 Hollandse herder Shiloh
Eigenlijk is de vraag of Hasjem in het bijzonder van honden houdt raar. De vraag zou moeten zijn of Hasjem überhaupt van alle dieren houdt. Het meest voor de hand liggend antwoord is natuurlijk “ja’ omdat Hij dieren heeft geschapen. Toch heeft de hond een prominente en misschien zelfs een toekomstige leidende rol in het dierenrijk. De hond zal een voorbeeldrol bij het dienen van Hasjem zullen krijgen.
Wij denken dat het antwoord ‘ja’ of Hasjem van dieren houdt te gemakkelijk is, omdat Hasjem zei: יוֹצֵר אוֹר וּבוֹרֵא חֹשֶׁךְ, עֹשֶׂה שָׁלוֹם וּבוֹרֵא רָע; אֲנִי יְהוָה, עֹשֶׂה כָל-אֵלֶּה… Ik formeerde licht en creeerde duisternis, maakte vrede en creeerde kwaad, Ik ben Hasjem, Ik doe dit alles …” Jesjajahoe/Jes. 45:7. Deze pasoek geeft duidelijk weer dat Hasjem niet van alles wat Hij gemaakt heeft houdt, want wij weten allemaal vanuit de Torah dat Hasjem niet van kwaad noch van duisternis houdt. Hasjem zegt in Malachi vers 3 dat Hij Esav haat. Hij geeft in Misjle/Spreuken een lijst van gedragingen die Hij haat, terwijl Hij Degene is Die het concept van alle vormen van gedrag, goed of kwaad, heeft geschapen.
Wanneer we dus de vraag opwerpen of Hasjem van dieren houdt, en nog wel in het bijzonder van honden, is het antwoord niet automatisch ‘ja’.
Hasjem sloot een verbond met de mens en het dier
Wat zijn dieren? Dieren zijn meercellige eukaryoten waarvan de cellen aan elkaar zijn gebonden door collageen. Dieren domineren vanwege hun grote, diversiteit, overvloed en mobiliteit de hele wereld. Dit ten aanzien van de mens. De aanwezigheid van hun spieren en hun mobiliteit is een van de belangrijkste kenmerken van het dierenrijk [bron].
Dieren kunnen liefhebben, rouwen, blij en verdrietig zijn, enz. In zekere zin zijn ze net als wij mensen.
De Talmoed leert dat de reden dat de Almachtige dieren schiep vóór de mens op de zesde dag van de schepping, was om de mens te laten zien hoe nederigheid te zijn [Sanhedrin 38a]. Daarbij heeft Hasjem niet alleen met de mens, maar ook met de dieren een verbond gesloten.
וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים אֶל-נֹחַ, וְאֶל-בָּנָיו אִתּוֹ לֵאמֹר. וַאֲנִי, הִנְנִי מֵקִים אֶת-בְּרִיתִי אִתְּכֶם, וְאֶת-זַרְעֲכֶם, אַחֲרֵיכֶם. וְאֵת כָּל-נֶפֶשׁ הַחַיָּה אֲשֶׁר אִתְּכֶם, בָּעוֹף בַּבְּהֵמָה וּבְכָל-חַיַּת הָאָרֶץ אִתְּכֶם; מִכֹּל יֹצְאֵי הַתֵּבָה, לְכֹל חַיַּת הָאָרֶץ.
וַהֲקִמֹתִי אֶת-בְּרִיתִי אִתְּכֶם, וְלֹא-יִכָּרֵת כָּל-בָּשָׂר עוֹד מִמֵּי הַמַּבּוּל; וְלֹא-יִהְיֶה עוֹד מַבּוּל, לְשַׁחֵת הָאָרֶץ. וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים, זֹאת אוֹת-הַבְּרִית אֲשֶׁר-אֲנִי נֹתֵן בֵּינִי וּבֵינֵיכֶם, וּבֵין כָּל-נֶפֶשׁ חַיָּה, אֲשֶׁר אִתְּכֶם--לְדֹרֹת, עוֹלָם.
אֶת-קַשְׁתִּי, נָתַתִּי בֶּעָנָן; וְהָיְתָה לְאוֹת בְּרִית, בֵּינִי וּבֵין הָאָרֶץ. וְהָיָה, בְּעַנְנִי עָנָן עַל-הָאָרֶץ, וְנִרְאֲתָה הַקֶּשֶׁת, בֶּעָנָן. וְזָכַרְתִּי אֶת-בְּרִיתִי, אֲשֶׁר בֵּינִי וּבֵינֵיכֶם, וּבֵין כָּל-נֶפֶשׁ חַיָּה, בְּכָל-בָּשָׂר; וְלֹא-יִהְיֶה עוֹד הַמַּיִם לְמַבּוּל, לְשַׁחֵת כָּל-בָּשָׂר.
