| Een Halachisch Reactie op de Holocaust |
|
|
 |
Voordat de nazi's toesloegen, schat men dat meer dan de helft van al die miljoenen Joden in de Holocaust meemaakten, de mitswot - geboden van de Tora - in hun dagelijks leven. Ging deze verplichting aan de Halacha, de weg van de Joodse Wet, onder de druk van de " Endlösung der Judenfrage" uit of bracht de Halacha niet alleen een stuctuur orde, maar ook een betekenis en zelfs heiligheid in hun leven? Omdat de motivaties achter de Holocaust niet zonder precedent waren en omdat de Halacha... |
|
|
|
|
| Een hoge moraal in het leger |
|
|
 |
Verzwakt moreel gevoel Wanneer het burgerpak verwisseld wordt voor een militair uniform, bestaat bij sommige mensen de neiging om ook over te schakelen op een ander normen- en waardenpatroon. De gebruikelijke sociale beperkingen vervallen in een oorlogssituatie. Het krijgstoneel leidt soms tot een verzwakt moreel besef. De anonimiteit van de soldaat in zijn gevechtskleding doet de teugels vieren en het normbesef soms dalen. Oorlog is nu eenmaal een abnormale situatie, waar andere... |
|
|
|
|
| Een Joodse visie op privacy |
|
|
 |
Internet en alle andere moderne communicatiemiddelen – van GSM tot satellietfotografie - heeft vele mogelijkheden voor ons geopend maar dreigt tegelijkertijd steeds meer in te breken in de beslotenheid van ons prive-leven. Regeringen breken hun hoofd tegenwoordig over het probleem van de privacy-bescherming van hun burgers en publiceren hun standpunt in rapporten over de “grondrechten in het digitale tijdperk”. Maatschappelijke discussie en politieke besluitvorming over de... |
|
|
|
|
| Een maatschappij zonder rechts |
|
|
 |
...is geen lang leven beschoren
Misjpatiem betekent rechten. Hoewel het jodendom een religie is, gaat de Tora er van uit dat een maatschappij zonder rechts systeem geen lang leven beschoren is. Het voorschrift om een systeem van recht en rechtvaardigheid in te voeren geldt voor ieder samenleving ongeacht de gezindte. De vestiging van een rechtsorde vormt één van de Noachietische geboden, die tot de hele mensheid gericht zijn. De Tora werd aan een geheel volk gegeven en niet... |
|
|
|
|
| Een moeilijke halachische doordenker: de intentie bij het Omertellen |
|
|
 |
De vraag naar kawana, bedoeling is een algemeen probleem. Reeds in de Talmoed wordt de algemene vraag besproken of mitswot, geboden kawana, intentie vereisen, de intentie om de mitswa, het gebod te vervullen.
Rabbi Joseef Karo paskent, beslist in de Sjoelchan Aroech (Orach Chajiem 60), dat Tora-geboden intentie vereisen maar de vraag of Rabbijnse geboden kawana eisen blijft onbeantwoord en is nog steeds een meningsverschil tussen de Acharoniem, de latere Geleerden.
Omertellen is... |
|
|
|
|
| Een vrouwelijke premier? Halachische overwegingen |
|
|
 |
Golda Meir was de vierde Israelische Premier van 1969 tot 1974
Onze maatschappij is in beweging. Moet het Jodendom daarin meebewegen? Het Jodendom heeft altijd pasklare antwoorden gegeven op de meest moderne problematiek, van atoomenergie tot klonen, van voedseltechnologie tot verkiezingen. De halacha (Joodse wet) verandert niet. Alleen de omstandigheden kunnen veranderen. In verschillende kringen en omgevingen is de rol van de vrouw veranderd. Eeuwen geleden leerden Joodse vrouwen... |
|
|
|
|
| Erfelijkheid: meer mogelijkheden maar ook meer keuzes |
|
|
 |
In Choekat sterven zowel Mirjam als Aharon. Drie kinderen uit één familie hebben het Joodse volk uit Egypte geleid en getransformeerd tot volk van het Boek. Is dit toeval of heeft het iets met de genen te maken, dat zowel Mosje als Mirjam en Aharon zulke religieuze capaciteiten hadden? Wat is de rol van erfelijkheid tegenwoordig?
Erfelijkheidsvoorlichting In het Ethisch Manifest van de Vereniging Samenwerkende Ouder- en Patiëntenorganisaties (VSOP), die betrokken... |
|
|
|
|
| Euthanasie |
|
|
 |
Euthanasie (eu: goed; thanatos: dood) betekent op eigen verzoek het bewust beëindigen van het leven van patiënten die ondraaglijk en uitzichtloos leven lijden: levensbeëindiging . Er zijn drie vormen van euthanasie:
zelfmoord: de arts geeft op verzoek van de patiënt medicatie voor een overdosis
Passieve euthanasie : het stopzetten van de behandelingen. Denk aan bijvoorbeeld het uitschakelen van apparatuur, en/of het stopzetten van het toedienen van... |
|
|
|
|
| Filosofie en achtergronden van de vastendag |
|
|
 |
Vasten bij de Kotel
Hoe denkt de Tora over ascese, vasten en onthouding? In de antieke wereld was men ongeremd trots op lichamelijke of geestelijke prestaties. Het Tora-ideaal van ingetogenheid, bescheidenheid en teruggetrokkenheid doorkruiste deze antieke opvattingen. Niet lang na het ontstaan van het Christendom besloten vele mensen uit Egypte, het toenmalige Palestina en Syrië om zich terug te trekken van alle aardse verleidingen, omdat zij meenden dat zij zonder... |
|
|
|
|
| G'ddelijke of menselijke wet? |
|
|
 |
“G’d stak zijn hand niet uit tegen de edelen van Israël – zij zagen G’d en zij aten en dronken” ( Sjemot 24:11 ). Aan het einde van de sidra wordt het proces beschreven waarmee Israël formeel het verbond met G’d aanging. De edelen waren kennelijk straf schuldig maar kregen dat niet op dat moment. Welke zonde hadden zij begaan? Volgens Rasjie was hun zonde dat zij naar G’d keken terwijl zij aten en dronken; een uiting van weinig respect.... |
|
|
|
|
|
|
|