Grafstenen van de ontheiligde Joodse begraafplaats op de Olijfberg werden gebruikt als vloerstenen van een toilet in een Jordaanse legerbasis aan de weg naar Jericho, foto juni 1967 kort na de hereniging van Jeruzalem

De Onafhankelijkheidsoorlog had zware repercussies voor de Joodse bevolking in de rest van het antieke Israël dat in handen was gebleven van de Arabische staten. Een massale exodus van Joden die eeuwenlang in de Arabische landen hadden gewoond, kwam op gang.

Uiteindelijk zullen tussen 1949 en 1972 ruim 850.000 Joden uit hun oorspronkelijke landen worden gedreven, met achterlating van al hun bezittingen en gronden, om jarenlang in tentenkampen en barakken te overleven in de nieuwe Joodse staat, zonder hulp van het buitenland, en zal het tot op heden zonder één enkele VN-resolutie moeten stellen die zich bekommerde om het lot van de Joods-Arabische vluchtelingen. Enkel het Palestijns-Arabische vluchtelingenprobleem zal wereldaandacht krijgen en tot op vandaag elke poging tot vredesonderhandelingen blokkeren.

Het lot van de Joden in Oost-Jeruzalem en in Samaria en Judea was nog kritischer. Het buurland Jordanië annexeerde eenzijdig de Westelijke Jordaanoever en joeg al haar Joodse burgers het land en Oost-Jeruzalem uit richting Israël. Joodse bezittingen in Oost-Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever werden door de Jordaniërs geconfisceerd zonder compensatie. Vermits de Oude Stad, de Olijfberg, de Joodse begraafplaats en zovele andere Joodse en Christelijke heiligdommen voor de volgende negentien jaren [tot de Zesdaagse Oorlog van 1967] in de handen van de haatdragende Arabieren waren gebleven, werd het ergste gevreesd en terecht! De resultaten krijgen de Israëli's pas te zien wanneer in 1967 Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever wordt ingenomen.

Joodse begraafplaats in Oost-Jeruzalem zoals de Joden ze aantroffen in juni 1967.

Volgens Artikel VIII punt 2 van het Jordaans-Israëlische wapenstilstandsverdrag van 3 april 1949 werden de Joden ervan verzekerd dat zij het heiligste deel, met name de Klaagmuur, een deel van de westelijke muur van de 2de Tempel, mochten bezoeken: "[..] shall include the following, on which agreement in principle already exists: free movement of traffic on vital roads, including the Bethlehem and Latrun-Jerusalem roads; resumption of the normal functioning of the cultural and humanitarian institutions on Mount Scopus and free access thereto; free access to the Holy Places and cultural institutions and use of the cemetery on the Mount of Olives; resumption of operation of the Latrun pumping station; provision of electricity for the Old City; and resumption of operation of the railroad to Jerusalem".

Volgens diezelfde overeenkomst werd de Joden eveneens de toegang gegeven tot de begraafplaatsen op de Olijfberg, in de Kidronvallei en het Graf van Simon de Rechtvaardige. Dat artikel bleef in de praktijk dode letter en de toegang tot al die heiligdommen werd hun door de Arabieren 19 jaar lang geweigerd. Enkel op de Scopusberg werden beperkt Israëliërs toegelaten, maar de Universiteit, de Bibliotheek en het Hospitaal bleven gesloten.

Diezelfde prachtig gerestaureerde Joodse begraafplaats op 29 november 2009 door mezelf gefotografeerd

De Joodse begraafplaatsen werden ontheiligd en zwaar beschadigd, grafstenen werden in stukken geslagen om wegen mee aan te leggen, huizen te bouwen of een urinoir te maken, ongeveer vijftig [!] Joodse synagoges werden leeggeroofd, ontheiligd en zwaar beschadigd en zullen twee decennia zonder zorg, kaal geroofd en worden bloot gesteld aan alle weersomstandigheden, het eens zo prachtige Joodse kwartier in de Oude Stad werd helemaal geruïneerd en moest haast vanaf de grond af helemaal opnieuw worden gereconstrueerd en opgebouwd worden. Van de 27 synagogen die het Joods Kwartier van de Oude stad telde, stonden er op 27 mei 1948 nog vijf recht. Zowel de beroemde Tifferet synagoge en de Hurva synagoge in het Joodse Kwartier, die met hun ronde koepels eeuwenlang het uitzicht van de Oude Stad hadden bepaald, werden in mei 1948 door het Jordaanse leger gedynamiteerd.

De Hurva synagoge werd in mei 1948 door het Jordaanse leger gedynamiteerd

Ook voor de Christelijke heiligdommen toonden de Arabische bezetters niet de minste eerbied en respect. Zo bijvoorbeeld de Hof van Olijven [Olijfberg], waar JC regelmatig ging bidden en mediteren, werd door de Jordaniërs dwars doorheen een autoweg aangelegd. De christelijke bevolking van Jordaans Jeruzalem daalde van 25.000 naar 11.000 inwoners, als gevolg van de beperkte maatregelen die werden opgelegd aan christelijke instituties. Tussen 1949 en 1967 werden alle Christelijke en islamitische heiligdommen onder Jordaanse bestuur geopend voor alle Christenen en moslims, behalve voor inwoners van Israël. Aldus waren duizenden Israëlische Arabieren ervan verzekerd dat zij de al-Aqsa Moskee konden bezoeken of een voet zetten op de Haram al-Sharif. In de praktijk werden echter ook de Israëlische Arabieren de toegang tot Oost-Jeruzalem ontzegd, omdat zij door de Jordaniërs als collaborateurs met de ‘Zionistische Entiteit' werden aanzien door het feit dat ze niet gevlucht waren. In november 1949 verwierpen de Verenigde Naties een voorstel van Israël om de Oude Stad te internationaliseren (6,5 procent van Jeruzalem). Op 5 januari 1951 duidde Jordanië een islamitische arabier aan als Oppertoezichter van de Heilige Plaatsen van de stad.

Tegenwoordig wonen binnen de huidige grenzen van het eengemaakte Jeruzalem 736.700 mensen [2007] waarvan 471.488 Israëlische Joden en 235.744 Palestijnse arabieren. Nog eens 375.000 Palestijnse Arabieren wonen wonen in de onmiddellijke omgeving van Jeruzalem en een 50.000 Israëlische Joden, waarvan een 30.000 in Ma'ale Adumim en 10.000 in Giv'at Ze'ev. Wie zoals ik ter plaatse is geweest in Jeruzalem en gezien heeft hoe het hele Jeruzalem werd gereconstrueerd en weder opgebouwd en uitgebreid werd met nieuwe wijken, opmerkelijk met het grootste respect voor alle religies en hun respectievelijke heiligdommen, weet één ding zeker: wat Jeruzalem betreft is terugkeer naar de grenzen van 4 juni 1967 een uitgesloten zaak, met of zonder de Verenigde Naties en met de zegen al dan niet van het Kwartet. Dit Jeruzalem van vandaag geven de Israëlische Joden nooit meer af.

Herbouw van de Hahurvasynagoge © Devorah 2007-2009 

©De Vlaamse Vrienden van Israel 2010