Wie is verzekert van een plaatsje in Olam Haba? Hij die de zegen van ge'oelah – verlossing – en tefilah – gebed - naast elkaar plaatst [Rabbi Yochanan].
Tehilliem 20 zinspeelt op deze juxtapositie. Dawied Hamelech eindigde Tehilliem 19 met “Jihjhoe ratson 'imrej fie wehegjon liebie Hasjem Tsoerie wego'alie... Moge Jouw wil zijn dat de uitingen van mijn mond genade vindt en de gedachten van mijn hart, Hasjem mijn Rots en mijn Verlosser...” [pasoek 15], wat over tefillah gaat. Vervolgens opent hij Tehilliem 20 met ge'oelah: “Ja'ancha Hasjem bejom tsarah...moge Hasjem jou antwoorden op de dag van nood” [pasoek 2].
In Tehilliem 19 hebben we geleerd dat de slot pasoek gebruikt wordt als afsluiting van Sjmone Esre, het Achttien Gebed. Nu mag het zo zijn dat de eerste twee Tehilliem als één worden gezien [Midrash Shocher Tov]. Dan kom je uit dat Tehilliem 20 eigenlijk de negentiende is. Zowel als afsluiting van Sjmone Esre als de eerste achttien Tehilliem, wordt er geëindigd met “Jihjhoe ratson 'imrej fie wehegjon liebie Hasjem Tsoerie wego'alie... Moge Jouw wil zijn dat de uitingen van mijn mond genade vindt en de gedachten van mijn hart, Hasjem mijn Rots en mijn Verlosser...” [pasoek 15].
Tehilliem 20 is geïnspireerd door de confrontatie tussen Dawied Hamelech en de extreem grote Filistijnse Yishbi. Het scheelde maar weinig of Dawied Hamelech had deze confrontatie bij Nov niet overleefd. Op een miraculeuze wijze snelde Avishai ben Zeruyah op het paard van Dawied Hamelech vanuit Jeroesjalajiem en was in staat de koning op het laatste moment te redden [Sanhedrin 95a]. Vanaf dat moment smeekte het volk Dawied Hamelech niet meer het front op te gaan door zichzelf niet meer in gevaar te brengen.
Dag van nood De Midrash geeft twee parallellen wat nu met de dag van nood [pasoek 2] precies word bedoeld. Er was eens een vader en een zoon die op weg waren van de ene stad naar de andere. De zoon raakte moe en vraagt aan zijn vader wanneer zij de stad eens eindelijk zouden naderen. “Volgende bord geeft aan dat we bijna bij de stad zijn,” legde de vader uit. “Wanneer we een begraafplaats tegenkomen, duurt het niet lang meer.” Zo is het ook met de Kadosj Baroech Hoe. Hij zegt tegen Israël: “Wanneer er vele tegenslagen over jullie heenkomen, dan zal de ge'oelah snel plaats vinden. Zoals er staat geschreven: ' Ja'anchaHasjem bejom tsarah...moge Hasjem jou antwoorden op de dag van nood'”.
Een ander voorbeeld is een flinke ruzie tussen een moeder en een dochter. De dochter heeft haar moeder erg boos gemaakt. Echter wanneer de dochter moet bevallen, dan vergeet de moeder de ruzie en schreeuwt met haar dochter mee om haar kleinkind zo snel mogelijk veilig op de wereld te krijgen. Zo is het ook met Hasjem. Hasjem vernietigde de Bejt Hamiqdasj omdat de kinderen van Jisrael Hem boos maakte. Toch antwoord Hij in dagen van nood. De Midrash haalt ook aan dat deze Tehilliem niet door toeval uit negen pasoekiem bestaat. Deze negen pasoekiem komen overeen met de negen maanden zwangerschap: “Moge het zo zijn dat Hij – Die de zwangere moeder tijdens de bevalling antwoord – jou antwoorden”.
