Alstublieft, Hasjem, Ik heb onrecht gedaan, ik ben onrechtvaardig geweest, en heb willens en wetens gezondigd voor U; vanaf de dag dat ik geboren ben tot op de dag van [noem hier alle zonden op die je dagelijks doet en zonden die je steeds maar weer herhaald omdat je het nog steeds niet kan laten].

Lieve Hasjem, handel in het belang van Uw Grote Naam en schenk mij verzoening voor mijn ongerechtigheden, mijn fouten en mijn opzettelijke zonden waardoor ik gedwaald heb, onrechtvaardig ben geweest en willens en wetens gezondigd heb voor U, vanaf jongs af aan tot op deze dag. En maak in U Grote Naam alle Namen weer heel die ik heb besmeurd.

Rosj Hasjana... dan is het te laat
Wat veel mensen denken, is dat wanneer het Rosj Hasjana – Joods Nieuwjaar – is, dat je dan tesjoeva moet doen. Dit is onjuist. Wanneer je pas op Rosj Hasjana je tesjoeva doet, is het te laat. Op Rosj Hasjana worden al jouw daden en gedachten van het afgelopen jaar gewogen en beoordeeld. Chesjbon hanefesj – een 'jaarrekening' opmaken van je ziel – moet in feite dagelijks centraal staan en anders op zijn minst in de hele maand Eloel.

Zo zijn er zonden die door tesjoeva direct gewist zijn en zonden die door tesjoeva niet in een keer worden gewist. Zonden die direct worden vergeven zijn de positieve mitswot. Dus wanneer je hebt nagelaten je levenslang tefillien te leggen en vanaf vandaag doe je het voor de rest van je leven – ook al leef je nog maar één dag – dan is de zonde het direct kwijtgescholden. Je wordt niet gestraft.

Maar zonden die een negatieve mitswa zijn, dus de verboden, wordt je gestraft, de tesjoeva is veel moeilijker en de vergelding is veel zwaarder.

Voor één zonde is tesjoeva alleen niet voldoende. Dat is Chilloel Hasjem – het onteren van G'ds Naam. Hoe je daar tesjoeva over kunt doen, kun je hier lezen.

Om dit alles wat we hierboven besproken is, is tesjoeva een van de eerste dingen die Hasjem heeft geschapen. Een van de meest vooraanstaande Sefer - boek - over Tesjoeva is 'Sharei Teshuvah'' - Poorten van Berouw - van de heilige Rabbeinoe Yonah [geschreven rond 1250 vdgj]. Deze Sefer is een geaccepteerd onderdeel van Moessarstudie in alle jesjivot. Met name in de maand Eloel als voorbereiding op de Dagen van Ontzag. Met behulp van deze sefer, leren we onze tesjieva succesvol af te ronden.

De 4 Poorten
De Sefer waar we in dit artikel voornamelijk uit lernen, is verdeeld in 4 'Poorten'. De Eerste Poort leert ons over de Paden van Berouw, ook wel de 20 Principes van Tesjoeva. Hier leer Rabbenu Yonah ons hoe je ervoor zorgt dat je tesjoeva langdurig en volledig is.

De Tweede Poort definieert 6 manieren hoe ons hart opgewekt kan worden om tesjoeva te doen.

De Derde Poort instrueert ons dat we al onze daden moeten nalopen om zo er voor te kunnen zorgen dat je niet per ongeluk zondigt door gebrek van kennis of nalatigheid. Het is niet zo dat wanneer je een zonde doet, maar je wist dat niet, dat je dan niet gestraft zal worden. Common sense wordt in het Jodendom van ons geëist en onwetendheid is een groot gevaar.

Rabbeinoe Yonah gaat in deze Poort in de details betreffende de vele positieve en negatieve mitswot die vaak worden overtreden. Hij legt hierin ook de enorme nalatigheid op deze gebieden uit en schets de essentie en de omvang van de 'vlek' die de ziel van de zondaar bezoedelt. Meningen bestaan dat deze Poort alleen al een hele Sefer zou kunnen vormen.

De Vierde Poort bespreekt de methoden van verzoening voor degene wiens ziel wordt bezoedeld door ernstige zonde. Deze Poort wordt opgedeeld op basis van de ernst van de zonde en de straf.

Autoriteit
Rabbeinoe Yonah was een posek en zijn woorden zijn zelfs geciteerd in de Sjoelchan Aroech! Daarom wordt er in de naam van Rabbi Akiva Eger gezegd dat 'Sharei Teshuva' verplichte kost is, want de berispingen van Rabbeinoe Yonah zijn namelijk van halachische aard!

Als we tesjoeva doen, keren we dus terug naar Hasjem, zodat alles weer op zijn rechtmatige plaats terugkeert door onze relatie met Hasjem. Maar ook laten wij onze zielen terugkeren in een zuiverder, helderder geestelijke positie dat door de zonde is bezoedeld. We komen dus nog dichter tot Hasjem, zoals een paar elkaars gevoelens een of ander manier hebben pijn gedaan, zich verontschuldigen, het goedmaken en daardoor nog dichter naar elkaar toegroeien. Daarbij wordt door iedere tesjoeva die oprecht gedaan is en op de juiste manier, alle zonden weggenomen. Alles is dan weg! Je mag iemand zelfs niet aan die ene zonde herinneren!

Moge het zo zijn dat deze Sefer van Rabbeinoe Yonah en alle andere werken die dit artikel ondersteunen ons allen inspireren onszelf dichter tot Hasjem te komen. Echter ga niet eigenhandig handelen zonder instructies van jouw rabbijn wanneer het je naaste betreft!

[nogmaals: dit artikel wordt in de komende werken met de Vier Poorten aangevuld].

Bronnen van dit artikel:
Sharei Teshuva van Rabbenu Yona van Gerona
Nefesh Hachaim van Reb Chaim van Volozhin
Chovot Halevavot van Rabbi Bachya ibn Paquda
Orchot Tzadikim
Master of Repentance: Rabbenu Yona of Gerona van Avi Lazar
The Gates of Repentance van Rabbi Yaakov Feldman

©Jodendom-online 2015