30 Niesan 5784 | 08 mei 2024
Artikelen
Jodendom in praktijk     Hasjkafa     Feest- en Gedenkdagen     Samenleving     Geschiedenis     Antisemitisme     IsraĆ«l     Media     Publicisten     
De becijfering van de Naam
Publicatiedatum: zondag 24 mei 1998 Auteur: Redactie | 9.359 keer gelezen
Kabbalah, Redactie »
  1. De drie methoden van interpretatie (profetisch kabbalisme)

De kabbalist gaat er van uit dat het geschreven Woord van G´d het resultaat is van Zijn inspiratie en dat de Schrift de essentie van Zijn wezen bevat. Verder gelooft hij dat G´d in deze heilige Schrift verborgen is en dat derhalve een verborgen betekenis schuilt in de woorden van de Schrift: een essentie die door Hem opgespoord en blootgelegd moet worden. Om dat te doen gebruikt de kabbalist 3 methoden van interpretatie:

  1. Gematria: iedere Hebreeuwse letter heeft een getalswaarde. Is eenmaal de getalswaarde van het woord bekend, dan kan de overeenkomst worden gevonden tussen dit woord en een ander woord met een zelfde getalwaarde. Op die manier kan één getal verschillende begrippen vertegenwoordigen. Deze begrippen kunnen weer gezien worden als een nadere verklaring van elkaar. Ik geef een voorbeeld van deze methodiek, maar begrijp 1 ding wel: mijn toetsenbord kent geen Hebreeuwse lettertekens, dus moeten we dat maar zonder doen. Genesis 49: 10 ‘...de scepter zal van Juda niet wijken, noch de heersersstaf tussen zijn voeten, totdat Silo komt en hem zullen de volken gehoorzaam zijn...' Volgens de kabbalist is deze tekst een profetie van de komt van de Messias: De gematrische ontleding van de zinssnede totdat Silo komt; is in het Hebreeuws Iba Shlh, en heeft een totaal van 358. Je schrijft in het Hebreeuws: Jod (=10), Beth (=2) en Àlef (=1) = 13 én Sjien (=300), Jod (=10), Làmed (=30) en Hê (=5) = 345 + 13= 358. Het woord Messias wordt gespeld met: MSjCH en als je dat woord omzet in cijfers, kom je ook op 358. En het klopt dat het en profetie van de komst van de Messias is. Dit alles leidt tot de wat rare verklaring in Numeri 21: 9: ‘toen maakte Mozes een koperen slang en plaatst die op een staak; en wie, wanneer een slang hem gebeten had, op de koperen slang de blik richtte, bleef in leven...' De koperen slang van Mozes is in het Hebreeuws NChSj: Noen (=50), Chêth (=8), Sjien (=300) = 358, komt wederom op het zelfde getal als die van de Messias. Deze Gematria - methode wordt, in het huidige kabbalisme, als kern van de leer beschouwd. Misschien schilt hier het misverstand dat men de Kabbalah niet kan begrijpen als men de Hebreeuwse taal niet beheerst.
  2. Notarikon:dit is de uitleg waarbij d.m.v. afkortingen en rangschikking de betekenis van woord en zin wordt beïnvloed. Deze methode maakt weer gebruik van 2 manieren:
    • Het vormen van een woord door de begin - en eindletter van een ander woord of woorden;
    • De letters van een naam (woord) te zien als de begin - of eindletters van elk woord van een zin. 
  3. Temoera: is de 3e methode van rangschikking die in de kabbalistiek wordt toegepast. Deze methode is moeilijker dan Gematria en Notarikon. In Temoera worden volgens vaste regels de letters van het alfabet onderling verwisseld en gerangschikt. Def meest eenvoudige regel: de omkering van de 1e helft van het alfabet met daaronder de andere helft, leidt tot opmerkelijke resultaten: K I th ch z v h d g b a EN       L m n s o p th q r sj     Jeremia 25: 26: ‘...en de koning van Sesach zal na hen drinken...' en in Jeremia 51: 41:'...ach, hoe is Sesach veroverd?' Sesach blijkt, na het toepassen van de Temoera methode, niets anders dan Babel te zijn: SESACH/SJESJAK wordt SjSjK en in de opstelling van het halve alfabet - als boven - is elke letter verwisseld met de letter erboven of eronder, Sj (e) Sj (a) K (Sjesjak): b (a) b (e) l, dus Babel.

Deze drie methoden van interpretatie zijn bekend geworden als het profetisch kabbalisme. Ondanks dat de schriftgeleerden niet gelukkig waren met deze methoden, werden zij wel door hen en kabbalisten toegepast. Dit leidde tot de noodzaak van uniformiteit (onderlinge overeenstemming).

