|
Lesjon hara’ is in vier vormen te definiëren:
-
In engere zin: lesjon hara’ is denigrerende of schadelijke praat dat op een derde partij betrekking heeft. Wanneer persoon x zegt tegen persoon y dat persoon z een onvriendelijk persoon is, hebben zowel persoon x als persoon y – als hij de opmerking van persoon x gelooft - zich als spreker en toehoorder schuldig gemaakt aan lesjon hara’.
-
Rechiloes betekent letterlijk ‘leurder’. Iemand leurt een verhaal. Persoon y gaat vervolgens naar persoon z en zegt: “persoon x heeft mij verteld dat jij erg onvriendelijk tegen hem bent.” Rechiloes veroorzaakt vijandschap tussen mensen. Persoon z die nooit een negatief gevoel over persoon x had, denkt nu heel anders over persoon x. Dit komt doordat persoon y naar persoon z is gegaan om het verhaal, het gevoel van persoon x over persoon z aan persoon z te leuren.
-
Motsi sjem ra’: laster. De eerste vorm van lesjon hara’ zijn praatjes die op waarheid gebaseerd zijn. Motsi hasjem ra’ daarentegen zijn leugenachtige praatjes. Persoon x vertelde persoon y dat persoon z geleende spullen nooit teruggeeft, wat in feite niet waar is.
-
Onaat dwariem: is iemand met woorden pijn doen. De Tora beschouwt deze pijn als een werkelijke wond. Dit staat in schril contrast dat ‘woorden geen pijn zouden doen’. De Tora leert ons bewust te zijn van de kracht van woorden. Soms schat de Tora onaat dwariem hoger in dan fysieke of financiële schade.
Soms kun je er niet om heen onaat dwariem te spreken. Denk aan bijvoorbeeld een ontslag. Een ieder is geacht gebruik te maken van de meest denkbare vriendelijke benadering wanneer je in zo’n situatie verkeerd dat je een slechtweer gesprek moet houden. Je bent verplicht de meest vriendelijke woorden te gebruiken om de boodschap over te brengen.
Naast deze vier vormen, leert de Chofets Chaim dat woorden uit boosheid, arrogantie, misleiding, leugen en valse vleierij allemaal binnen deze vier vormen van lesjon hara’ vallen. Door de bron van deze woorden – jaloezie, arrogantie, boosheid, en dergelijke – te analyseren is andersom ook van kracht: geduld, liefde vol nederigheid, gewilligheid iedere vorm van onenigheid te willen vermijden, is een herkenning van Hasjems tselem en Ahavat Jisrael. |