"Sjem eloqej ja'aqov... de Naam van Ja'aqov's G'd...” [pasoek 2]. Hasjem is toch de G'd van de drie Aartsvaders Avraham, Jitschak en Ja'aqov? Dat klopt. Alleen Ja'aqov is de enige Aartsvader die alleen Bnej Jisrael heeft voorgebracht middels de twaalf stammen. Avraham had naast Jitschak nog Isjma'el en Jitschak had naast Ja'aqov ook Esaw. De beide mannen brachten geen Joods volk voort. Dus de verantwoording over het Joodse volk ligt het meest op de schouders van Ja'aqov Avinoe. Dat is de reden waarom we regelmatig in de Tora lezen 'Eloqej Ja'aqov' wanneer er sprake is van nood [Radak]. Daarnaast brengt Lachmei Todah nog iets bijzonders. In de Tora wordt de naam Ja'aqov maar liefst vijf keer gespeld met een wav. Deze spelling wordt male' ['vol'] genoemd. Ondertussen wordt de naam Elijahoe vijf keer gespeld zonder Wav [alef-lamed-joed-he]. De 'oe' klank wordt dan gedragen door de He in plaats van de gebruikelijke Wav. Deze spelling wordt 'chaser' – gebrekkig – genoemd. De geleerden leggen uit dat Ja'aqov de Wav nam van Elijahoe als een onderpand zodat de terugkomst van Elijahoe voor de komst van Mosjiach gegarandeerd zal worden. Vandaar dat er geschreven staat: “Moge u veilig verhoogd worden door de Nam van [de Gd van] Ja'aqov, daar de naam van Ja'aqov [met een Waw] je zal garanderen dat “Hij je jouw hulp uit het Heiligdom zal sturen [door zijn afgezant Elijahoe]. Daaruit, vanuit de Heilige der Heilige van de Bejt Hamiqdasj zal de G'ddelijke hulp uitkomen voor in de strijd. “Oemitsion jis'adecha...En vanuit Tsionsteun Ik jou...” [pasoek 3]. Rabbi Levi zegt: “Alle goedheid, zegeningen en troost die bestemd zijn om door de Kadosj Baroech Hoe gezonden te worden naar Jisrael, zullen alleen uitgaan vanuit Tsion” [Wajjiqra Rabba 24:4].
Voorkeursoffer van Hasjem “Jizkor kol minchotejcha... moge Hij al jouw offers herinneren...”[pasoek 4] Radak: kan ook vertaald worden met 'ruiken'; n.a.v. Wajjiqra 6:8 waar staat “'azkaratah”... een vervoeging van 'jizkor'. In tijd van oorlog wordt door de Tora opgedragen om trompetten over de offers van de Bejt Hamiqdasj te laten schallen [Bamidbar 10:9-10]. Deze juxtapositie suggereert dat trompetgeschal tijdens de oorlog Hasjem doet herinneren aan de 'olot [offers] van Bnej Jisrael die ook met trompetgeschal gepaard gingen.
In Tehilliem 51:19 zegt Dawied Hamelech: “zivchej Eloqiem roeach nisjbarah... G'd'svoorkeur-offer is de verbrijzelde trots.” Het is de totale opoffering van de ego wat Hasjem wil herinneren wanneer er sprake is van tijd van crisis [Rav Yeibi]
Vertrouw alleen in Hasjem Zolang je plannen en hetgeen wat je hart verlangt integer is, “jiten lecha chilvavecha wechol 'atsatcha jemale'...Moge Hij jou geven volgens jouw hart en ieder plan jouw voldoen...” [pasoek 5]. Wanneer je hulp vraagt aan een ander, dan kan je niet echt trots zijn in hetgeen je bereikt hebt, want je hebt ook je zwakke kwanten. Die moet je laten zien wanneer je hulp nodig hebt van een ander om dat te bereiken. Zo is het niet met Hasjem. Wanneer je Hem om hulp vraagt, dan “nerannah biesjoe'atecha... dat we bij je overwinning van blijdschap mogen zingen...” [pasoek 6]. Deze overwinning, in je handen gegeven door Hasjem, voelt als een persoonlijke succes. Dit omdat je in je wijsheid hebt gekozen om op Hasjem te vertrouwen en niet op je eigen kracht of van ander mensen [Malbim].