Tetragrammeton en G´ds andere Namen
In dit gedeelte van mijn verslag, wil ik een beknopt overzicht geven van de Namen van G´d, in het licht van het kabbalisme en de beroemdste constructie van die Namen in het Tetragrammeton. De Tetragrammeton is aanduiding voor de uit vier letters bestaande G´dsnaam JHW-H. Volgens de methodiek van de Temoera, zijn er verschillende Namen van G´d gevonden. Elke woord van 4 letters is een Tetragrammeton. De kabbalist gebruikt deze aanduiding alleen voor de onuitspreekbare Naam van G´d: JHWH. Wanneer dit Tetragrammeton van vocalen wordt voorzien, krijgt het de uitspraak: ADOKAI [met de 'n' mogen we niet buiten de teffilot/gebeden zomaar uitspreken]; DE HEER. Vroeger werd deze uitspraak 1 keer per jaar uitgesproken door de hogepriester. Dat gebeurde op de Grote Verzoendag. De Grote Verzoendag (Jom Kippoer) is de plechtigste dag van het Joodse jaar, in de Joodse kalender 10 tisjri. Het is de laatste dag van de tien dagen van inkeer, die op 1 tisjri, het Joodse Nieuwjaar (Rosj Hasjana), beginnen, waarbij de hogepriester, geheel in het wit gekleed, in het allerheiligste van de tempel vergiffenis vroeg voor de zonden van het volk. De verzoening vond plaats doordat de schuld van het volk werd gelegd op een van de twee bokken die de hogepriester ter beschikking stonden. Door loting werd vastgesteld welke van de twee bokken aan G´d zou worden geofferd en welke de woestijn in zou worden gestuurd, beladen met de schuld van het volk en een prooi van de woestijndemon Azazel.

Ik ben die Ik ben
De Tetragrammeton heeft zijn oorsprong in de in: "Ik ben die Ik ben" (Exodus 3: 14). Voor die tijd stond hij bekend als de Sjem ha-meforasj, de 72-lettergrepige Naam van G´d, bestaande uit 216 letters. Volgens de overlevering vormen de verzen van Exodus 16: 19- 21 de oorsprong van de Sjem hameforasj. Ieder vers bevat 72 letters. De letters van vers 19 werden los van elkaar opgeschreven, in de juiste volgorde, de letters van vers 20 werden óók los van elkaar opgeschreven, maar in omgekeerde volgorde. De letters van vers 21 werden in de juiste volgorde geschreven. Als het van boven naar beneden wordt gelezen, worden 72 namen van 3 letters gevonden die samen weer 1 Naam vormen. Aan deze 3 letterwoorden wordt dan nog AL of IH toegevoegd, die de namen van de 72 engelen van de Jakobsladder weer vormen. Geschreven Hebreeuws heeft geen klinkers, vandaar de onuitsprekelijke Naam van G´d verloren is gegaan. 300 n.Chr. werd het door kabbalisten teruggevonden. Zij gaven hem de aanduiding Tetragrammeton, de Naam dat tot op heden zo gebleven is: en woord van 4 letters. De 72-lettergrepige Naam van G´d Sjem ha-meforasj, werd uitgedrukt door de letters JHW-H.

Het Tetragrammeton, door de 4 letters van de grote Naam JHW-H te groeperen:

De overeenkomst tussen Sjem hameforasj en het Tetragrammeton, ligt in het feit dat de andere regel van de Gematria op het 4 letterwoord JHW-H van toepassing wordt gebracht:

Jod                          = 10
Hê                           = 5
Waw                        = 6
Hê                           = 5
                               26

hierbij wordt de waarde van de som van de letters toegevoegd:

Jod                          = 10
Hê + Jod                  = 15
Jod + Hê + Waw        = 21
                                 46
                                            26 +
                                 72

En 72 is gelijk aan de Naam Sje hameforasj. JHW-H en Sjem hameforasj zijn beide van gelijke kracht. Deze kracht - macht van de Heilige Naam - wordt onthuld in het traditionele geloof. M.b.v. dit geloof kon Mozes de Rode Zee doen wijken.

Wanneer je via de Tetragrammeton het 4 letterwoord van G´d goed uitspreekt, manifesteert de macht van G´d Zich, aldus de kabbalisten. Er is ook haast geen tekst uit de middeleeuwen te vinden waarin de macht van G´d niet wordt geroepen d.m.v. het Tetragrammeton. Vaak werd er gedacht dat deze magiërs van de middeleeuwen in bezit waren van de juiste uitspraak, maar de plicht hadden erover te zwijgen.

