| De Sjabbat en de Misjkan [Tabernakel] |
|
|
 |
Waarom werden de vele details van Sjabbat pas na de vergeving van de zonde van het gouden kalf gegeven? Reeds eerder in de Tora – in Mara – had het volk al de opdracht om Sjabbat te houden gehoord! Na Jom Kippoer kon iedereen weer opgelucht adem halen. Hun zonde was vergeven! Iedereen was besimcha – in vreugde. Na de volledige tesjoeva konden ze met totale overgave alle moeilijke details van Sjabbat aanvaarden. “Dit zijn de zaken, die G’d geboden heeft om te... |
|
|
|
|
| Is de Tabernakelbouw geen inbreuk op G'ds eenheid? |
|
|
 |
De Tora beschrijft de bouw van de Tabernakel. G’d verbond Zich met de wereld. Maar is dit geen inbreuk op G’ds eenheid? En waarom bestaan er zoveel verschillende gradaties van kedoesja, heiligheid? Waarom mocht een onreine de Tempel niet betreden? Rabbi Chaïm van Wolozhyn (1749-1821), een leerling van Rabbi Eliahoe, de Gaon van Wilna , schrijft in zijn werk Nefesj haChaïm: “De verbinding tussen G’d en de geschapen werelden wordt door onze Geleerden... |
|
|
|
|
| Verschijningsplicht in de Tempel |
|
|
 |
Tegen het einde van de Sidra staat er de opdracht om “drie keer per jaar te verschijnen voor het aangezicht van de G’d van Israël” ( 34:23 ). Vlak daarvoor en daar vlak na verschijnen allerlei losse ge- en verboden die hier totaal geen verband mee lijken te hebben. De vraag is wat de grootste gemene deler hier is. Van de landbouwgaven moest het tweede tiende (Ma’aseer Sjeni) in het eerste, tweede, vierde en vijfde jaar van de zevenjarige Sjemita-cyclus op... |
|
|
|
|
| Offers en gebeden |
|
|
 |
Het allereerste offer in het Misjkan was een stier – symbolisch bedoeld als vader van het gouden kalf en als verzoening voor de afgoderij. Hoewel het gouden kalf nog niet beschreven is in de Tora schept G’d de refoe’a voor de makka – het herstel voor de ‘broch’. Onze gebeden tegenwoordig lopen parallel aan de offers: zodra we ons op HaSjeem richten, ontkennen wij impliciet alle machten buiten Hem. Thema’s als dankbaarheid, bevrijding en geestelijke... |
|
|
|
|
| Het reukwerk altaar |
|
|
 |
‘En maak een altaar om daarop reukwerk te brengen’ ( 30:1 ). Er waren twee altaren. Het ene verzoende voor het lichamelijke deel van de mens, wanneer het gezondigd had. Op dat buitenste altaar werden dieroffers gebracht die in plaats van de mens kwamen. Dieren lijken een beetje op de mens en kunnen verzoening voor hem brengen. Het altaar lijkt een beetje op de lichamelijke bouw van de mens. De gemiddelde mens is 3 el lang, gelijk de hoogte van het eigenlijke altaar.
De dieren... |
|
|
|
|
| Joodse klederdracht |
|
|
 |
Tetsawe bespreekt ondermeer de kleding van de kohaniem. Een koheen is alleen maar geschikt voor de Tempeldienst wanneer hij hierin gekleed is: ‘Zolang hun kleren op hen zijn, is hun priesterschap op hen; hebben ze de priesterkleding echter niet aan, dan zijn ze niet meer geschikt voor de dienst’ ( B.T. Zewachiem 17b ). De priesterkleding geeft de kohaniem een duwtje ‘omhoog’. Er is een bekende uitspraak dat de kleding van de kohaniem, gelijk de offers, kapara... |
|
|
|
|
| Dresscode voor de kohaniem |
|
|
 |
“En gij zult heilige kleren maken voor Aharon, uw broer, tot eer en tot sieraad” ( 28:2 ). De Talmoed ( B.T. Sjabbat 31a ) vertelt dat er eens een geer (proseliet) bij Hilleel kwam en zei: ‘Ik wil Joods worden op voorwaarde dat men mij koheen gadol – hogepriester maakt, zodat ik al deze kleren kan dragen’. Wilde hij werkelijk alleen maar Joods worden om deze kleren te dragen? Waarschijnlijk had hij door wat voor effect deze kleren hadden. Hij voelde bij zichzelf... |
|
|
|
|
| Maak Mij een heiligdom zodat Ik in jullie hart kan wonen |
|
|
 |
De Italiaanse verklaarder Sforno (1475-1550) legt uit, dat wij het Misjkan, de Tabernakel, het meereizende Heiligdom in de woestijn hebben gekregen na de zonde van het gouden kalf. De bouw van de Tabernakel was nodig om aan te tonen dat de zonde van het gouden kalf vergeven was. De Joden stonden voor schut. Vlak na het ontvangen van de Tora hadden ze het tweede van de Tien Geboden overtreden: “Gij zult geen afgoden houden”. De Tabernakel was een antwoord aan alle spotters en... |
|
|
|
|
| Functie van het Misjkan, de Tabernakel |
|
|
 |
( Sjemot: 25:8 ): “Maakt Mij een Heiligdom om temidden van U te wonen”.
Een Sjoel heet een Mikdasj Me’at, een klein heiligdom, enigszins vergelijkbaar met de Tabernakel in de woestijn en de Tempel van weleer in Jeruzalem. Bij de bouw van een Tabernakel, Tempel of sjoel kan men zich vele vragen stellen. Eén van de belangrijkste vragen luidt, dat “de hele wereld toch gevuld is met G’d’s glorie”. De vraag dringt zich op waarom het dan nog... |
|
|
|
|
| Waarom was een fysieke Tabernakel nodig? |
|
|
 |
Waarom was een fysieke Tabernakel nodig? Deze week staat de bouw van de Tabernakel centraal. G'd verbond zich op de één of andere wijze met de aardse Tabernakel. Verbinding betekent interactie.Waarom was een fysieke Tabernakel eigenlijk nodig? Kunnen we G’d niet met ons hart dienen – zonder Tempelgebouw?
Het verschil tussen het fysieke en het geestelijke vormt sinds mensenheugenis een probleem. Reeds in de oudheid was dit onderscheid het centrale thema van... |
|
|
|
|
|
|
|