'Wat Mij betreft, zie, Ik sluit Mijn verbond met jullie en met jullie zaad na jullie; en met elk levend wezen dat bij jullie is, het gevogelte, het vee en al het gedierte van de aarde bij jullie; van allen die uit de ark gaan, zelfs van alle dieren op aarde. En Ik zal Mijn verbond met jullie sluiten; evenmin zal alle vlees meer worden uitgeroeid door de wateren van de vloed; ook zal er geen vloed meer zijn om de aarde te vernietigen.' En G’d zei: 'Dit is het teken van het verbond dat Ik sluit tussen Mij en jullie en elk levend wezen dat bij jullie is, voor eeuwigdurende generaties: Ik heb Mijn boog in de wolk gezet, en het zal zijn als een teken van een verbond tussen Mij en de aarde. En het zal geschieden, wanneer Ik wolken over de aarde breng en de boog in de wolk wordt gezien, dat ik Mijn verbond zal gedenken, dat tussen Mij en jullie en elk levend schepsel van alle vlees is; en de wateren zullen niet meer een vloed worden om alle vlees te vernietigen.” [Bereesjiet/Gen. 9:8-15].
Hij heeft geen verbond gesloten met hetgeen wat kwaad of duisternis bevat, maar wel met mensen en met de dieren.
Dus hier kunnen we al zien dat Hasjem inderdaad van dieren houdt. Daarnaast zijn er nog meer punten die we uit de Torah en Geschriften halen dat Hasjem oprecht veel van dieren houdt. We gaan een aantal punten bespreken.
Hasjem heeft dieren geschapen voor Zijn glorie
Hasjem heeft al het bestaan [dus ook dieren] geschapen, zoals Tehilliem/Psalm 148:10 kenbaar maakt. Perek Sjierah is het grootste voorbeeld dat Hasjem dieren heeft geschapen, ook voor Zijn glorie.
Hasjem is blij met de dieren
In Bereesjiet 1:23-25 lezen we dat Hasjem de dieren maakte en zag dat het goed was.
Hasjem claimt de dieren voor Zichzelf!
כִּי-לִי כָל-חַיְתוֹ-יָעַר; בְּהֵמוֹת, בְּהַרְרֵי-אָלֶף. יָדַעְתִּי, כָּל-עוֹף הָרִים; וְזִיז שָׂדַי, עִמָּדִי.
"Want elk levend dier van het bos is van Mij, en het vee op duizend heuvels. Ik ken alle vogels van de bergen; en de wilde dieren van het veld zijn van Mij” [Tehilliem/Psalm 50:10-11].
Hasjem hoort het geroep van dieren. Hij heeft medelijden met hen en zorgt voor hen
טוֹב-יְהוָה לַכֹּל; וְרַחֲמָיו, עַל-כָּל-מַעֲשָׂיו. יוֹדוּךָ יְהוָה, כָּל-מַעֲשֶׂיךָ; וַחֲסִידֶיךָ, יְבָרְכוּכָה.
Hasjem is goed voor allen, en Zijn barmhartigheden zijn over al Zijn werken [Tehilliem/Psalm 145:9-10].
עֵינֵי-כֹל, אֵלֶיךָ יְשַׂבֵּרוּ; וְאַתָּה נוֹתֵן-לָהֶם אֶת-אָכְלָם בְּעִתּוֹ. פּוֹתֵחַ אֶת-יָדֶךָ; וּמַשְׂבִּיעַ לְכָל-חַי רָצוֹן. צַדִּיק יְהוָה, בְּכָל-דְּרָכָיו; וְחָסִיד, בְּכָל-מַעֲשָׂיו.
De ogen van alle schepselen kijken naar U, en U geeft aan hen hun voedsel op het juiste moment. U opent Uw hand en U vervult het verlangen van ieder levend wezen. Hasjem is eerlijk in al Zijn wegen en trouw in alles wat Hij doet [Tehilliem/Psalm 145:15-17].
נֹתֵן לֶחֶם, לְכָל-בָּשָׂר: כִּי לְעוֹלָם חַסְדּוֹ.
Hij geeft voedsel aan elk schepsel. Zijn liefde duurt voor altijd [Tehilliem/Psalm 136:25].
מִי יָכִין לָעֹרֵב, צֵידוֹ: כִּי-יְלָדָו, אֶל-אֵל יְשַׁוֵּעוּ; יִתְעוּ, לִבְלִי-אֹכֶל.
"Wie voorziet de raaf in zijn voedsel? Als zijn jongen tot G’d roepen, dwalen ze rond bij gebrek aan vlees” [Ijov/Job 38:41].
