Het Joodse volk heeft onlangs stilgestaan bij het grootse moment, het geven van de Tora op de berg Sinai. Voor iedereen die bekend is met onderwijs, moge het duidelijk zijn dat hier een enorm educatief probleem werd gecreëerd.
Zeshonderd en dertien voorschriften met uitleg en toepassingen, uitzonderingen en regels in de hoofden en harten van miljoenen mensen leggen. En wel bij mensen die tot op dat moment geen enkele weet hadden van de inhoud van de Tora. Hoe doe je zoiets? En dat in een woestijn…zonder Wifi! Een nachtmerrie voor iedere kenner van ons vak, het onderwijs.
En eerlijk gezegd, ook Mozes had hier geen bruikbaar plan voor. De overlevering vertelt, dat Mozes twee dingen deed. Ten eerste zorgde hij ervoor dat alle informatie die van Hogerhand kwam, gedeeld werd met meerdere mensen. Hij herhaalde alles vier keer, steeds aan verschillende mensen, die op hun beurt ook weer aan elkaar de nieuwe wetten onderwezen en uitlegden. Zo ontstond er een groep van enkele tientallen mensen, die de geboden goed hadden gehoord. En het volk, de nog onwetende rest, moest het van hen horen.
De Tora vertelt verder: Mozes zelf zat van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat om alle vragen en twijfels over de geboden aan te horen. Blijkbaar wilde Mozes zelf degene zijn die de Tora door zou geven. Hij vond dat zijn G’ddelijke opdracht. Hij had weliswaar de informatie gedeeld met anderen maar híj wilde het aanspreekpunt blijven voor iedereen. Het was zijn schoonvader, Jetro, die inzag dat dit geen goed idee was. Zo zou het niet goed komen. “Jij zal het niet aankunnen en het volk zal geen geduld hebben om in lange rijen voor jouw kennis te staan”, zei Jetro. “Je moet het anders aanpakken. Zoek mannen die in staat zijn om eerlijk recht te spreken en leidt ze op. Zij zullen bij iedere stam de vraagbaken zijn, immers zij hebben het goed van jou geleerd. En de moeilijke dingen die zij tegenkomen, kunnen ze dan alsnog aan jou vragen. Zo zullen jij en het volk het volhouden”. Mozes zag in dat zijn schoonvader gelijk had en zo begon de geschiedenis van het Sanhedrin, het hoogste Joodse College.
Uiteindelijk duurde het veertig jaar, waarin Mozes dag in dag uit bezig was om de verspreiding van de Tora onder de mannen te organiseren. Mirjam, zijn zuster, deed hetzelfde voor de dames, om op die manier de Tora algemeen bekend te maken. Joshua kon vervolgens een goed voorbereid volk het Land binnenbrengen. Maar iemand die de verhalen uit de Profeten kent, weet ook dat het niet zo bleef. In vele verhalen spreekt de profeet zijn zorg uit over het gebrek van kennis van de Tora en Haar geboden.
Kennisoverdracht en onderwijs van de Tora zijn vanaf dag één een continue zorg voor ons volk. Er zijn betere periode en zwakkere. Het blijft altijd een uitdaging. Met het geven van de Tora, drieëndertighonderd jaar geleden, is een begin gemaakt van een eeuwigdurend wereldwijd educatief en didactisch project dat tot op de dag van vandaag alle aandacht verdient en krijgt. Het doorgeven van hetgeen bij de G’ddelijke Openbaring op Sinai aan de wereld is geleerd. En iedereen die daar een steentje aan bij mag dragen, bouwt mee aan die ononderbroken keten van die speciale kennis die onze wereld zo veel rijker en beter kan maken.
Dit artikel is eerder gepubliceerd in Rond de Bron.
