Wij huilen allemaal wel eens een keer. Soms van vreugde, maar vaker van verdriet. Waarom worden zulke tegenstrijdige emoties op exact dezelfde manier uitgedrukt? Waarom beperkt G'd ons, meestal zo gul met wonderlijke middelen waarmee Hij ons begiftigd, op dit punt?

In fysiologisch zin vertelt de encyclopedie ons dat sterker emoties ervoor zorgen dat de traanbuisjes vernauwen waardoor er tranen komen. Dat is de technische uitleg van tranen. Het lijkt heel logisch dat sterke emoties tot vernauwing leidt, wat het proces van het huilen in beweging zet. De traanbuisjes zijn namelijk niet in staat onderscheid te maken tussen vreugde en verdriet. Maar laten we proberen te begrijpen waarom G'd ervoor zorgt dat het beide alleen op deze wijze werkt.

Het antwoord is te vinden in Zacharjah 8:19: "En zo zei Hasjem Tseva'ot: Het vasten van de vierde maand [Sjiv’ah Asar B’Tammoez], en het vasten van de vijfde [Tisj’ah B’Av], en het vasten van de zevende [Tsom Gedalia], en het vasten van de tiende [Asarah B’ Teves], zal voor het Huis van Jehoedah vrolijkheid en blijheid zijn, en vreugdevolle bijeenkomsten; daarvoor houdt je van de waarheid en vrede.” Het basisprincipe van het Jodendom is dat een dag van verdriet geen plaats maakt voor vreugde, maar dat het omzet wordt in vreugde. Een voorbeeld van dit principe is te lezen in Jirmijahoe 31:12: "Dan [in de Messiaanse tijd] zullen jonge vrouwen vrolijk dansen, jonge mannen en ouderen samen. Ik [G'd] zal hun rouw omzetten in vreugde. Ik [G'd] zal hen trooosten en hen doen juichen in hun grief en verdriet."
Deze vers weerspiegelt precies de stelling dat door Zacharjah werd uitgedrukt. Jimijahoe gaf geen nieuwe voorspellingen van een aantal vreugdevolle feesten zonder wortels in het verleden, in tegendeel, G'd zal de rouw van eeuwenlange ballingschap omzetten in vreugde en feest.

We begonnen dit artikel door ons af te vragen waarom het lijden en verdriet, maar ook vreugde en geluk op een identieke manier uitgedrukt moeten worden. Waarom brengen deze twee tegenovergestelde emoties ons tot tranen? Wij weten dat de technische uitleg die hierboven is beschreven een veel diepere begrip en werkelijkheid de grondslag ligt. Het lijden en de problemen die ons met brute kracht overvallen, brengt ons in tranen, en later leidt de vreugde om van hen bevrijd te zijn ons tot tranen. Dit komt allemaal van de hand van de Ene G'd. Omdat de Tora ons vertelt in Dewariem/Deut 32: "Ik [G'd] verwond, Ik genees." G'd slaat, G'd geneest. Hij brengt het lijden, opdat wij worden genezen getroost. Het verdriet en het lijden is het masker. Vreugde is realiteit.

Zoals in de Misjna tractaat Avot zegt over "the going gets tough, do the tough get going" pijn is winst. Met andere woorden, no pain no gain. G'ds plan leidt er toe dat wij door verdriet en pijn juist naar Hem toe gaan. Mijn vrouw en ik hebben hierin persoonlijke ervaring en uit eerste hand de kennis in dit fenomeen.

Wij hebben veel tranen vergoten in onze lange, tragische en bittere ballingschap, zowel persoonlijk als onderdeel van het Joodse volk. Echter de Chazon Iesj verklaart dat alle tranen niet verloren gaan. Geen druppel zal verdwijnen. G'd heeft ze zorgvuldig en liefdevol opgevangen en alles bewaard. Er zal een tijd komen dat al onze tranen terugkeren en omgezet worden in tranen van vreugde. Dan zullen we samen de Mosjiach verwelkomen.

Moge hij snel in onze tijd komen.

©Rabbijn prof. Efraim Sprecher 2012