| Suicide en Jodendom |
| Publicatiedatum: dinsdag 17 december 2019 |
Auteur: Opperrabbijn R. Evers | 1.663 keer gelezen |
|
|
| Halacha, Noachieden, Gezondheid, psychologie en sport, Leven, dood en Opstanding der doden » |
|
|
 De mening van Chatam Sofeer
Hoogstwaarschijnlijk werd dit door de halachische autoriteiten goedgevonden uit consideratie voor de nabestaanden, opdat zij de schande van een zelfmoord in hun familie – althans publiekelijk – niet zouden hoeven dragen. De bekende Hongaarse autoriteit Chatam Sofeer vermeldt deze overweging expliciet: ‘Niettemin ben ik van mening, dat men bij het toepassen van de Joodse wetsbepaling inzake zelfmoord de grootste consideratie moet tonen voor de nabestaanden. Hoewel het een meningsverschil is tussen twee middeleeuwse geleerden, Maimonides en Nachmanides, of in een geval van zelfmoord de rouwwetten nagevolgd mogen worden (door de nabestaanden) ben ik van mening, dat de plaatselijke Rabbinale autoriteit de nabestaanden moet toestaan te rouwen overeenkomstig de Joodse wet. De omstanders zullen dan menen, dat de halachische autoriteiten de zaak zorgvuldig onderzocht hebben en tot de conclusie zijn gekomen, dat hier geen sprake was van zelfmoord. Deze Rabbinale beslissing is geoorloofd zelfs indien de Rabbijn ervan overtuigd is, dat er wel degelijk sprake was van een balanszelfmoord. Hoewel wij in dit geval volgens de halachische beslissingsregels de opinie van Maimonides – die stelt, dat in dit geval de voorgeschreven rouwrituelen niet mogen worden opgevolgd – zouden moeten volgen, is het toegestaan de visie van Nachmanides te volgen, die het in acht nemen van de rouwwetten in dit geval toestaat of voorschrijft omdat anders de eer van de familie in het gedrang komt’.
Op het gevaar af, dat ik in de woorden van Chatam Sofeer meer wil lezen dan er staat, zou ik willen stellen, dat de halachisten bij de toepassing van de Joodse wetsbepalingen inzake rouw na zelfmoord, zeker oog hadden voor de sociale, psychologische en religieuze problemen, waarin de familie van de zelfdoder komt te verkeren. De formele rouw wordt toegestaan of voorgeschreven om te voorkomen, dat de familie in een isolement raakt maar tevens om het self‑esteem, de eigenwaarde, van de familie in ere te houden. Bij het in acht nemen van de formele rouw geldt voor omstanders de religieuze plicht de getroffen familie te bezoeken om hun gevoelens te delen en aan te horen. Indien de rouwenden dit verkiezen, kunnen zij de zelfmoord aan de orde stellen. Tijdens het sjiwwebezoek mag men de woorden van de nabestaanden slechts aanhoren en is veroordeling van gevoelens ten strengste verboden. Men moet impliciet of expliciet aangeven in het verdriet te delen.
Uit pastorale ervaring weet ik hoe vertroostend dit werkt. De rouwenden worden zo gesteund in dit moeizame verdrietverwerkingsproces en kunnen – gesteund door de ervaringen van de bezoekers – leren op goede wijze met hun gevoelens om te gaan. Ook het religieuze negatieve effect van een zelfmoord komt minder in gedrang, indien de familie – gesteund door het bezoek – in staat gesteld wordt de positieve kanten van het leven te herwaarderen. Het is de vraag in hoeverre professionele hulp dit aan de mensen te bieden heeft. Tijd, geduld en begrip van de gewone mensen uit het sociale netwerk, waarin de familie zich bevindt zijn veel belangrijker om iemand daadwerkelijk te helpen.
|
| [1] « 14 | 15 | 16 | 17 | 18 » [18] |
|
|