Fotocredits: Chabad Sri Lanka

Dwariem 21:10-12 is volgens Rasji geadresseerd naar de jetser hara – de kwade neiging; Satan. Het gaat over wanneer een militair tijdens en door een missie in een verhoogde passie verkeerd. Vervolgens ziet hij een vrouw tussen de gevangenen verkeren en voelt een ongecontroleerde verlangen naar haar; de Tora erkent dat in zulk tijd van chaos de kans aanwezig is dat de militair zichzelf niet kan bedwingen [de’asjet jefat to’ar… de mooi (gevormde gevangen) genomen vrouw].
De Tora geeft een uitweg voor deze wellustige soldaat, maar wel onder strenge restricties [waaronder dat de vrouw zichzelf onaantrekkelijk moet maken op de manier zoals de Tora het voorschrijft, maar ook een afkoelperiode van dertig dagen alvorens hij haar trouwt]. Door deze restricties raakt hij bij voorbaat al afgekoeld voordat hij uberhaupt een gevaar voor de vrouw vormt. Dit concept, maar ook de toestemming aan de soldaat die de Tora hier geeft [ook wel: dibrah torah ‘elah’ kneged jetser hara’, de Tora sprak alleen als reactie op de jetser hara] is uiterst uniek.  

Wij kunnen in ieder geval leren dat alle mitswot onder alle situaties uitgevoerd moeten worden. De Tora kent de uitdagingen van de jetser hara ten op zichten van iedere mitswa maar al te goed, maar laat geen uitzondering voor een situatie of dergelijk toe. De reden is omdat Hasjem weet dat wij in staat zijn de jetser hara te overwinnen en Hij eist dat we dat ook doen.  

Er zijn geen mitswot die alleen voor hogere zielen gelden of dat er mitswot zijn die te moeilijk zijn om uit te voeren [of je van iets te onthouden], omdat je vindt dat je niet sterk genoeg bent. Deze houding of manier van denken is overduidelijk onwaar, zoals het is bewezen bij de uitzending van de’asjet jefat to’ar… de mooi gevormde [gevangen genomen] vrouw. In Avodah Zara 3a zeggen de Chazal ook dat ‘ejn hakodesj beroech hoe ba’ bitroenja’ ‘iem berijotaw… Hasjem de mensen niet oneerlijk behandelt...” Wanneer Hij iemand een nisajon, test, geeft, dan geeft Hij hem of haar ook de kracht de jetser hara te overwinnen. Dit geeft niet de garantie dat het gemakkelijk is. R’Yechezkel Abramsky leert dat de wet van de gevangen genomen vrouw deze axioma – dat Hasjem je nooit boven jouw kunnen test – juist bevestigd.  

Wat we wel leren in Sukah 52a is “kol hagadol mechavero jitsro gedol hejmenoe… de groter [spiritueel] het persoon is, de groter is zijn jetser hara...”. Wanneer iemand dus zijn spirituele ladder opklimt, groeit zijn jetser hara met hem mee. Dit omdat de grote van zijn jetser hara in het verleden geen test meer voor hem is door het nieuw verkregen spiritueel niveau. Anders kan zijn bechirah-punt [het moment wanneer er sprake is van vrije wil] ook niet meegroeien en verlies je je vrije wil of je Hasjem wel of [chas wesjalom] niet wilt volgen.   De jetser hara past zich dus iedere keer aan jouw niveau aan, waardoor je nisajon altijd een uitdaging blijft. Maar weet – nogmaals – je krijgt van Hasjem altijd de kracht deze te overwinnen. Geen test in de wereld die jij op jouw pad krijgt die jij niet kan overwinnen.

  Bron: Limud Yomi deel II  

©Jodendom-online 2016