21 Chesjwan 5785 | 22 november 2024
Artikelen
Jodendom in praktijk     Hasjkafa     Feest- en Gedenkdagen     Samenleving     Geschiedenis     Antisemitisme     Israël     Media     Publicisten     
Vachai bahem – met de Tora zult u leven
Publicatiedatum: zondag 12 juni 2011 Auteur: Dayan mr. Drs. R. Evers | 1.524 keer gelezen
Opperrabbijn R. Evers, Gezondheid, psychologie en sport, Leven, dood en Opstanding der doden »

In Devariem 30:19 komt een opmerkelijke passage voor: “Ik neem heden de hemel en de aarde tegen U tot getuige, het leven en de dood leg Ik U voor, de zegen en de vloek; kies het leven!” De Tora draagt ons op om het leven te kiezen hoewel ons vrije keus wordt gelaten. De meeste verklaarders zien hierin een meer spirituele opdracht: “Kies voor een werkelijk leven, een leven met geestelijke inhoud”. Ondanks deze verheven gedachte bevat de geciteerde tekst ook een heel concrete opdracht, die bij nader inzien overigens niet zo eenvoudig zal blijken. Ons wordt medegedeeld onder alle omstandigheden het leven te kiezen. Dat moge triviaal lijken, maar tegenwoordig, en met name in de medische praktijk, is deze levenskeuze een heet hangijzer. Van de zijde van de mens wordt een bewuste keuze verlangd.

Ingrijpen moet
Mogen we eigenlijk wel medisch ingrijpen als G´d ons een ziekte stuurt? Aan het begin van de burgerlijke jaartelling wandelden Rabbi Jisjmaëel en Rabbi Akiwa door de straten van Jeruzalem waar zij werden aangehouden door een zieke man die hen vroeg hoe hij genezen kon worden. De Rabbijnen gaven hem raad. Een begeleider vroeg de Rabbijnen wie deze man ziek had gemaakt: “G’d natuurlijk,” was het antwoord. “Hoe kunnen jullie je dan mengen in Hemelse zaken?” vroeg hun begeleider. “Wat doe jij voor je brood?” luidde de wedervraag. “Ik ben landbouwer van beroep,” antwoordde de begeleider. “Zo,” zeiden beide geleerden, “G’d heeft jouw wijngaard geschapen en jij neemt je de vrijheid zijn vruchten te plukken en het onkruid te wieden?” “Als ik mijn wijngaard niet zou onderhouden, zou die niets meer produceren!”. “Beste man,” antwoordden zij toen, “begrijp jij dan niet, dat net zoals de wijngaard niet kan groeien zonder de zorg van mensenhanden, ook de mens zich niet kan ontplooien zonder medische zorg? De mens heeft bij tijd en wijle medicijnen nodig en de boer uit onze parabel is de medicus, die zorg draagt voor de gezondheid van zijn medemens.” Medisch ingrijpen is geboden, zelfs nolens-volens.

Ondeelbaarheid
Binnen de morele discipline van het Jodendom wordt het leven gezien als iets ondeelbaars. Het leven is onmeetbaar, niet in rekenkundige termen te vatten, iets van onschatbare en oneindige waarde. Iemand, die nog maar kort te leven heeft, is niet ‘minder waard’ dan iemand, die menselijkerwijs gesproken nog een heel leven voor zich heeft. Het Jodendom geeft onder normale omstandigheden geen criteria, waar men de waarde van een mensenleven kan of mag afmeten, zoals maatschappelijke status, gezondheidstoestand of familieomstandigheden. Volgens de Talmoed is ook een terminale patiënt en zelfs degene, die in doodsstrijd verkeert, in elk opzicht als levend te beschouwen (chaj lechol dawar). Dit beginsel komt onder andere tot uiting in Misjna Joma (VIII:7) “Als een bouwwerk op iemand neerstort, dan mag men, zelfs als het twijfelachtig is of hij nog in leven is, de puinhoop boven hem op Sjabbat wegruimen.” Het is volgens een Talmoedcommentaar op deze Misjna (B.T. Joma 85a) zelfs toegestaan de Sjabbat te ontwijden om iemand voor maar eventjes het leven te redden. Met andere woorden: zelfs als het slachtoffer nog maar zeer korte tijd te leven heeft, ontheft levensredding van het strenge verbod om inbreuk te maken op de heiligheid van de Sjabbat.

Fijn instrument
Het lichamelijke bestaan moet beschermd worden. Het lichaam is als een instrument in de hand van een kunstenaar of ambachtsman. Het ambacht van diamantbewerker kan als voorbeeld dienen. Met de beste wil van de wereld kan een diamantbewerker zijn taak niet naar behoren vervullen, indien hem geen geschikte werktuigen ter beschikking staan. Een defect in een instrument leidt ertoe, dat het product gebreken vertoont. Het lichaam is een zeer fijn instrument, waarmee de ziel haar taak op aarde kan vervullen. Het lichaam moet perfect functioneren wil de mens aan zijn doel beantwoorden. Het Hebreeuwse woord voor ziek zijn (chole) betekent ook zwak zijn, wat inhoudt, dat de band tussen ziel en lichaam zwakker wordt met als gevolg, dat de mens minder in staat is zich te wijden aan hogere zaken. In verschillende kringen is men eraan gewend de materiële wereld als inferieur te beschouwen. Met name het lichaam wordt gezien als een zak beenderen, die als een lastig substraat voor de ziel wordt ervaren; lastig omdat het de geestelijke ontplooiing bemoeilijkt en soms onmogelijk maakt. Het Jodendom gaat ervan uit, dat de materie in het algemeen en het lichaam in het bijzonder juist het brandpunt van de Schepping vormen.

1   |   2      »      
Copyright © 2011 Jodendom Online
 
 
Contact Zoeken Noachieden Online Beheer
 
Copyright © 2024 Jodendom Online. Alle rechten voorbehouden.