Betsaleel, de architect van het Misjkan, de Tabernakel, komt alleen bij de Tabernakelbouw voor. Verderop in de Tora horen we niets meer over Betsaleel?! ”Bouw Mij een Misjkan”. Wie moest dit bouwen? Een jongen van 13. Iedereen kende zijn familie. Zijn grootvader was Choer, de zoon van Kalev, die gedood werd toen hij het volk wou tegenhouden bij het gouden kalf. Zijn oma Mirjam, de vrouw van Choer, was de zuster van Mosje, een profetes die geholpen had het volk te bevrijden. Maar wie was dit wonderkind?

Betsaleel was niet alleen een geweldig kunstenaar en artiest maar ook een kabbalist, die wist hoe hij de namen en eigenschappen van G’d in zijn werk kon verweven. Gevoel voor zijn missie had hij geërfd van zijn grootouders. Met zijn Barmitswa werd hij aangesteld in de ‘schaduw van G”d’. Hij bouwde het heiligste object in de geschiedenis, de Misjkan. Toen verdween hij van het toneel. Verder wordt hij niet vermeld. Wat gebeurde er met Betsaleel?

De Talmoed vertelt, dat Rabbi Tarfon ziek was. Zijn vrienden Rabbi Akiva, Rabban Gamlieel en anderen kwamen op bezoek. Zijn moeder stond bij de deur te huilen. Ze smeekte de Tsadikkiem te dawennen voor haar zoon Tarfon: ”hij is zo’n goede zoon!”. Zij liep eens op straat met R. Tarfon toen haar schoen brak. R. Tarfon boog zich onmiddellijk voor zijn moeder, legde zijn handen onder haar voeten en zo kon ze zonder pijn naar huis komen. Rabbi Akiwa hoorde dit aan: ”Tarfon heeft niet eens de helft van zijn verplichting als zoon vervuld”. Wat een harde woorden! Wie heeft er ooit voor zijn moeder op de grond gelegen met zijn handen onder haar blote voeten?

Wanneer wij Rabbi Tarfon hadden gevraagd waarom hij geschapen was, zou hij geantwoord hebben dat hij één van de Ba’alee Masora was: hij gaf de mondelinge Tora door aan de volgende generatie. Zeker een waardig levensdoel. Maar toen de Geleerden hoorden van de wijze waarop hij zijn moeder eerde, beseften zij dat het levensdoel van Rabbi Tarfon meer was. Hij was een rolmodel voor Kiboed Eem (eerbied voor moeder). Dat was ook een belangrijke taak. Rabbi Akiwa realiseerde zich dat als Rabbi Tarfon zijn aardse opdracht al had vervuld G’d hem zou meenemen naar de volgende wereld. Daarom zei hij: ”Tarfon heeft nog niet eens de helft van zijn verplichting als zoon vervuld”. Dit was eigenlijk een beracha! Rabbi Tarfon had zijn aardse missie nog niet vervuld en moest dus doorleven.

Daarom verdween ook Betsaleel van het toneel. Betsaleel kende zijn rol in het leven. Er is niemand, stelt Pirkee Awot, die geen plaats en tijd heeft. Iedereen kent zijn kwartiertje roem. Maar we raken af en toe beneveld door ons eigen idee van wat we zouden moeten zijn terwijl HaSjeem wellicht heel andere plannen met ons heeft.

Leer van Betsaleel dat de volgende keer dat wij voor een uitdaging staan wij die met beide handen aangrijpen. Wie weet is dit het moment waarvoor wij geboren zijn. Meer hoeven we niet te doen op deze wereld: alleen die taak uitvoeren waarvoor we geschapen zijn. Maar we beseffen vaak niet wat G’d van ons wil. Eeuwige roem is niet voor iedereen weggelegd. We hoeven alleen onze taak op aarde te vervullen.

©Dayan mr. drs. R. Evers 2013