De wetten rond de Rode Vaars worden altijd als de meest mysterieuze wetten van de Tora beschouwd. Ondanks de mitswe ons verstand te boven gaat, mogen we wel pogingen wagen deze te interpreteren.
De Midrasj verklaart met de volgende parabel dat de Rode Vaars een Tikkoen is voor de zonde van het Gouden Kalf. Op een dag nam een dienstmaagd van het paleis van de koning haar kind mee omdat zij geen babysitter kon vinden. Ondertussen bevuilde het kind het paleis met zijn uitwerpselen. De koning zei: "Laat de moeder komen en het vuil van haar kind opruimen."
Dit is het concept van verzoening voor het Gouden Kalf. G'd zei: "Laat de Rode Vaars, die de moeder is, komen en boeten doen voor het Gouden Kalf." De Midrasj onderzoekt dit concept van de Rode Vaars en het Gouden Kalf en vindt veel opvallende parallellen en aansluitingen zoals wordt geïllustreerd door de volgende 7 voorbeelden.
Nr 1: Waarom moet de Vaars rood zijn? Het Schrift vergelijkt zonde met de kleur rood, omdat wanneer een persoon zondigt, verspilt hij zijn bloed. "Al waren jouw zonden als scharlaken, zij zullen wit worden als sneeuw, al waren zij rood als karmozijn, zij zullen wit worden als witte wol." (Jesjajahoe 1:18). G'd zegt: "Sinds Israëls zonden rood zijn, laat de Vaars ook rood zijn, en wanneer het wordt verbrand, laat het zo 'wit als as' zijn." Zo verzekert de profeet ons de belofte dat G'd onze zonden zal vergeven en zullen ze wit worden als sneeuw.
Nr 2: De Rode Vaars moet ritueel fit te zijn en mag daarom nooit een juk gedragen hebben. Dit is een toespeling op Israël die het Hemelse juk afgooide toen zij de Gouden Kalf aanbaden.
Nr. 3: Waarom moet de Vaars aan Elazar, een assistent, gegeven worden en niet aan Aharon, de Hogepriester zelf? Het antwoord is omdat Aharon het Gouden Kalf maakte, dus zou het niet gepast voor hem zijn om het ritueel van de Rode Vaars te doen als een Tikkoen voor het Gouden Kalf. De Talmoed stelt namelijk het principe dat "een officier van justitie kan geen advocaat worden."
4: De Rode Vaars wordt verbrand. Dat is een toespeling op het Gouden Kalf dat ook werd verbrand. "En hij [Mozes] nam het kalf die zij gemaakt hadden, en verbrandde het in het vuur." (Sjemot 32:20).
No 5: Bij het ritueel van de Rode Vaars wordt gebruik gemaakt van 3 zaken, namelijk hysop, ceder en purperen wol. Hiermee worden de 3000 Joden, die de zonde hebben begaan met de Gouden Kalf, vertegenwoordigd. Waarom werden deze 3 soorten gebruikt? De ceder is de hoogste boom en de hysop is de laagste gras. Aangezien hoogmoed gelijk staat aan de zonde van afgoderij, moet hoogmoed nederig gemaakt worden als de worm. Vanuit de worm verwaardigd men de rode kleurstof voor de scharlaken wol. Zoals Koning David zei: "Ik ben een worm en geen man." (Tehilliem 22:07). Om verzoening te krijgen, moet een persoon zichzelf verlagen en vernederen.
Nr. 6: Het Gouden Kalf geeft de woorden van Jesjsjahoe 30:22 weer aan alle mensen die hebben deelgenomen aan de zondige afgoderij en de bijbehorende onzuiverheid: "Jullie zullen afgoderij weg werpen als een onzuivere ding." Zo herstelt de Rode Vaars, die is de Tikoen voor het Gouden Kalf, een ieder die in contact is gekomen met het onzuivere.
Nr. 7: Israël werd gezuiverd toen Mosje het Gouden Kalf verbrandde. Branden staat symbool voor het zuiveren van zonden. Daarom wordt Israël ook gezuiverd door het verbranden van de Rode Vaars.
De Midrasj toont hiermee aan dat de zuivering, door de Rode Vaars te verbranden tot as, een Tikkoen is voor de zonde van het Gouden Kalf, zoals de gelijkenis, "Laat de moeder Koe komen en en het vuil van haar kind opruimen." Zo ja, waarom is de mitswa van de Rode Vaars een chok [wet dat het verstand te boven gaat]? Volgens deze midrasj, zou het mysterie van de rode vaars opgelost zijn. Het is gewoon een kwestie van de zonde van het gouden kalf rectificeren! Maar waarom heeft koning Salomo, met betrekking tot de Rode Vaars, gezegd: “Ik zei: 'ik zal de wijsheid verwerven, maar het [de rode vaars] gaat boven mijn verstand.'" (Prediker 7:23).
Ja, ook al zouden wij het geheim van het mechanisme van Tesjoeva, wat de reiniging van de as van de Rode Vaars op gang brengt, begrijpen. Deze kracht van Tesjoeva is een mysterie van Boven en gaat buiten onze menselijke bevattingsvermogen.
Hoe Tesjoeva werkt en waarom het werkt, is de grootste G'ddelijke mysterie van alle!
©Rabbijn Prof. Efrayim Sprecher 2014 |