Alle feesten zijn vreugdevolle tijden, maar alleen Soekkot wordt 'zeman simchateinoe... onze vreugdevolle tijd'. Terwijl wij direct denken aan Simcha Tora wanneer er sprake is van vreugde, de Misjna [Soekka 5:1] vertelt ons over een ceremonie dat tijdens Soekkot werd gehouden dat "hij die de vreugde op de plaats van het water-scheppen nooit heeft gezien, heeft in zijn leven nooit ware vreugde gezien." Er is dus iets aan deze oude Tempel-ritueel wat de essentie van vreugde zou zijn.

Een gouden kolf werd met water gevuld uit de Silwan dal en naar de waterpoort van de Bejt Hamiqdasj gebracht waar de sjofar werd geblazen en een Kohen die dienst had goot dit water en wat wijn in kommen die als plengoffers op het altaar werden aangeboden. Deze ceremonie werd door het geluid van de sjofar begeleid [Soekka 4:9-10].

De RaMBaM leert ons in Mishneh Torah, Sjofar 8:14 dat de grootste geleerden van Israël bij de Bejt Hamiqdasj dansten, in hun handen klapten, zongen en verheugden zich terwijl het hele volk samenkwam om dit te zien en te horen. De Talmoed [Soekka 53a] leert dat Rabbi Simeon ben Gamliel de gewoonte had om 8 brandende fakkels in een hand te houden, om deze vervolgens een voor een in de lucht te gooien en ermee te jongleren zonder dat de fakkels elkaar aanraakten.

Wat was de reden van deze viering? Wat kan deze vreemde kleurrijke ceremonie ons leren over vreugde? Hier zijn vier suggesties:

1. Water is de eenvoudigste drank. Er is geen recept voor, want men vindt het gewoon en gebruikt het dan. Wijn, daarentegen, is een van de meest complexe drankjes dat grote vaardigheid en ervaring vereist om het te maken. Op Simchat Beit Hashoeva, het water plengoffer ceremonie in de tussenliggende dagen van Soekkot, werd zowel wijn als water gelijktijdig geofferd en de openingen waarin werd gegoten, werden zodanig geconstrueerd dat zowel de beide vloeistoffen de diepte van het altaar op hetzelfde moment zouden bereiken. De ceremonie vertelt ons dat de beide vloeistoffen even waardevol zijn, ook al verkiezen wij wijn boven water. In het leven hebben we de neiging om het dure, het ongewone, het ingewikkelde te waarderen. Door zo'n drukte rond het water te maken, leren we het eenvoudige te waarderen en dat wij geen van de prachtige geschenken G'ds voor lief nemen.

2. De zang en capriolen van de Kohaniem en de rabbijnen zijn zeer hiërarchisch. Alleen de belangrijkste personages waren hier bij betrokken, terwijl de meeste mensen toeschouwers waren. Maar tegelijkertijd werd de hiërarchie afgebroken. We zien mensen zich op een ongebruikelijk manier gedragen, wat zelfs kleinerend leek. Zozeer zelfs dat de RaMBaM ons eraan herinnert dat "wie zich trots gedraagt, zichzelf de eer geeft en hooghartig handelt in dergelijke situaties (het uitdrukken van liefde voor G'd), is een zondaar en een dwaas ... In tegenstelling tot iedereen die zichzelf verlaagt en lichtjes denkt over zijn persoonlijkheid in deze situaties is echt een geweldig persoon dat prijzenswaardig is"(Mishneh Torah, Shofar 8:15).  

De dubbele aard van de procedure - hiërarchisch, terwijl de hiërarchie wordt afgebroken - leert ons onze plaats in de wereld waarderen, maar het herinnert ons ook dat deze hiërarchieën flexibel zijn. Er zijn momenten waarop rabbijnen zich gedragen als entertainers. Wij zijn dus niet gebonden aan onze posities in de wereld, maar we hoeven niet ongelukkig of gefrustreerd te voelen door hen.

3. De Misjna in Soeka 5:2-3 vertelt ons dat er lampen werden opgezet, zodat de mensen tijdens de ceremonie konden zien dat "de lonten, die gebruikt werden om de lampen te ontsteken, gemaakt waren van de versleten kleding van de Kohaniem." Zij deden dit omdat de kleding van de Kohaniem met publieke gelden werden gekocht en wanneer iemand gebruikt maakt van de publieke fondsen, moet men extra voorzichtig zijn om niet verspillend te zijn. Met andere woorden: integriteit werd gehandhaafd.

4. Ten slotte speelde rabbi Simeon ben Gamliël letterlijk met vuur. Hij was zich bewust hoe kwetsbaar het leven is. Hij wist dat hij ieder moment zich kon bezeren en toch was hij blij. Het boek van Prediker drukt hetzelfde idee uit. Terwijl het leven kwetsbaar is, kan het leven nog steeds vreugdevol zijn. We lezen Prediker op de Shabbat van Soekkot, wanneer we ons verheugen, ook al zitten we in een gammele hut die op ieder moment kan instorten. We vieren en verheugen ons omdat onze kwetsbare kleine Soekka, volgens de Zohar, de Bruidssuite van G'd en Israël is.

Waarderen - eenvoudig of gecompliceerd – wat de wereld biedt betekent gelukkig zijn met je plaats in deze wereld, maar wetende dat deze plaats niet op materiële basis gebouwd is, maar op integriteit en vreugde. Dit ondanks alle fragiliteit. Dit is naar mijn idee de vier basiselementen van een gelukkig leven.

Tegenwoordig zijn het feestgedruis en vreugde, in verband met Simchat Beit Hashoeva, overgeheveld naar Simchat Tora. Dan dansen wij, zingen wij en gedragen wij ons op verschillende manieren iet wat anders. Maar laten we niet vergeten dat in deze viering de basis ligt hoe je een voldaan leven kan leiden.

©Rabbi prof. E. Sprecher 2012