| Tehilliem/Psalmen 1 |
|
|
 |
Mosje eindigde de Tora met: "Asjrecha Jisrael mie chamocha... hoe geprezen ben jij Jisrael, wie is zoals jij?" Dwariem/Deut. 33:29 . Dawied Hamelech begint zijn Tehilliem met ' asjrej Ha'iesj... geprezen is de man' of 'lofprijzingen van de mens'.
Sforno leert dat Hasjem 1 doel voor ogen had om de mens te scheppen en dat is dat de mens zal genieten van het grote geluk in deze wereld en in de volgende wereld. Daarom is het ultieme doel van de mens - volgens Messilas Yesharim... |
|
|
|
|
| Inleiding Tehilliem [Psalmen] |
|
|
 |
Er staat geschreven: 'dit is het boek van de generaties van mensen' [ Bereesjiet/Gen. 5:1 ]. G'd toonde alle toekomstige generaties aan Adam. Hij liet hem Dawied zien, die stond ingeschreven met voor een leven van 3 uur... Adam zei: 'Mogen 70 jaren van mijn jaren gegeven worden aan zijn ziel.'... Toen zei Adam: ' Koning van het Universum! Dit mooie mens - reik ik aan met soevereiniteit en loflied voor de 70 jaar, zodat hij voor Jouw moet zingen!” [ Yalkut Shimoni Ber.... |
|
|
|
|
| Stel goede daden [geboden/mitswes] niet uit |
|
|
 |
IDF soldaat helpt een gewond Palestijns jongetje
Bereesjiet/Gen. 22:3 leert dat Avraham zich haastte om de mitswa – gebod – van de akeidah [het binden van Jitschak op het altaar] te vervullen. Waarom had Avraham Avinoe zo'n haast om zijn zoon te offeren?
De Rebbe van Zavuhlin leert dat Avraham zich goed realiseerde dat hij geneigd zou kunnen zijn om van deze mitswa af te zien. De 1e initiële stap om deze mitswa uit te voeren, was zijn... |
|
|
|
|
| Machloket, ruzie |
|
|
 |
In Bereesjiet/Gen. 13:7 , lezen we over de machloket , ruzie, tussen de herders van Avraham en de herders van Lot. Het resultaat van deze machloket is tragisch. Lot scheidde zich af van Avraham en ging toen wonen in Sodom. De geschiedenis wat daar gebeurde, wat Lot en zijn van familie overkwam, is ons allemaal bekend en Sodom werd verwoest . Als de machloket niet had plaats gevonden, was Lot niet van Avraham weggegaan, zou de vrouw van Lot en andere leden van zijn familie niet in de... |
|
|
|
|
| Doorslaggevende reden van de zondvloed was stelen |
|
|
 |
"... Qets kol-basar ba' lifanaj-kie-mal'ah ha'arets chamas, mipnejhem... het einde van al het vlees is voor Mijn aangezicht gekomen, want de aarde is door hen gevuld met chamas - diefstal en fraude …" Bereesjiet 6:13 . RaMBaN vraagt zich af waarom Hasjem diefstal en fraude als reden heeft gegeven voor de Malboel – Zondvloed, terwijl de immoraliteit en de losbandigheid [vers 12] – waar de mensen ook zich schuldig aan maakten – niet genoemd worden in de pasoek.... |
|
|
|
|
| Tsom Gedaljah: het verkeerd toepassen van de regels van lasjon hara |
|
|
 |
Lo' tekech rachiel b'amejcha lo' ta'amod 'al-dam re'echa 'anie Hasjem... Je zal niet als een achterklapper heen en weer gaan onder jouw volk; jij zal niet werkloos het bloed van je naaste toezien: Ik ben Hasjem..." [ Wajjikra/Lev. 19:16 ].
Het was een tijd van verschrikkelijke tragedies. Nevuchadnetzar, de koning van Babylonië, had de eerste Beet Hamiqdasj, Heilige Tempel, vernietigd . De meest pientere en meest vooraanstaande onder Bnej Jisrael werden verbannen naar... |
|
|
|
|
| Arrogantie Vs. nederigheid |
|
|
 |
Arrogantie is een middah – eigenschap – die bijna iedereen in zekere mate bezit. Het is een middah waar we niet trots op moeten zijn. In tegendeel. “ Met betrekking tot een persoon die hooghartigheid van geest is, zegt Hasjem: 'Ik en hij kunnen niet samen in de wereld leven!'” [ Sotah 5a ]. In Michtav MeEliyahu vraagt Rav Dessler zich af: “ Hoe kan het zijn dat Hasjem niet in staat is om te wonen met een arrogant persoon? Hasjem... |
|
|
|
|
| Wees een rechter over jezelf |
|
|
 |
Sjoftiem wesjotriem titen-lecha... rechters en politieagenten zal jij aanwijzen...” [ Dwariem/Deut. 16:18 ]. Het woordje lecha is op verschillende manieren te interpreteren. Binnen de moessar – ethiek – heeft dit gebod als volgt de betekenis: “ jij zal rechters en politieagenten over jezelf zijn...” .
R'Moshe Feinstein leert in Darash Moshe dat de vers het Joodse volk opdraagt een rechtssysteem op te zetten, maar... |
|
|
|
|
| Houd van de ger |
|
|
 |
We-ahavta lereacha kamocha, ani Hasjem ...heb jouw naaste lief als jezelf, Ik ben Hasjem," [ Wajjikra 19:18 ]. Rabbi Akiwa zei dat dit een “ כְּלָל גָּדוֹל בַּתּוֹרָה … klal gadol batorah... “een fundamentele regel van de Tora" is. Hoewel ons is opgedragen is om van iedere Jood te houden, bestaat er een speciale mitwah , gebod, om juist van een ger [een niet-Jood die middels een gioerproces Joods is geworden] te houden [ RaMBaM Hil.... |
|
|
|
|
| Dieren worden als eerste bediend! |
|
|
 |
" En Ik zal gras in jouw velden geven voor jouw vee; en je zal eten en verzadigd zijn" [ Dwariem/deut. 11:15 ].
Rav Abba Aricha, de gevierde geleerde uit de 3e eeuw, leert ons dat men niet moeten eten voordat zij eerst hun dieren hebben gevoerd. Hij vestigt zijn aandacht namelijk op de volgorde van de bovenstaande vers. Hasjem belooft namelijk eerst eten aan onze dieren in het veld en dan pas aan ons.
Maar zijn wij mensen dan niet de kroon van schepping? Sinds wanneer zijn dieren... |
|
|
|
|
|
|
|