Tetragrammeton en de Sefiroth
Zoals eerder besproken, is de schepping tot stand gekomen door de manifestatie van de

Sefiroth, maar ook met de geboorte van het 4 letterwoord. Het Tetragrammeton. Deze 4 letterwoord verenigt de Sefiroth. Toen Chochmah zich manifesteerde, ontstond de letter Jod. Bij het verschijnen van Binah, kwam Hê boven water. De 3e letter, Waw, symboliseert de hemelen en verscheen samen met de Sefiroth Chesed t/m Jesod. De 2e - of lagere - Hê symboliseert de aarde em verscheen met Malchoeth. In het Tetragrammeton ligt de Sefirothische boom besloten:

  • Jod wordt gezien als de Vader. Vandaar dat hij geïdentificeerd wordt met de Sefiroth Chochmah, die ook mannelijk is.
  • De 1e Hê wordt beschouwd als vrouwelijk en is in dat opzicht de Moeder en wordt geïdentificeerd met Binah.
  • De Wow is de Zoon, die uit hun vereniging komt. Waw heeft getalwaarde 6, vandaar dat hij zich verenigt in de 6 Sefiroth, die het lichaam van de Microprosopus vormen.
  • De laatste Hê is Malchoeth, de Bruid van de Microprosopus of Nachbah. De Bruid die uit hem voortkomt, is Eva, de zogenaamde lagere moeder.

Technisch gesproken wordt Sefiroth Thifereth, schoonheid, de Zoon genoemd, daar deze in het centrum (het hart) staat van de Sefiroth die het lichaam van de Microprosopus vormt.

Na alles wat geschreven is over de Tetragrammeton, zal duidelijk zijn dat de aanduiding van de Heilige Naam over meer mogelijkheden beschikt dan het aanroepen van magische krachten. Maar deze zaken gaan wij, als christenen, niet verder behandelen. Wij zijn christenen die de Joodse Kabbalah doornemen, maar wij willen Messiah niet te kort doen, niet waar?

Het Tetragrammeton en de Sjem hameforasj zijn de meest gebruikte Namen in de Kabbalah. Er zijn nog andere Namen van 14, 22 en 42 letters en die zijn minder bekend. Daarom nog even het volgende: de Naam van G´d (Sjem betekent naam), die opgebouwd is uit 14 letters, wordt gevonden door de Naam op bouwen uit Deuteronomium 6: 4: ‘ hoor Israël, de Heer is onze G´d: de Here is Eén'. Vervolgens pas je de Temoera toe. Deze tekst is tevens de tekst van de Mezoezàh, het kokertje dat door gelovige Joden op de rechter deurpost wordt bevestigd met de smalle stroken perkament. Daarin staat de met de hand geschreven teksten die betrekking hebben op de Naam uit Deuteronomium 6: 4- 9 en 11: 13- 21. De Naam uit 22 letters zijn (let wel, ik kan geen Hebreeuwse letters via mijn toetsenbord weergeven en lees het van links naar rechts, zoals de Joden dat doen):

Sàmech (S), Taw (T/Th), Koef (K), Gimmel (G), Àlef (...)
Sàmech (S),Taw (T/Th), Sàmech (S), Pe (P)
Sàmech (S), Yod (Y), Sàmech (S), Pe (P), Sàmech (S), Pe (P)
Daleth (D), Yod (Y), Waw (W), Gimmel (G), Sàmech (S), Yod (Y), Sàmech (S)

De reeks vocalen van deze 22 letters wordt als volgt samengesteld:

ANQTM PSTM PSPSM DYVNSYM: Nakatam Pastan Paspasim Dionsim.

De traditie wilt dat deze Naam van 22 letters een kabbalistische rangschikking is van de Zegening der Priesters van het dagelijks gebedenboek voor de Joodse eredienst. De zegening luidt: "de Here zegene u en behoede u. de Heer late Zijn aangezicht over u lichten en zij u genadig. De Here wende Zijn aangezicht naar u en geve u vrede...". Deze Naam was zo populair dat hij in de dagelijkse gebeden in de synagoge werd opgenomen.

Hij ontleent zijn kracht - volgens de heersende opvattingen - aan het feit dat hij, evenals het Hebreeuwse alfabet, uit 22 letters bestaat. De Naam die uit 42 letters bestaat, zou zijn opgebouwd uit de 1e 42 letters van de Bijbel (gewoon van links naar rechts lezen):

ABG YTS
QRA STV
NGO YCS
BTR STG
CQBTNA
YGL PZQ
SQVSYT

Vooral de middeleeuwse magiërs ontleende veel van hun magische praktijk aan kennis van deze Namen. Vanuit hun pragmatische (niet uitgaande van starre leerstellingen, maar inspelend op de gegevens, feiten zoals deze zich voordoen) gezichtspunt was de theorie van de Namen weinig tot nut en alleen grondige kennis van de Namen an sich was alles wat men nodig had. Veel van de huidige kabbalisme komt deze benadering vort. Dit heeft het gevolg dat vele die de magie beoefenen zich ten onrechte kabbalisten noemen. Persoonlijk vind ik het misbruik van Zijn Namen maken. Ten eerste mag je Zijn naam niet ijdel gebruiken en ten tweede is magie ten strengste verboden. De Kabbalist bevestigt mijn mening:

