zoals met alles, zijn er ook op de uitspraak van meneer Bolkestein verschillende meningen. Persoonlijk, ben ik het met hem eens dat orthodoxe Joden geen toekomst hebben in Nederland. Alleen mijn redenering is niet ‘slechts’ om het antisemitisme.
Zeg ik hiermee dat het allemaal ‘niet zo erg is,’ als dat Meneer Bolkestein voorstelt?

Absoluut niet. Het antisemitisme is weldegelijk in zo’n grote mate aanwezig dat een duidelijk herkenbare Jood buiten Amsterdam-Buitenveldert bijna niet meer normaal op straat kan lopen.

Zo werd ik, toen ik nog in Nederland woonde, dagelijks op straat, centraal station, in de winkel, of waar dan ook, uitgescholden voor alles wat men maar voor het woordje ‘Jood’ kan plaatsen. Ook, was het niet ongebruikelijk om de Hitler-groet te zien of bepaalde Nazi leuzen te horen. Dan nog maar niet te spreken over het sissen en de inmiddels populaire leus: “Hamas, Hamas Joden aan het gas.”
Deze ervaringen, hebben allemaal meegespeeld in mijn beslissing om uiteindelijk mijn geboorteland te verlaten en – met een korte stop in Antwerpen - in te wisselen voor Eretz Yisroel (het land Israel).

Frits Bolkestein, heeft op het punt van antisemitisme dus volledig gelijk. Het bestaat in grote mate in Nederland en de regering doet er niets tegen. Niet alleen doet de regering er niets tegen; maar ook de Nederlanders die zeggen niet antisemitisch te zijn, zijn altijd verdacht stil.
Waar waren deze Nederlanders toen ik elke dag op straat werd uitgescholden of nageroepen (soms zelfs bedreigd)? Wat deed de politie die regelmatig op hoorafstand stonden? Nog geen woord.

Slechts twee weken geleden was ik na anderhalf jaar weer in Nederland. Ik had nog geen 10 stappen gezet op Roosendaal Centraal (eerste Nederlandse station vanuit Antwerpen) voordat ik al openlijk en luidruchtig werd beschuldigd dat ik Jezus’ vermoordt zou hebben. Waar waren de normale, tolerante Nederlanders toen? Ik kon ze in ieder geval niet vinden. Zelfs niet op mijn terugweg – een week later – toen een soortgelijk geval gebeurde op Arnhem Centraal.

Dus ja, wat mij betreft klopt het wat Bolkestein zegt over het bloeiende antisemitisme in het ‘tolerante’ Nederland. Maar om dit als enige reden op te geven om Nederland te verlaten is voor mij niet goed genoeg. In de woorden van Rabbijn Raphael Evers is dat “vluchten.”

De hoofdzakelijke reden waarom ik denk dat religieuze Joden geen toekomst hebben in Nederland, is met name de assimilatie. Het loslaten van Torah u’Mitzvos, de Torah en haar geboden.

Het is waar, dat de angst voor antisemitisme en het al bestaande antisemitisme hier ook een grote rol in spelen. Maar het feit blijft, dat het Jodendom in Nederland helaas niet meer is wat het ooit geweest is.
Wanneer ik Joden ontmoet die niets van de huidige situatie in Nederland afweten, moet ik ze regelmatig uitleggen dat hun ideeën van Nederland niet meer ‘up to date’ zijn. De tijd van de talmidei chochomim (grote Torah geleerden) en van Amsterdam als een ‘Ir Torah’ (stad van Torah) is helaas niet meer. De ooit, zo bloeiende Joodse gemeenschappen van Nederland zijn aan het assimileren. En nee, antisemitisme is hier niet de oorzaak van.
Hoe vreemd het ook is om te zeggen – of te horen – de vrijheid die wij vandaag de dag genieten, is de grootste oorzaak van de assimilatie van ons volk. Het was dan ook om deze reden dat R’ Shneur Zalman van Liadi zy”a, de eerste Lubavitcher rebbe, een fel tegenstander was van Napoleon (die gelijke rechten gaf aan Joden).
In a way, is antisemitisme juist altijd een soort van bescherming geweest voor het Joodse volk.
Statistieken laten ons zien dat – alleen al in de Verenigde Staten – sinds de tweede wereld oorlog, er meer Joden zijn ‘uitgeroeid’ dan door de handen van de Nazi’s. Hoe? Door assimilatie.

In de parasha van deze week (Vayigash) lezen we dat Hashem tegen Yaakov zegt: “Al Tira Meirda Mitzrayim Ki LiGoy Gadol Asimcha Sham.” “Wees niet bang om naar Egypte te gaan want ik zal jou daar tot een groot volk maken.” 
Als Yaakov de moeilijke, bittere golus (ballingschap) vreesde - dat vol was met pijn en lijden. Hoe kon dit antwoord van Hashem hem ooit gerust stellen? Door hem daar tot een groot volk te maken, zou alleen maar nog meer lijden brengen bij nog meer mensen. De Sforno zegt over dit vers, dat Yaakov bang was voor de toekomst van klal Yisroel (Joodse volk). “Hoe zullen ze het lijden doorstaan?”

Hashem antwoordt hem dat Egypte juist ‘de plek’ is waar de bnei Yisroel kunnen bloeien en een volk kunnen worden. Als ze in Eretz Kenaan zouden blijven, dan zouden ze uiteindelijk gemengd gaan trouwen met de oorspronkelijke inwoners van het land; assimileren en verdwijnen. Maar zoals we weten uit de vorige parasha (Mikeitz 43:32), verachtten de Egyptenaren de Joden en weigerden zelfs om met hen te eten of überhaupt maar samen te zijn.
Precies om deze isolatie, konden de kinderen van Yaakov hun unieke identiteit behouden en een groot volk worden.

Rav Moshe Sternbuch zegt hierover dat “deze haat, het Joodse volk levend heeft gehouden door alle eeuwen heen.” De moord, de haat, de bloedlibellen en pogroms waren allemaal een kracht dat achter ons stond. In een wereld van relatieve vrijheid voor de Jood, en de bereidheid om veel met Joden om te gaan en zelfs met ze te trouwen; in zo’n wereld vinden we het grootste gevaar voor ons bestaan. En helaas… helaas lijkt het erop alsof we de strijd aan het verliezen zijn.
Wanneer we met de nek aangekeken worden, en wij ons voelen als een vreemdeling in een vreemd land -zoals dat in Nederland veelal het geval is - glimlach dan, denk terug aan wie je werkelijk bent, het doel van am Yisroel, en herinner je onze strijdkreet:

"Al Tira Meirda Mitzrayim Ki LiGoy Gadol Asimcha Sham!"

PS: Zowel het land Israel als Amerika hebben de grootste, bloeiende Torah-houdende gemeenschappen van de wereld

©Joel von Schukkmann 2010