| Briet mila met terugwerkende kracht |
| Publicatiedatum: donderdag 28 oktober 2021 |
Auteur: Opperrabbijn Evers | 680 keer gelezen |
|
|
| Brit Mila (besnijdenis), Opperrabbijn R. Evers » |
|
|
 Afbeelding: Posek Rav Chaim Kanievsky sjlita als sandek bij een brit milah.
Aan het einde van de sidra geeft G’d Awram de opdracht zichzelf en alle mannen en jongens in zijn huis te besnijden. Het is een Verbond tussen G’d en Awrams nakomelingen. Een nieuwgeboren kind moet op de 8e dag besneden worden. Awram wordt daarna Awraham en Sarai Sara genoemd. G’d belooft het echtpaar een zoon, ondanks hun leeftijden: 100 en 90 jaar! Jitschak was de eerste in de menselijke geschiedenis, die op de achtste dag besneden werd.
Bij de briet mila staat de gezondheid van het kindje centraal. De briet mag alleen uitgevoerd worden op een kind dat volledig gezond is. De moheel of dokter moet van te voren vaststellen of het kind de besnijdenis op het aangewezen moment kan ondergaan. Als de besnijdenis niet op de achtste dag kan plaatsvinden, wordt de briet uitgesteld. Maar wat is het effect daarvan?
Terugwerkende kracht
De briet mila is dusdanig hoog verheven boven tijd en plaats dat ook wanneer het te laat wordt uitgevoerd, het desondanks terugwerkende kracht heeft. Hierdoor worden niet alleen de dagen na de briet mila beïnvloed door de kedoesja (heiligheid) van de briet mila, maar ook alle dagen dat de besnijdenis niet was uitgevoerd (om halachische redenen). Het is dan alsof de invloed van het G-ddelijke licht al reeds vanaf de achtste dag aanwezig was.
Redenen voor uitstel
Maimonides geeft twee redenen voor het uitstellen van de briet mila wanneer dit om medische redenen nodig is:
· Allereerst is zelfs een minimale bedreiging van het leven dusdanig ernstig dat het vrijwel alles terzijde schuift. Dit is zelfs zo wanneer men weet dat het nooit mogelijk zal zijn om de besnijdenis uit te voeren.
· Maimonides geeft echter ook een tweede reden: “Het is mogelijk om een kind later te besnijden, maar het is onmogelijk om een Joodse ziel terug te laten keren”.
De eerste reden lijkt logisch, maar de tweede reden lijkt de mogelijkheid te creëren de kedoesja van de mila retroactief te doen neerdalen.
Retroactief naar het verleden?
Hoe kan een status veranderende handeling effect hebben op het verleden? Normaliter heeft het alleen effect op de toekomst! De briet mila verbindt ons met een G-ddelijke uitstraling die wij niet op eigen kracht kunnen genereren. Deze verbintenis kan alleen door G-d worden gecreëerd. Toch moet er besneden worden. Zolang de voorhuid aanwezig is, kan dat G-ddelijke licht niet indalen. Pas na de verwijdering van de voorhuid kan de kedoesja neerdalen en zichzelf openbaren.
Intrinsiek verbonden
We zijn in principe intrinsiek verbonden met G-d. Na de besnijdenis wordt dit duidelijk en openbaar. Daarom brengt de briet mila niet werkelijk een verandering te weeg in status, maar maakt het de al aanwezige kedoesja zichtbaar en toegankelijk. Wanneer een jongetje niet besneden wordt, blijft zijn relatie met G-d verborgen, zowel voor hemzelf als voor de buitenwereld.
Tesjoeva
Ook door tesjoeva wordt geen nieuwe situatie gecreëerd. Zelfs wanneer iemand een zonde begaat, blijft zijn ziel trouw aan G-d. De verbondenheid met Hasjeem blijft echter verborgen. Tesjoeva brengt die band naar boven. Daarom heeft het een terugwerkend effect. Ook wanneer de briet mila later wordt vervuld, heeft dit invloed op het verleden en wordt de intrinsieke tijdloze dimensie van de relatie met G-d duidelijk.
Individueel verbond
Het verbond met G-d is niet alleen een volksverbond maar geldt voor iedere individu apart. Iedereen moet zeggen: “de wereld is voor mij geschapen”. Al deze aardse inspanningen zullen ertoe leiden dat G-d Zijn belofte zal houden: “En de Eeu-wige, uw G-d, zal uw hart besnijden”. Dit zal uiteindelijk geopenbaard worden ten tijde van de Masjie’ach.
Bovenaards niveau
De briet mila gebeurt op de achtste dag. Dit heeft te maken met een bovenaards niveau, het kabbalistische niveau van ketter (kroon), wat dezelfde letters heeft als het woord kareet (afsnijding van het Joodse volk). Hoewel de briet mila alleen een gebod is, volgt er toch kareet wanneer men zich hier niet aan houdt. Zeven is de aardse cyclus. Acht is boven tijd verheven.
Woonplaats voor Haschem in deze wereld
Wij hebben bijvoorbeeld een achtste dag Soekot. Met Soekot komen allerlei nieuwe G-ddelijke invloeden naar beneden, maar pas op de achtste dag dalen deze ook in de wereld neer.
De commentator Kli Jakar (16e - 17e eeuw) legt uit dat de reden dat de besnijdenis op de achtste dag plaatsvindt hetzelfde is als waarom de Tabernakel op de achtste dag werd opgericht in de woestijn. Met het Misjkan (reizende heiligdom) maakte het Joodse volk een woonplaats voor G-d in deze fysieke wereld. De besnijdenis heeft hetzelfde effect.
|
|
|