20 Chesjwan 5785 | 21 november 2024
Artikelen
Jodendom in praktijk     Hasjkafa     Feest- en Gedenkdagen     Samenleving     Geschiedenis     Antisemitisme     IsraĆ«l     Media     Publicisten     
Bechirah, de vrije wil
Publicatiedatum: maandag 22 augustus 2016 Auteur: Redactie | 2.697 keer gelezen
Redactie, De Vrije Wil, Goed en Kwaad, Moessar [ethiek], Leer van Rav Eliyahu Dessler »
De dames zijn trouw aan kitsoer harosj - het dragen van gepaste hoofdbedekking - want zij zijn Charediem en staan voor wat zij zijn: de waarheid.

De bechirah stapt pas in de test wanneer iemand verleidt wordt tegen de waarheid zoals iemand die ziet. De krachten aan de andere kant zijn min of meer in balans. Het punt van dit evenwicht hangt aan zoveel factoren af: waar ben je geboren, in welke familie en haar dynamiek, erfelijkheid, wat voor onderwijs je hebt gehad, enzovoorts.

Toch heeft iedereen een bechirahpunt. Zo kan de bechirahpunt bij een dief het niet moorden zijn. Stelen ziet hij niets verkeerds in omdat hij met armoede en stelen voor brood is opgegroeid, maar moord ziet hij als zonde. Daar zit zijn bechirahpunt, terwijl een andere dief roofmoord een noodzakelijk 'kwaad' ziet. Zijn bechirahpunt ligt weer elders.

Echter je wordt niet geoordeeld naar gedrag die je van iemand overneemt vanuit bijvoorbeeld opvoeding,een training of het overnemen van gedrag van anderen. Wat dan wel?

Alleen wat echt vanuit jezelf komt, waar je voor gekozen hebt. Het feit dat jij op jouw eigen niveau de jetser hara' hebt overwonnen, in iets wat je nooit geleerd hebt, wat jouw bechirah is, wordt wel meegerekend. Voorbeeld is Lot. Lot werd door Hasjem niet gered met de ondergang van Sodom en Gemorre omdat hij de vreemde mannen, de engelen, onderdak verleende tegen de meute die achter hen aan zat. Hij is opgevoed door Avraham Avinoe. Gastvrijheid is hem met de paplepel ingegoten. Het zou zelfs een choetspah zijn als hij het niet deed. Nee, zijn bechirah kwam in werking toen Avram tegen de koning van Mitsrajiem zei dat Saraj zijn zus was. De hebzuchtige Lot had alles kunnen krijgen als hij het geheim had onthuld. Hij moest zowat zijn tong eraf bijten. En hij hield ook zijn mond. Dat was heel moeilijk voor hem wetende dat hij veel, veel rijker zou worden wanneer hij Avram en Saraj had verraden. Hij moest kiezen tussen het balans van nog rijker worden of het leven van zijn oom en tante redden. Dat was zijn bechirah. Hij heeft de bechirah volledig vervuld. Daarom werd zijn leven gered toen Sodom en Gemorre werden vernietigd.

Wat jij je goed moet realiseren is dat iedere bechirah die door een persoon wordt gedaan, effect heeft op z'n hele situatie voor de rest van zijn leven, ongeacht goed of slecht. Het is zelfs zo dat iedere bechirah effect heeft op de hele wereld en degene die die ene keuze heeft moeten maken is verantwoordelijk van alle resultaten die daaruit voortvloeien. Hoeveel goed je dus kan doen, maar wat een verantwoordelijkheid als je handelt naar de jetser hara'.

Zodra jij net als Lot succes boekt in je bechirah, dan zullen alle jouw daden verdiensten worden. Voorbeeld. Als je als Jood vroeger altijd niet-kosjer hebt gegeten en je overwint die obstakel door altijd strikt kosjer te gaan eten, zullen al die zonden van het niet-kosjer eten verdiensten worden! Dit geldt voor iedere zonde waarin je tesjoeva doet of hebt gedaan.

De Chazal zeggen dat Hasjem ons verdiensten wilde schenken en daarom gaf Hij ons de Tora en de mitswot. Maar dit geldt ook voor niet-Joden zegt Rav Dessler. Ook de niet-Joden hebben te maken met bechirahpunten waardoor ze tussen goed en kwaad moeten kiezen. Ook zij kunnen door hun bechirah net als Joden heel veel verdiensten maken.

Maar als jouw bechirahpunt niet de enorme belangrijke mitswa van gastvrijheid is, zie zoals Lot, omdat het je met de paplepel is ingegoten, wordt jouw jetser hara namelijk niet geconfronteerd, omdat jij het normaal, vanzelf sprekend, vindt. Je doet deze mitswa zonder na te denken [zonder kavanah; zonder goede intentie] of zonder gevoel van verplichting. Je voelt geen weerstand om het te doen.V oor alle duidelijkheid: voor alle goede daden wordt je beloond, ook al zijn bepaalde mitswot aangeleerd gedrag. Lot werd ook beloond voor zijn gastvrijheid, maar zijn leven werd gered omdat hij zijn bechirahpunt inzette.

Hoe kun je in mitswot waarmee je bent opgegroeid en dus ook onderdeel zijn van jouw natuurlijke middot [eigenschappen] toch jouw bechirahpunt creëren? Door deze specifieke mitswa op een hoger level uit te voeren. Doe de mitswa met veel kavanah - devotie –. Hierdoor wordt je jetser hara zeker weten geconfronteerd. Iemand die slim is gebruikt alles wat hij geleerd heeft als springplank om op een hoger niveau te komen. Dit optellend met het wel of het niet-doen wat je moeite kost, kun je tot eindeloze hoogten komen in avodah Hasjem.

Bron:
Mivtach MeEliyahu Delen I en IIvan Rav Dessler hoofdstukken "the 'ego', the inclinations, thespirit and the soul" en "Discoursen in Free Will part I: The Nature of Free Will”
"Too good to be good" van Rabbi Avraham Tzwerski

©Jodendom-online 2016

 

 

 

 

«      1   |   2   
Copyright © 2016 Jodendom Online
 
 
Contact Zoeken Noachieden Online Beheer
 
Copyright © 2024 Jodendom Online. Alle rechten voorbehouden.