Exacte kopie van de levensgrote Tempel Menorah in Jeroesjalajiem.

Wat is het bericht van de Menorah, aangaande ons persoonlijke leven? 

De Misjnàh Avot 4:17 leert ons: ‘Drie kronen zijn er: de kroon van de Tora, de kroon van het priesterschap (Kehoenah) en de kroon van het koningschap...'  Corresponderend met deze drie kronen waarmee Israël gekroond was, waren er drie kronen op de gereedschappen van de Bejt hamiqdasj (Tempel).

De kroon van de Tora correspondeert met de gouden kroon dat op de Aron hakodesj (Ark van het Verbond, dat de Twee stenen tafelen bevatte) geplaatst werd. De kroon van Kehoenah correspondeert met het altaar voor het wierook. Dewariem/Deut. 33:10 had alleen betrekking op de kohaniem: zijn brengen U geurende wierook en op Uw altaar offers, die geheel en al verbanden. Tot slot correspondeert de kroon van het koningschap met het tafel van het Heiligdom. Tafels kunnen - zowel Bijbels als later in het Hebreeuws - rijkdom en financiële beloning symboliseren (zie Tehiliem 23). In deze context mogen wij misschien dit als economische en politieke macht van de staat interpreteren.

Ondanks dat voegt de Misjnàh nóg een kroon toe, namelijk ‘de kroon van een goede naam'. Deze kroon, zo zegt de Misjnàh, ‘overtreft ze alle'. Deze kroon wordt niet met de andere opgesomd. Hij wordt van de andere gescheiden en staat op zichzelf. Met wat in de Tempel, correspondeert deze kroon?

De Maharal van Praag associeert de ‘kroon van een goede naam' met de vierde gereedschap van de Tempel (Sjmot/Ex. 25): ‘een menorat van zuiver goud' (vs 31). De Menorah werd niet door een gouden kroon omvat, noch is het gemaakt van acacia hout dat bedekt werd met goud, zoals de andere gereedschappen. Nee, de Menorah was van puur goud, toegerust met gouden bekers, knoppen en bloemen. De kroon van de Menorah is een bijzaak, omdat de gehele Menorah een kroon op zichzelf is.

Zo is het ook met de goede naam die aan een persoon verbonden is. Een goede naam is geen kroon dat uiterlijke op iemands hoofd is geplaatst. Een goede naam raakt de hele essentie van zijn wezen. Een goede naam omvat zijn gehele persoonlijkheid in al zijn facetten. Het is geen uiterlijke imago dat flink door de PR, fotografen of verslaggevers is opgesmukt. Een goede naam is de reputatie die iemand door zijn gehele levenswerk is opgebouwd - door al zijn daden en ontdekkingen. Daarom zegt de Misjnàh dat de kroon van een goede naam ze alle overtreft. De goede naam die een persoon heeft geworven heeft aan het begin van zijn leven geen betekenis. Door levenslange dagelijkse levenslessen wordt dit door iemand geworven. Sjlomo hamelech zegt dat een goede naam beter is dan goede olie (Kohelet/Prediker 7:1). Hoewel olie goed kan zijn, wordt olie van buitenaf op iemands lichaam gesmeerd, terwijl een goede naam de persoon zélf is. Bovendien beëindigt deze vers en de dag van de dood dan de dag dat iemand geboren wordt. Waarom moet dit zo zijn? Omdat op de dag van de dood de goede naam - die hij tijdens zijn leven verdiend heeft - volledig ontvouwd en bekend gemaakt wordt.

Ondertussen dat wij tijdens de Chanoeka de Menorah aansteken, zouden wij het soort leven die wij lijden moeten weerspiegelen.

©Rabbi prof. E. Sprecher 2007