Foto credits: Universe Today

De banen van de hemelse lichamen zijn foutloos waardoor het een duidelijke manifestatie is van de G'ddelijke openbaring. In Tehilliem 19 leert Dawied Hamelech de lezer op 6 verschillende manieren dat het bevattingsvermogen van Hasjem door Tora, overtreft het bevattingsvermogen door wetenschap. Bovendien zijn de astronomische geheimen van de hemelen voor de Torageleerden als het ware ontgrendeld. Zo zei Shmuel bar Abba dat hij de wegen van de hemelen, net zoals de straten in zijn stad Nehardea, kende als zijn broekzak. Dit omdat hij onophoudelijk zwoegde in Torastudie. Daarom werd alle wetenswaardigheden over de hemelen aan hem geopenbaard [Midrash Shocher Tov].

Torastudie openbaart niet alleen de wegen van de hemelen, maar ook iemands levenspad op aarde. Voor de zonde, waren de levenspaden van Adam Harisjon recht en puur, zo voorspelbaar als de banen van de sterren en de zon. Zonde vervormde de mens, alleen door Torastudie kan hij dit weer rechttrekken. Dawied Hamelech roept op om de Tora te accepteren en Adam Harisjon te imiteren toen hij nog niet aan de Boom van Kennis van Goed en Kwaad had gegeten.

Daarom heeft de Gaon van Wilno deze Tehilliem aangesteld als de Sjier Sjel Jom van Sjavoe'ot, omdat we dan Matan Tora, het geven van de Tora op Sinaj, vieren.

De baan van de zon
“Hasjamajiem msapriem kevod 'el... de hemelen declareren de glorie van G'd...” [pasoek 1]. Alle sterren en hemellichamen bezitten een geest, een intellect en kennis. Zij leven en zij bestaan met een bevattingsvermogen van “Hij die sprak en bracht de wereld tot stand”. Ieder van hen, naar zijn eigen niveau, prijst en looft de Schepper zoals de dienende engelen [RaMBaM, Hilchot Yesodei Hatorah 3:9].

“Jom lejom jabiea' 'omer... dag-in-dag-uit brengt uitingen van lof...welajalh lelajlah jechawe da'at...en nacht-na-nacht getuigt van wijsheid” [pasoek3]. De dagelijkse vernieuwing van de werken van de schepping, begint met de opkomende en ondergaande zon. Dit zet de mens aan om Hasjem te prijzen. “Jabiea'” – uitingen van lof – is ook te interpreteren als 'stromen' [“nachal novea'... een stromende beek” in Misjle/Spr. 18:4]. Daarom zegt Dawied Hamelech: “Dag-in-dag-uit stromen de lofprijzingen van G'd voort onophoudelijk als een eindeloze beek.”
Het continuerende patroon van het feit dat nacht na nacht gaat de zon onder de horizon, om weer te stijgen op de dag van morgen, getuigt van wijsheid [Rasji]. Toen Mosje Rabbenoe 40 dagen op Sinaj was voor Matan Tora, was het voor de Kadosj Baroech Hoe altijd licht. Hoe wist Mosje dat het dag of nacht was? Wanneer de Kadosj Baroech Hoe hem de Geschreven Tora onderwees, wist hij dat het dag was. Wanneer de Kadosj Baroech Hoe hem de Mondelinge Leer [Misjna] onderwees, wist Mosje Rabbenoe dat het nacht was.

 “'Ejn 'omer we'ejn dwariem blie nisjma' qolam... daar is geen spraak en daar zijn geen woorden, hun geluid is niet hoorbaar...” [pasoek 4]. Volgens de Gaon van Wilno is dit in tegenspraak met Yoma 21b waarin staat dat de zon het geluid heeft als een timmerman die door ceders zaagt. Samen met het tumult van Rome en het geluid van de ziel die het lichaam verlaat, is het geluid van de omwenteling van de zon hoorbaar tot in alle uiteinden van de aarde. De Gaon legt uit dat de baan van de zon voor het menselijk oor niet hoorbaar is, maar het veroorzaakt agitatie en turbulentie in de atmosfeer. 
Twee keer per jaar, bij de equinoxen van de lente en de herfst, zijn zowel dag en nacht gelijk. Normaliter is de nacht wat langer doordat hij tijd van de dag leent en visa versa. Dit zonder iedere vorm van bewijs wie wat en hoeveel leent, gaat dat hier op aarde heel anders. Wanneer iemand iets van de ander leent, hoeveel documenten, argumenten, geschreeuw en rechtszaken hebben wij niet nodig om dingen onder controle te krijgen? Dag en nacht nemen en geven voortdurend. Daarom 'ejn 'omer we'ejn dwariem blie nisjma' qolam... daar is geen spraak en daar zijn geen woorden, hun geluid is niet hoorbaar...” [Midrash Shocher Tov].

De zeven niveaus van de Hemel
“'Ejn nistar mechamato... en niets kan ontsnappen aan zijn hitte...” [pasoek 7]. Rasji leert dat in Chagigah 12b staat dat er zeven niveaus bestaan naar de hemel: Wilon, Rakia', Sjehakiem, Zeboel, Ma'on, Makon en Araboth.

1. Wilon – gordijn – dient geen enkel doel dan dat hij in de ochtend komt en weer gaat in de avond. Hij vernieuwt iedere dag het werk van de schepping, want er wordt gezegd dat hij de hemel uitbreidt als een gordijn, en uitbreidt als een tent om in te wonen.

2. Rakia' is de hemel waarin de zon, de maan, de sterren en de planeten in bevinden. Want er wordt gezegd dat Hasjem hen in het firmament – rakia' – van de hemel heeft gezet.

3. Sjehakiem is waarin molenstenen staan die de manna voor de rechtvaardigen malen. Want er staat geschreven: “En Hij gebood de hemelen [Sjehakiem] daarboven en opende de deuren van de hemel, en Hij deed manna regenen op hen als voedsel.”

4. Zeboel is waar het hemelse Jeruzalem, de hemelse Bejt Hamiqdasj en het Altaar zijn gebouwd. En Micha'el de grote Vorst staat daar en offert daarop, zoals er wordt gezegd: “Ik heb voor zeker voor Jou een huis ter woonstede [Zeboel] gebouwd, een plaats voor Jou om daar voor altijd te wonen.” En van waar we leiden we af dat het de hemel wordt genoemd? Want er staat geschreven: “Kijk uit de hemel, en zie, zelfs vanaf de Jouw heilige en glorieuze bewoning.”

5. Ma'on is de plaats waar de diende engelen 's nachts hun liederen zingen en overdag stil zijn omwille van Israëls heerlijkheid.

6. Makon is waar sneeuw, hagel en schadelijke dauw zijn opgeslagen. Ook het hok met de regeldruppels, de kamer van wervelwind, storm en de grot van damp staan. En de deuren zijn van vuur.

7. Araboth is de plaats waar Recht, Oordeel en Gerechtigheid zijn. Maar waar ook de schatten van het leven, de schatten van de vrede en de schatten van zegen zijn. Men vindt daar de zielen van de rechtvaardigen en de geesten en de zielen die nog moeten worden geboren. Daar is ook de dauw waarmee de Heilige, gezegend is Hij, de doden doet herleven.

Dawied Hamelech prijst Hasjem dat de zon minimaal één niveau van de aarde is af is, anders zouden wij ons verbranden, omdat ejn nistar mechamato... niets kan ontsnappen aan zijn hitte...