| De hond van de buren |
|
|
 |
Misjpatiem betekent civiel recht. In de parsja komt veel burgerlijk recht aan de orde. Ik heb ooit eens een vraag behandeld, die veel van de aspecten van deze parsja in zich verenigt: mag men gif neerleggen in de eigen tuin om de agressieve hond van de buurman tot zwijgen te brengen?
In een diervriendelijk land als Nederland klinkt deze vraag als blasfemie. Maar in Israël werd deze serieus gesteld. Vrouwen en kinderen konden niet meer tegen de wilde honden in de tuin. De situatie was... |
|
|
|
|
| Het Jodendom zien |
|
|
 |
Direct na de Tien Geboden zegt de Tora “En het hele volk zag de geluiden” ( 20:15 ). Rasjie legt uit dat de Joden het G’ddelijk geluid konden zien, wat normaliter onmogelijk is. Religie is iets dat onderwezen en gehoord wordt. Onze aardse werkelijkheid is daarentegen zichtbaar. Bij de Sinai werd de religie een onomstotelijke waarheid terwijl de zekerheid van de materiele werkelijkheid veel minder `hard’ werd. Waarom was het noodzakelijk om ook de geluidsgolven... |
|
|
|
|
| Religie uit het wetboek schrappen? |
|
|
 |
“Ik ben HaSjeem, uw G’d, die u uitgevoerd heeft” ( 20:2 ). Met behulp van de Tien Geboden kunnen wij onze laagste driften sublimeren en de mensheid op een hoger niveau tillen. Voordat we ons gevoel of intellect inschakelen om in te klikken op Hemelse sferen moeten we dit wel willen. De Tora eist een keuze van de mens om zich een levensdoel te stellen. Een van onze levensdoelen is het G’ddelijke in de mens te vinden. “U zult de naam van Hasjeem, Uw G’d,... |
|
|
|
|
| Ben je verplicht jouw ouders te bezoeken? |
|
|
 |
In China is de regering bezig een wet te ontwerpen, die kinderen wil verplichten regelmatig hun ouders te bezoeken. In China worden de familiebanden serieus aangepakt omdat er 167 miljoen mensen van zestig jaar of ouder wonen. Als de wet aangenomen wordt kunnen ouders hun kinderen aanklagen als die niet genoeg langskomen. Hoe vaak de kinderen moeten langskomen bij hun bejaarde ouders staat niet duidelijk aangegeven. De veranderende maatschappij zorgt er voor dat ook de jongelui in... |
|
|
|
|
| Jodendom en Euthanasie |
|
|
 |
Een vriend heeft Alzheimer. Hij denkt aan euthanasie. Verschillende mensen vinden, dat ook dementie een geldige reden is om euthanasie te laten plegen en beschouwen geestelijke aftakeling als uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Maar de meeste mensen vinden nog steeds, dat het simpele feit, dat iemand vindt, dat hij/zij klaar is met zijn/haar leven nooit aanleiding mag zijn voor een arts om euthanasie toe te passen. In 2003 sprak de rechtbank in Haarlem een huisarts vrij voor de hulp, die... |
|
|
|
|
| Draagmoederschap: een Joodse visie |
|
|
 |
Hebben jullie de film Google-baby gezien? Ik wil wat vragen over draagmoederschap met jullie bespreken. De meeste mensen hebben grote moeite met het idee van het draagmoederschap. De surrogaatmoeder is echter al zeer oud. Het prille begin van het Joodse volk werd gekenmerkt door onvrijwillige kinderloosheid. Abraham en Sara konden vele decennia geen kinderen krijgen. Wanhopig zei Sara toen tegen haar man ( Gen. 16:2 ): “Zie toch, G’d heeft mij niet vergund te baren; ga toch... |
|
|
|
|
| Het eigendomsrecht van lichaamsonderdelen |
|
|
 |
een biobank
Ik kreeg onlangs een vraag naar de Joodse visie op eigendom van lichaamsonderdelen. Heb jij daar iets over te zeggen? Mogen biobanken zo maar lichaamsmaterialen van jou houden en daar aan verdienen? In dit kader bereikte mij een uiterst bizar verhaal via de media. De rechtmatige eigenaar van het geamputeerde lidmaat, John Wood, verloor zijn beenfunctie na een vliegtuigongeluk: ‘Ik wil helemaal geen winst maken met mijn been’. Van zijn chirurg kreeg hij in 2004... |
|
|
|
|
| Moet ik anderen redden bij gevaar voor mijzelf? |
|
|
 |
מד"א, Magen Adom, de Israelische Rode Kruis
Ben ik verplicht om mezelf in twijfelachtig gevaar te begeven om een ander uit zeker gevaar te redden? Joseef bereidt Egypte voor op de vreselijke hongersnood door eten op te slaan voor de zeven magere jaren. Het tekort aan voedsel begint plotseling. Ja’akov moet zijn zoons, behalve Benjamin, de jongste, naar Egypte sturen, om eten in te slaan. De broers arriveren in Egypte en buigen voor Joseef. Joseef stelt hen op de proef en... |
|
|
|
|
| Moderne halachische vragen voor Chanoeka |
|
|
 |
Iemand op reis Vele Halachot van Chanoeka hebben betrekking op het huishouden. Dit betekent echter niet, dat iemand zonder huishouding of zonder woning of iemand op reis niet zou hoeven aansteken.
Zo kan het voorkomen dat de vrouw met de kinderen in Amsterdam zitten maar de heer des huizes in Hong Kong of New York. Rabbi Mosj'e Isserles (1520 - 1577) paskent dat de man op zijn hotelkamer ook moet aansteken en wel met berachot (n.b. let op de brandsproeiers!). Omdat zijn vrouw... |
|
|
|
|
| De geschiedenis en betekenis van de Sjoelchan Aroech |
|
|
 |
Voordat we de periode van de beslissers van het geldende Joodse recht, de Acharoniem, de modernere beslissende halachische, juridische autoriteiten, beschrijven als context van het samenstellen van de Sjoelchan Aroech, wil ik hier kort ingaan op de flexibiliteit van de halacha, de Joodse voorschriften en haar toepasbaarheid onder vrijwel alle denkbare omstandigheden, zoals geformuleerd door de grote Joodse geleerden.
Ik citeer Maimonides (1135-1204), enigszins bewerkt, uit zijn... |
|
|
|
|
|
|
|