| Wat betekent de permanente overgang naar de zomertijd vanuit joods oogpunt? |
| Publicatiedatum: woensdag 10 april 2019 |
Auteur: Opperrabbijn R. Evers | 1.476 keer gelezen |
|
|
| Halacha, Pesach, Opperrabbijn R. Evers » |
|
|
 Beleven we op zondag 31 maart 2019 voor de laatste keer in ons leven dat de klok in Nederland wordt gewijzigd naar de zomertijd? Op 31 maart 2019 gaat de klok ’s ochtends vroeg een uur vooruit. Van 2 uur ’s ochtends wordt het plotsklaps 3 uur. De ochtend begint eerder. Onze slaap wordt dus met een uur bekort maar het voordeel is dat we vanaf 31 maart 2019 gedurende zeven maanden langer van het daglicht kunnen genieten.
Daarna krijgen we het uur verloren nachtrust terug bij het volgende winteruur, dat zal ingaan op zondag 27 oktober 2019. Zondag in de vroege ochtend gaat de klok een uur terug van 3 uur naar 2 uur ’s ochtends. De ochtend begint later. We slapen dan dus een uur langer maar ’s avonds 27 oktober 2019 is het wel weer een uur eerder donker.
Voor altijd zomertijd?
De Commissie van de EU wilde de afschaffing van de tijdsverandering al in 2019 doorvoeren. Voor veel lidstaten van de EU bleek dit te snel. De Europese Raad van Ministers zijn van plan de overgang tussen zomer- en wintertijd op 28 maart 2021 af te schaffen. Maar het Europees Parlement is van plan om de tijdsverandering al in 2020 af te schaffen. Het plan is nu om voor eeuwig de zomertijd in te voeren.
De joodse visie
De permanente zomertijd is een drama voor de jodendomsbeleving in Nederland en in de hele EU. Ik neem actuele voorbeelden. Het was vorige week Poerim waarop onze kinderen verkleed gaan en wij het boek Ester lezen. Hierin staat beschreven hoe in het rijk van koning Achasjverosj de hoogste minister Haman ongeveer 2500 jaar geleden besloten had om het joodse volk op een dag totaal te vernietigen.
Wij vierden op 20 Maart ’s avonds (nog wintertijd!) na nacht het feit dat G’d ons redde uit de klauwen van Haman. Maar nacht is het pas om half acht en dat betekent dat we nog eerst het avondgebed moeten zeggen. Dat kost ongeveer een kwartier. Daarna lezen we met de gemeenschap in de synagoge het boek van Ester dat minimaal drie kwartier kost.
Totaal kinderonvriendelijk
De festiviteiten breken dus pas los om half negen ’s avonds maar dan is het allang kinder bedtijd en besluiten verstandige ouders dat hun kinderen weer mee naar huis moeten om hen een welverdiende nachtrust te geven. Naar Poerim kijken de kinderen het hele jaar uit. Het is uitbundige vreugde en ontzettend leuk. Om nu ook in maart de zomertijd in te voeren zou betekenen dat we het feest pas om half tien zouden kunnen beginnen en dat is voor de meeste kinderen gewoon veel te laat. Zo is er geen lol meer aan en zijn we dus voor onze kinderen een van de highlights van het joodse leven voorgoed kwijt. En als de kinderen er geen plezier meer in hebben, verliest het jodendom heel veel in een toekomst met alleen maar zomertijd. Maar ook met de huidige wintertijd valt alles veel te laat. Ik pleit dus voor een permanente wintertijd minus een uur!
Sederavond catastrofaal
Op Sederavond vieren we de bevrijding uit de Egyptische slavernij 3331 jaar geleden. Dit was lang geleden maar omdat we constant vervolgd werden blijft dit feest uiterst actueel. Kinderen bereiden zich maanden lang voor. Gedurende Sederavond mogen ze verschillende stukken uit de Sedertekst voordragen. De jongste van het gezelschap zegt het Ma nisjtana uit het hoofd. Hierin vraagt het zich in het Hebreeuws af wat deze avond zo anders is als alle andere avonden. Voor ouders en grootouders is dit misschien wel het meest emotionele moment van het hele jaar. Zij zijn dan getuige van het feit, dat hun kinderen en kleinkinderen voortgaan in de joodse traditie.
Maar door de permanente zomertijd zijn de jongsten allang in slaap gevallen nog voordat de kiddusch (inzegening) van de Sederavond heeft plaatsgevonden. Dit jaar vieren we Sederavond op 19 April. Nacht is het pas om 21.31 uur volgens de zomertijd. Dit betekent niet alleen dat de kinderen allang vertrokken zijn maar dat ook vele bewoners van ons prachtige bejaardentehuis niet meer kunnen meedoen. Geef mij maar een permanente wintertijd (liefst minus een uur)!
Ouderenonvriendelijk
Lang niet alle ouderen blijven zo lang op. Op de eerste avond begint de viering van de Seder in het algemeen voordat het geheel donker is (nacht). Maar om aan de regels voor de Sederviering te voldoen, kan men een aantal delen pas na nacht (21.31. uur) zeggen. Dit zijn:
- Kiddoesj, de inzegening van de Sederavond over de eerste beker wijn,
- Jachats (het breken van de middelste Matza),
- Ha lachma anja (het reciteren van ‘dit is het brood van de ellende’),
- Ma nisjtanna (‘wat is het verschil tussen deze avond en alle andere avonden’),
- Awadiem hajienoe (‘slaven waren wij voor Farao’),
- Rabban Gamlieel tot en met de maaltijd van Matza en Maror (bitterkruid),
- Bensjen + 3e beker wijn,
- Hallel (dankgebed), 4e beker wijn,
- Na-zegenspreuk,
- Chasal sidoer pesach, lied aan het einde van de Seder.
Het resultaat van de permanente zomertijd is reeds in de lente van ieder joods jaar een pure aanslag op de ware jodendomsbeleving.
|
|
|