| Het recht hoort G'd toe [de zeven Noachitische geboden] |
|
|
 |
“Jullie zullen niemand bevoordelen bij een rechtzaak, zowel de kleine als de grote zullen jullie aanhoren en behandelen, jullie zullen voor geen mens bang zijn want het recht hoort G'd toe” ( Devariem 1:17 ). ►Deze opdracht is gericht tot de autoriteiten, die bevoegd zijn om de rechters te benoemen. Als zij niet de geschikte mensen benoemen - dat zijn mensen die de kennis bezitten en bevoegd zijn om te berechten, en mensen die moedig, integer en niet bang zijn voor wie dan ook,... |
|
|
|
|
| Een maatschappij zonder rechts |
|
|
 |
...is geen lang leven beschoren
Misjpatiem betekent rechten. Hoewel het jodendom een religie is, gaat de Tora er van uit dat een maatschappij zonder rechts systeem geen lang leven beschoren is. Het voorschrift om een systeem van recht en rechtvaardigheid in te voeren geldt voor ieder samenleving ongeacht de gezindte. De vestiging van een rechtsorde vormt één van de Noachietische geboden, die tot de hele mensheid gericht zijn. De Tora werd aan een geheel volk gegeven en niet... |
|
|
|
|
| Tora slavernij is reclassering |
|
|
 |
“Dit zijn de rechtsvoorschriften: Als je een Hebreeuwse slaaf koopt, zal hij zes jaar dienen en het zevende jaar gaat hij in vrijheid heen; niets betaalt hij” ( Exodus 21:1-2 )
In Misjpatiem worden intermenselijke, civiele rechten behandeld. Het civiele wetboek begint met de status van de slaaf. Hij is veroordeeld tot zes jaar dienstwerk omdat hij gestolen heeft en het Rabbinale hof heeft hem ‘verkocht’ aan een rijke heer. Met de opbrengst van de verkoop wordt de... |
|
|
|
|
| Moet je mishandelde ouders eren? |
|
|
 |
In Sjemot staat: 'eer je vader en moeder' en in Wasjjiqra 19:3 'je zult jouw vader en moeder respecteren'. Dit zijn bronnen uit de Tora dat kinderen verantwoordelijkheid hebben naar hun ouders. Ouders moeten deze respect krijgen, want er zijn "drie partners in een persoon: G'd, de vader en de moeder. Over een persoon die zijn vader en moeder eert, zegt G'd: 'Ik beschouw dit alsof ik onder hen woon en Mij ook eren.' [ Talmoed Kiddoesjien 30b ]. Wat is respect en wat is eer? Respecteren... |
|
|
|
|
| "Tora im Derech Eret" - De aarde tot woonplaats G'ds wijden |
|
|
 |
In Misjpatiem werd ons het aardse, civiele deel van de Tora geopenbaard. De Tora wil de wereld heiligen en verheffen. Dat was de inhoud van het principe van “Tora im Derech Erets” – de aarde tot woonplaats G’ds wijden! Volgens deze uitleg van het “Tora im Derech Erets” beginsel kunnen we de Tora bezien als een instructieboek om op juiste wijze om te gaan met de wereld. Daarzonder kan ieder gebruik, dat we van de wereld maken, schadelijk zijn. Met de Tora... |
|
|
|
|
| De hond van de buren |
|
|
 |
Misjpatiem betekent civiel recht. In de parsja komt veel burgerlijk recht aan de orde. Ik heb ooit eens een vraag behandeld, die veel van de aspecten van deze parsja in zich verenigt: mag men gif neerleggen in de eigen tuin om de agressieve hond van de buurman tot zwijgen te brengen?
In een diervriendelijk land als Nederland klinkt deze vraag als blasfemie. Maar in Israël werd deze serieus gesteld. Vrouwen en kinderen konden niet meer tegen de wilde honden in de tuin. De situatie was... |
|
|
|
|
| Het Jodendom zien |
|
|
 |
Direct na de Tien Geboden zegt de Tora “En het hele volk zag de geluiden” ( 20:15 ). Rasjie legt uit dat de Joden het G’ddelijk geluid konden zien, wat normaliter onmogelijk is. Religie is iets dat onderwezen en gehoord wordt. Onze aardse werkelijkheid is daarentegen zichtbaar. Bij de Sinai werd de religie een onomstotelijke waarheid terwijl de zekerheid van de materiele werkelijkheid veel minder `hard’ werd. Waarom was het noodzakelijk om ook de geluidsgolven... |
|
|
|
|
| Religie uit het wetboek schrappen? |
|
|
 |
“Ik ben HaSjeem, uw G’d, die u uitgevoerd heeft” ( 20:2 ). Met behulp van de Tien Geboden kunnen wij onze laagste driften sublimeren en de mensheid op een hoger niveau tillen. Voordat we ons gevoel of intellect inschakelen om in te klikken op Hemelse sferen moeten we dit wel willen. De Tora eist een keuze van de mens om zich een levensdoel te stellen. Een van onze levensdoelen is het G’ddelijke in de mens te vinden. “U zult de naam van Hasjeem, Uw G’d,... |
|
|
|
|
| Jitro, de man die alles had uitgeprobeerd |
|
|
 |
“Jitro, de koheen van Midjan, schoonvader van Mosje hoorde alles wat G’d gedaan had voor Jisra’eel, zijn volk …en kwam” ( 18:1-5 ). Deze afdeling, waarin ook de Tien Geboden voorkomen, staat op naam van een geer tsedek, iemand, die uit overtuiging Joods is geworden. Jitro was de eerste in de geschiedenis, die Joods was geworden want voor de Exodus en het geven van de Tora was iedereen nog een Ben Noach, nog een Noachied. Joden werden pas Joden na hun... |
|
|
|
|
| Religieuze reacties op de Holocaust |
|
|
 |
“Ik ben zelf verschillende malen in Yad Vashem geweest. Een zeer sterke ervaring kreeg ik, toen ik een hele tijd stil stond in het Spiegelmonument voor de kinderen. Ik keek naar de brandende kaarsen die weerspiegeld werden in de spiegels. Andere mensen schuifelden mij voorbij en ik luisterde naar de monotone stem die de namen en de leeftijden van de kinderen voorlas, eindeloos. De tranen stroomden over mijn wangen. Ik moest denken aan G’ds belofte aan Abraham, dat zijn... |
|
|
|
|
|
|
|