Normaal gesproken neemt men wijn; als men niet tegen wijn kan of niet gewend is zoveel wijn te drinken en daardoor de sederavond niet voor de volle honderd procent mee kan maken, kan men overwegen om nummer 2 te drinken. Als dat ook niet kan, dan kan men nummer 3 nemen, etc.
8. Wat is te prefereren, rode of witte wijn?
Het liefst drinken we rode wijn als een herinnering aan het bloed van de Joodse kinderen, dat in Egypte vergoten werd.
9. Hoe maak ik op sederavond motsie?
Na het handenwassen en de beracha al netielat jadajiem zeggen we de beracha: hamotsie ~ over alle drie matzes (de sederleider houdt de bovenste hele matze, de middelste gebroken en de onderste hele matze in beide handen vast).
Daarna laat hij de onderste hele matze los en zegt de beracha: al achilat matza - over de bovenste hele en de middelste gebroken matze. Bij het uitspreken van de beracha al achilat matza moet men niet alleen denken aan de matze die nu gegeten wordt maar ook aan de koreech-matze, de 'sandwich' van Hilleel en de afikoman-matze. Koreech en afikoman vallen namelijk ook onder het gebod om matze te eten.
Pas na de beide berachot breekt men de bovenste twee matzes af en men begint te eten. Men doopt de matzes niet in zout. Men moet bij voorkeur van ieder van beide bovenste matzes een kezajiet (olijfgrootte) eten, liefst tegelijkertijd. Men breekt dus van beide bovenste matzes een kezajiet af en eet die tegelijkertijd. Lukt dit niet, dan eet men eerst een kezajiet van de
bovenste hele matze en daarna een kezajiet van de middelste gebroken matze.
De onderste matze die losgelaten werd bij de beracha al achilat matza moet worden gebruikt bij koreech (de 'sandwich' van Hilleel). Gezien de beperkte omvang van onze matzes, is het duidelijk dat alleen de sederleider een kezajiet kan eten van beide matzes, de bovenste en de middelste. De verplichting om van beide matzes een kezajiet te eten is dus tot hem beperkt. De overige deelnemers aan de seder hoeven alleen maar één kezajiet te eten en die kezajiet kan samengesteld zijn uit stukjes van meer dan één matze.
10. Ik krijg maagklachten van matzes. Moet ik de hele week matzes eten of hoeft het alleen maar gedurende de beide sederavonden?
Men moet matzes eten gedurende de sederavonden. Voor zieken en mensen met maagklachten gelden lichtere maatstaven. Overleg dit met uw rabbinaat. Op Sjabbat Chol hamo’eed Pesach en de jomtov-dagen van Pesach moet men bij de verplichte maaltijden altijd motsie maken over twee matzes en daarvan een behoorlijk stuk eten. Voor de overige maaltijden hoeft men geen matzes te eten, alhoewel de Gaon van Wilna dit wel aanbeval.
©Dayan mr. drs. R. Evers 2013 |