Magie en Kabbalah
Magie is geen kabbalisme en dat geldt visa versa ook. De echte kabbalist gebruikt de Namen voor het verkrijgen van G´ddelijke hulp bij het zoeken naar een relatie tussen ‘boven' en ‘benenden', bij zijn streven deze krachten te organiseren en te vitaliseren. Bij de magiërs is het anders. Zij zijn gericht op macht en heerzucht. De natuur dient, volgens hen, geholpen te worden om tot een hereniging te komen. In hun zelfzuchtige opvattingen, koppelen zij demonische machten uit het duistere rijk van Kelippoth met de dynamiek  van de natuur, om iets of iemand te winnen of zelfs iets of iemand te vernietigen. Dit is geen weg voor de kabbalist. Alles is heilig voor hem en de Namen van G´d zijn de krachten die de schepping naar EENheid dragen.

Abraham Abulafia
Abraham Abulafia omschrijft een methode waardoor de eenwording met G´d bereikt zou kunnen worden. De kabbalist die in het profetisch kabbalisme (beheersen van de drie methoden van interpretatie) is ingewijd, richt zijn geconcentreerde krachten langzaam op 1 punt in G´d. Op deze wijze vereenzelvigt hij zich met G´d. De rangschikking van getallen en letters vormt de ladder waarlangs hij opstijgt. Dit is niet het uittreden van de ziel zoals bij de Merkavàhmystiek. Dit is een meditatietechniek, die in de Oosterse mystiek gebruikelijk is. het is een verfijnde geestelijke discipline met als doel éénwording en transformatie (omvorming, vervorming, herschepping, gedaanteverwisseling of omzetting van energie, van een chemisch element in een ander), zonder hypnose en opdreunen van magische formules.

Abulafia gaat ervan uit dat de ziel in de mens in gevangenschap verkeert en dat het letterlijk gebonden wordt door het karakter. Abulafia leert je hoe deze karakters, zegels of knopen van de ziel te ontleden en hierdoor het G´ddelijke in zijn oorspronkelijke éénheid te ervaren. Abulafia denkt dat de ziel, bij het waarnemen van de stoffelijke wereld, de vormen van deze wereld opneemt. Het leven van de ziel komt steeds meer in de greep van deze vormwereld en raakt het G´ddelijke steeds verder op de achtergrond tot het, van dit G´ddelijke door de gebondenheid aan de natuurlijke wereld van de stof, geen weet meer heeft. Wanneer de geest de macht heeft een barrière te vormen tussen het G´ddelijke en het deel van dat G´ddelijke in de mens, de verbannen ziel, dan moet het voor dezelfde geest ook de mogelijk zijn te ijveren voor de bevrijding van de ziel. Let wel: dit geloof Abulafia en vele kabbalisten.

In de Hindoemystiek heb je een personificatie van de 5 Dhyani-Boeddha's. ik wil me, als christen, daarin geenszins in verdiepen, maar ik wil deze personificatie van 1 lettervorm van de Kabbalah wel vermelden, daar het erg mooi toegepast wordt met de vergelijking van JHWH en de mens:

  • JHW-H is de Naam van G´d die onderkend wordt als het Tetragrammeton,
  • De mens is naar G´ds beeld geschapen en daarom zou dit JHW-H corresponderen met het lichaam van de mens en visa versa.

Aan de linkerkant horen de Hebreeuwse tekens getekend te worden en aan de rechterkant de Tantrische zaad-lettergreep. En als je die tekens met de Namen erbij zet (zoals ik hierboven gedaan heb), zijn zij in de dezelfde verhoudingen. Op bijna dezelfde manier wijst het Tetragrammeton op de 4 werelden en hun hiërarchie als de Tantrische zaad-lettergreep Hum. Die Hum van de Hindoemystiek vormen dus de 5 stadia van de Dhyani-Boeddha's. We gaan niet dieper, maar het was wel een leuke wetenswaadigheid.

Abulafia zegt dat het door de kracht komt, die de ziel in staat stelt uit de gevangenschap in de wormenwereld te verlossen.  Deze kennis kan je krijgen door je af te wenden van de wereld en je te richten op de G´ddelijke Naam die in de letters van het alfabet verborgen ligt. Doelbewust richten van de geest. Het lijkt op Yoga en is net zo moeilijk, en volgens kabbalisten, net zo lonend. De kabbalist gaat natuurlijk nog dieper in het mystiek, eer  ze het kunnen praktiseren, maar hier stoppen wij.

Pagina index:
Copyright © 1998 Jodendom Online
 
 
Contact Zoeken Noachieden Online Beheer
 
Copyright © 2024 Jodendom Online. Alle rechten voorbehouden.