Veel mensen in Israël zijn bevangen met de verkiezingskoorts. Deze 'ziekte' zorgt ervoor dat mensen vanuit de verschillende politieke partijen elkaar mondeling aanvallen. Dit is de klassieke lasjon hara wesinat chinom. Hoe kun je voorkomen dat je in deze vicieuze cirkel belandt? 

De Chofets Chaim biedt een diepgaande uitleg van de wortel van sinat chinom en lasjon hara. De katalysator van oneffenheid is namelijk de focus op de verschillen onder ons door de overeenkomsten juist weer uit te sluiten. Iemand kan dus vele mooie kwaliteiten hebben, maar we zien die niet omdat we bepaalde componenten van zijn/haar persoonlijkheid verafschuwen.

Zo mag meneer A meneer B niet omdat hij een gezworen Likoednik is, terwijl meneer B een diehard lid van de Arbeiderspartij is. Meneer B is gul en heeft een aangename persoonlijkheid, maar dat wordt door meneer A niet meer gezien omdat B de Arbeiderspartij steunt.

Het gevolg van lasjon hara is dat er nadruk gelegd wordt op iemands negatieve eigenschappen en de positieve eigenschappen worden niet meer opgemerkt. Daarnaast hebben we de behoefte deze negatieve gevoelens met anderen te delen. De Tora waarschuwt ons dat iemand die lasjon hara spreekt, getroffen zal worden met tsaraat. Wat is hierin de middah keneged middah? Iemand die tsaraat heeft kan 99% gezond zijn. Er kan slechts een kleine vlek van tsaraat op zijn huid zitten. Toch herinnert die vlek hem aan matsora’, de totale onreinheid. Die ene procent van de getroffen tsaraat definieert hem, zoals hij die andere persoon gedefinieerd heeft door zich op die ene procent van de persoonlijkheid van de ander te richten die hem niet bevalt.

Het Hebreeuwse woord machloket [onenigheid] is afgeleid van chelek, deel. Degene die betrokken is bij een geschil, ziet slechts een deel van het gehele plaatje. Mijn Rebbe, Rabbi Avraham Pam ZT"l, merkte op dat onze verantwoordelijk is om voortdurend te werken aan de verdiensten en de deugden van Klal Jisrael. De Tanna D'Bei Eliyahu spreekt over de plezier wat G'd heeft wanneer wij vriendelijke over onze made-jood spreken. Rabbi Pam betreurde het feit dat het gebruikelijk is om mensen te informeren over de geestelijke degeneratie die tot onze tijd behoren.

Toch moeten wij ons realiseren dat G'd geen enkel plezier heeft in wat voor negatieve spraak dan ook. Rabbi Pam voegt er aan toe: "Misschien is deze ziekte een van de oorzaken van de vertraging van de Mosjiach."

Het is hetzelfde als een vader die verdriet heeft om bepaald gedrag van zijn eigenzinnige zoon. Wanneer iemand de vader vertelt over dat slechte gedrag waarin de zoon betrokken is, zal deze praat de vader toch enorme pijn veroorzaken, ook al is de vader heel goed bewust van zijn zoons slechte gedrag. Maar wanneer dezelfde persoon juist zou vertellen hoe hulpvaardig en vriendelijk zijn zoon is, zal de vader hem zeer erkentelijk zijn dat hem dit verteld wordt.

Ook Hasjem hoopt verdedigende woorden en verdiensten ten behoeve van de Joden te horen, in het bijzonder door andere Joden. Het is niet een kwestie van blind zijn voor de waarheid van onze fouten, maar het is een kwestie van focus en perspectief. Wat wil je zien? Tenzij je de mogelijkheid hebt om de kwade kanten die anderen doen te corrigeren en te rectificeren, mag je niet negatief over andere Joden spreken. We moeten juist op zoek gaan naar de positieve eigenschappen en daarop moeten wij ons focussen.

Er is in de Joodse wereld ongetwijfeld vele moeilijke uitdagingen. Echter er is ook geen tekort aan verdiensten die wij bezitten. Het is een kwestie van perspectief. Laten wij ons daarom concentreren op het half volle glas in plaats op de half lege glas. Laten we leren dat we het allemaal eens zijn dat we onderling juist oneens zijn, maar dan met respect en hartelijkheid.

©Rabbi prof. E. Sprecher 2013