Zo wordt, voor zowel Joden als niet-Joden, tijdens Rosj Hasjana door Hasjem bepaald wat je inkomen voor het komend jaar zal zijn. De Chofets Chaim geeft een voorbeeld over het vaststellen van inkomen met het volgende parabel.

Iemand vult een enorm vat wijn, met daaraan een kraantje aan gemonteerd, tot aan de nok toe. Op een dag bedenkt hij dat hij extra aan z'n vat wijn kan verdienen door een extra kraantje aan te monteren. Natuurlijk is dit een belachelijk idee. Of er nu 1 of 2 kraantjes aan het vat zitten, meer komt niet uit dan wat in het vat geschonken is. Het vat raakt alleen sneller leeg.

Zo is het ook met iemands inkomen. De Chazal – de geleerden – vertellen ons dat Rosj Hasjana het moment is dat ons inkomen door Hasjem wordt bepaald. Door te stelen van een ander, wordt er geen cent aan jouw vastgesteld inkomen toegevoegd. Je krijgt het beoogde bedrag alleen maar sneller. Maar op langer termijn zal hij het precieze bedrag – dat op Rosj Hasjana voor dat jaar al besloten was – ontvangen. En geen cent meer. Wat betekent dit?

Op de lange termijn zal jouw jaarlijkse toewijzing precies zijn zoals het op Rosj Hasjana werd besloten. Door te stelen, zal het inkomen over de rest van het jaar dalen totdat het bedrag gelijk staat aan wat je überhaupt zou ontvangen. En je wordt ook nog voor de diefstal gestraft.

Wat betekent dit?

Je verliest het gestolen geld tot dat je weer op het niveau zit dat is voorbestemd door de Kadosj Baroech Hoe op Rosj Hasjana én wanneer het gestolen goed in zijn hand gevonden wordt, of het nu een levende os, een ezel of een lam is, dan moet hij het dubbel betalen.”Sjmot/Ex. 22:3. Dus je bent duurder uit. De straf is dat je het dubbele bedrag moet terugbetalen voor de gestolen item. Met andere woorden: je moet de item teruggeven, een nieuwe dezelfde item geven van dezelfde waarde [of geld geven van die waarde], en nóg zo'n item geven voor de emotionele schade die jouw slachtoffer heeft ondervonden.

De les hierin is dat de dief leert dat stelen niets oplevert, want hij moet niet alleen het gestolen goed teruggeven. Hij leert ook dat hij moet betalen voor de emotionele schade én om te voelen hoe het is om minder te hebben door toedoen van een ander [middah knegged middah]. Dit alles moet hij terugbetalen uit zijn eigen zak! Dat gaat dus allemaal in aftrek van het jaarinkomen dat Hasjem voor hem beoogd had.

De drang naar diefstal beteugel je door emoenah. Als je vertrouwt dat Hasjem's besluit hoeveel jou toekomt, dan heb je vertrouwen dat Hasjem je alles geeft wat je nodigt hebt om te functioneren en Hem te dienen. Dan zal je ook niet stelen. Maar wanneer iemands emoenah zwak is, wordt het verlangen om te stelen weer groter.

Je wordt door stelen een ervaring rijker, maar monetair én een illusie armer.

Bron: Limud Yomi Kleinman Edities I

©Jodendom-online 2014