“Oevsjem Eloqiem nidĝol... En in de Naam van onze G'd [zullen wij] onze vaandel opsteken...” Laat de gojiem maar zien wat de macht en kracht van Hasjem hulp werkelijk betekent. Laat hen daar maar bang voor zijn [Malbim]. Midrash Shocher Tov leert dat in de woestijn ieder stam zijn eigen vaandel had. In de toekomst zal Israël homogeen verenigd worden onder Hasjem “Oevsjem Eloqiem nidĝol... En in de Naam van onze G'd [zullen wij] onze vaandel opsteken...” Dan zullen al onze wensen vervuld worden [“jmale' Hasjem kol misj'alotecha... moge Hasjem al jouw verzoeken inwilligen:Metzudas David].
“Jmale' Hasjem” kan ook vertaald worden met “Moge Hasjem's Naam vol zijn”. In ballingschap is de vierletterige Naam van Hasjem [Joed-He-Wav en de He] gefragmenteerd en gereduceerd tot Joed-He. Niet je eigen hagje moet de prioriteit zijn als Jood, maar de verlossing van de Heilige Naam. Zodra Zijn Naam weer vol is, dan zal Hij kol misj'alotecha... al jouw [persoonlijke] verzoeken inwilligen” [Rabbi Shmelke van Nikolsburg].
De overwinning die Hasjem in handen gaf van Zijn gezalfde Dawied Hamelech [pasoek 7], was “biĝvoerot jesja' jmieno... met de met de almachtige overwinningen van Zijn rechterarm...” Wanneer een overwinning op een – in onze ogen – natuurlijk wijze komt, gebruikt Hasjem Zijn 'linkerarm'. Maar wanneer een bovennatuurlijke interventie door Hem is gepleegd, dan komt de redding vanuit Zijn 'rechterarm', zoals in deze pasoek het geval was [Malbim].
Er zijn mensen die vertrouwen op 'de wagens' [het ijzer van de wagens] en anderen vertrouwen op de 'paarden' [de animale kracht van menselijke militairen], “wa'anachnie Hasjem 'eloqenoe nazkier... maar wij in de naam van Hasjem, onze G'd, roepen wij uit...” [pasoek 8]. Rabbeinoe Bachya leert naar aanleiding van Bareesjiet 49:12, waar Ja'aqov Jehoeda zegent, dat in de korte broche, zegen, die Ja'aqov aan Jehoedah geeft, op één letter na, alle letters van het Hebreeuwse alef bet worden vertegenwoordigd. De letter zajin ontbreekt, omdat zajin niet alleen een letter is, maar wanneer je zajin als zajjin spelt, betekent het 'wapens'. De stam van Jehoedah mag als de koninklijke stam – waar Dawied Hamelech uit komt – niet vertrouwen op het aardse leger, maar op Hasjem. Vandaar dat de naam 'Jehoedah' de vier letters – de Joed-He-Waw en de He – van Hasjem vertegenwoordigd: Joed-He-Waw-Daled-He. De koningen van Jehoedah behalen overwinning door de Naam van Hasjem en de hulp van Hasjem. De letter Dalet, de extra letter die de naam Jehoedah dus draagt, is de vierde letter en heeft de letterwaarde vier. Jehoedah was de vierde zoon van Ja'aqov.
Daarom zouden we tijdens oorlog moeten roepen: “Hasjem hosjie'ah! Hasjem, redt!... [pasoek 10]. “Hamelech j'anennie vajim qar'enie... de Koning zal ons beantwoorden op de dag dat wij Hem roepen...”
Tikkunei Zohar merkt op dat Tehilliem 20 uit exact zeventig woorden bestaat. Deze zeventig woorden corresponderen met de zeventigniet-Joodse volkeren en hun zeventig aartsengelen. Maar het aantal woorden [driehonderd en tien] die deze Tehilliem bevat, is opbeurend: sjej 'olamot' – de driehonderd en tien werelden, die verborgen zijn en wachten dat iedere tsaddiek zijn portie krijgt in Olam Haba [Uktzin 3:12]
De volgende sjioer geeft Rabbi Mizrachi uitleg over zowel Tehilliem 19 als 20. Hij weet de Tehilliem altijd in onze huidige tijd te plaatsen.