נוֹתֵן לִבְהֵמָה לַחְמָהּ; לִבְנֵי עֹרֵב, אֲשֶׁר יִקְרָאוּ.
“Hij geeft aan het beest zijn voedsel, en aan de jonge raven die huilen” [Tehilliem/Psalm 147:9].
Hasjem geeft om dieren en om hun rechten
De Joodse wet staat vol met eisen hoe met dieren om te gaan. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
- Er bestaan wetten die onnodig leed aan dieren verbieden [Kesef Mishneh, Hilkhot Rotzeah 13:9],
- Er wordt geëist dat men de dieren op een liefdevolle manier voert [Igg'rot Moshe, Even haEzer 4:92],
- en dieren beschermen tegen overwerk [Choshen Mishpat 307:13].
We zien in deze punten [maar er zijn er meer] de grote moeite die de Torah neemt om de juiste verzorging van dieren te verzekeren. Zelfs wanneer men een dier moet slachten om zijn familie te voeden, zijn er talrijke Joodse wetten die garanderen dat de dood van het dier snel en pijnloos is [Guide of the Perplexed III:48].
Eén inzicht dat we uit de Torah kunnen halen over waarom Hasjem dieren gemaakt heeft, hebben we al aangegeven. Dieren zijn geschapen om "glorie van de Schepper" uit te drukken [Pirkei Avot 6:11]. De enorme diversiteit en schoonheid van dieren leiden ertoe dat iemand de Schepper nog meer gaat waarderen, waardoor hij gaat verkondigen: "Hoe groot is Uw werk, o Hasjem" [Tehilliem/Psalm 92:5].
Hasjems genegenheid voor dieren strekt zich zelfs uit tot insecten. Dawied Hamelech kreeg een ferme les toen hij het doel van zulke "afschuwelijke wezens" als spinnen in twijfel trok. Vervolgens schiep Hasjem tijdens zijn vlucht voor Sjaoel Hamelech een spinnenweb waardoor zijn leven werd gered. Hij begreep hierdoor snel dat ieder schepsel een doel heeft [Midrash Alpha Beta Acheres d'Ben Sira 9].
Wij zijn de verzorgers van Hasjems prachtige wereld en met alle dieren daarin
Dieren zijn geschapen voor Hasjem’s glorie en de Schepper heeft ons, de afstammelingen van Adam en Chava, in Zijn prachtige tuin geplaatst om de "bewaker" te zijn van "G’ds tuin" en met alle dieren daarin [Bereesjiet/Genesis 2:19-20].
Wanneer we onze vrije wil verantwoordelijk gebruiken, handelen met mededogen en gevoeligheid, zoals er staat: "Net zoals Hij barmhartig is, zo moet u meelevend zijn. Net zoals Hij rechtvaardig is, zo zou u rechtvaardig moeten zijn" [Midrash Sifre Dwariem 49], ontwikkelen wij. Hierdoor worden wij verfijnd. Dan zullen wij ons realiseren dat we dan volledig de titel van 'verzorgers van de wereld' dragen.
Dieren zullen in de Messiaanse Tijd aanwezig zijn
וְגָר זְאֵב עִם-כֶּבֶשׂ, וְנָמֵר עִם-גְּדִי יִרְבָּץ; וְעֵגֶל וּכְפִיר וּמְרִיא יַחְדָּו, וְנַעַר קָטֹן נֹהֵג בָּם. וּפָרָה וָדֹב תִּרְעֶינָה, יַחְדָּו יִרְבְּצוּ יַלְדֵיהֶן; וְאַרְיֵה, כַּבָּקָר יֹאכַל-תֶּבֶן. וְשִׁעֲשַׁע יוֹנֵק, עַל-חֻר פָּתֶן; וְעַל מְאוּרַת צִפְעוֹנִי, גָּמוּל יָדוֹ הָדָה. לֹא-יָרֵעוּ וְלֹא-יַשְׁחִיתוּ, בְּכָל-הַר קָדְשִׁי: כִּי-מָלְאָה הָאָרֶץ, דֵּעָה אֶת-יְהוָה, כַּמַּיִם, לַיָּם מְכַסִּים.
Wolf zal bij de lam wonen. Luipaard zal bij de geit liggen. En het kalf en de jonge leeuw en het gemeste samen; en een klein kind zal hen leiden. De koe en de beer eten samen. Hun jongen liggen bij elkaar. *De leeuw eet stro zoals een os. Baby's spelen in de buurt van de holte van de cobra. Peuters steken hun handen in de nest van adder. Ze zullen niemand pijn doen of vernietigen, waar dan ook op Mijn heilige berg. De wereld zal gevuld zijn met de kennis van Hasjem zoals water dat de zee bedekt” [Jesjajahoe/Jes. 11:6-9]. |