| Geschiedenis van Chanoeka |
| Publicatiedatum: woensdag 27 november 2013 |
Auteur: Rabbijn G. Groenewoudt | 1.979 keer gelezen |
|
|
| Chanoeka, Geschiedenis/Gebeurtenissen, Rabbijn Groenewoudt » |
|
|
 Acht dagen lang steken wij de kaarsjes aan als het donker is. Maar we gebruiken ze niet als verlichting, omdat die lichtjes heilig zijn. Daarom plaatsen wij een extra licht, de sjammasj.
Toen Antiochus IV (223-182 jaar vdgj) aan de macht kwam, wilde hij één religie afdwingen. Hierdoor dreigde een splitsing in het volk. Zo waren er Joden die de traditionele Joodse levenswijze vasthielden, maar er waren er ook steeds meer die zich lieten beïnvloeden door de Griekse manier van leven.
Jochanan de hogepriester werd uit zijn positie ontheven. De Grieken maakten zijn broer Jehosjoe’a tot hogepriester. Deze Jehosjoe’a gaf zichzelf de Griekse naam Jason. Jason kon niet genoeg geld uit het Heiligdom overhevelen naar de Griekse kas en werd vervangen door Menelaus.
Jochanan werd vermoord.
Op een gegeven moment kwam het volk in opstand tegen Menelaus. Toen Antiochus dat hoorde, viel hij met zijn leger Jeruzalem aan. Duizenden Joden werden gedood. Daarop volgend kwam een hele reeks beslissingen die tot doel had het de Joden moeilijk te maken:
- de briet mila (besnijdenis) werd verboden,
- het openlijk houden van sjabbat werd met de doodstraf bestraft,
- het vaststellen van de kalender door het Sanhedrin werd stil gelegd,
- Tora-rollen werden in beslag genomen en sommige verbrand,
- kasjroet werd verboden (geen kosjer eten meer).
Tijdens een opstand in Modie’ien overmeesterden en verjoegen de zonen en vrienden van Mattitjahoe de Grieken. Uit angst voor een wraakactie vluchtten zij, zoals zovelen, naar de heuvels van Juda. Van daaruit organiseerden zij, de Makkabeeën genoemd, het verzet wat resulteerde in de bijzondere oorlog van de zonen van Mattitjahoe tegen de Grieken. Veertigduizend Griekse soldaten moesten het afleggen tegen de kleine groep Joden. Weliswaar werden twee zonen van Mattitjahoe gedood, maar de vreugde over de overwinning was groot, maar ook de dankbaarheid aan G’d die dit wonder had volbracht.
Nu konden de Makkabeeën de Tempel herinwijden. Alle afgodsbeelden werden verwijderd en op de 25e dag van de maand Kislew in het Joodse jaar 3622 (139 vdgj) werd de Tempel weer in gebruik genomen. Toen men de Menora weer wilde aansteken was er niet genoeg olie. Dat was het moment van het bekende wonder van dat éne kruikje wat nog verzegeld was door de vroegere hogepriester Jochanan. Maar daar zat voor slechts één dag olie in. Maar het ene kruikje werd op wonderbaarlijke wijze gevuld teruggevonden. Pas na acht dagen was er nieuwe olie. Daarom hebben wij acht dagen Chanoeka.
Eigenlijke was het een wonder voor zeven dagen. Waarom is Chanoeka dan acht dagen?
De getallen zeven en acht zijn belangrijk binnen de wereld van de Joodse symboliek. De zevende dag is de Sjabbat. De zevende maand Tisjrie is een maand met zeven feestdagen. Zeven jaar duurt een Sjemitta cyclus en zeven maal zeven jaar is het Joweel. De Omertijd heeft 49 dagen.
Ook het getal acht komt voor. De achtste dag is de briet mila. Er zijn acht dagen tussen Rosj Hasjana en Jom Kippoer, acht dagen Soekot en acht dagen Chanoeka.
Over het algemeen wordt uitgelegd dat zeven te maken heeft met het volmaakte, het hoogste dat er te bereiken valt in deze wereld. Terwijl acht juist staat voor het stapje hoger: het bovennatuurlijke.
|
|
|