Ontwijden van G'ds Naam
…welo’ techaleloe… ontwijdt niet…. Ontwijden van Hasjems Naam is de grootste zonde en dat is een zonde wat moeilijk te belijden is (Joma 86a). De prioriteit van de verantwoordelijkheid van iedere Jood is het heiligen van Hasjems Naam. Dit gaat mn. door middel van gedrag, ongeacht of wij ons onder Joden of niet-Joden bevinden. Aan wat voor gedrag moeten wij denken?
-
Torastudie
-
uitvoeren van mitswot
-
mensen goed, attent, en eerlijk te behandelen, zodat men zegt: ‘Gelukkig zijn de ouders en de leraren die zo'n persoon opvoedden. Vandaar dat er geen erge vernedering bestaat dan wanneer mensen andersom oordelen (Joma 86a)
Deze vers wordt ook als de algemene gebod gezien waarin wij worden opgeroepen onze leven te geven om Zijn Naam te heiligen, zoals we dat ook moeten doen wanneer wij worden gedwongen aan afgoderij deelt te nemen, overspel of een moord te plegen. Maar Zijn Naam ontheiligen is ook wanneer iemand zondigt omdat hij de regels van Hasjem doelbewust aan zijn laars lapt. Andersom is het heiligen van Zijn Naam. Denk aan iemand die zich van zonde afkeert en Zijn wil doet ómdat Hij het zegt (dus zonder verder toegevoegde reden). Ook waneer hij de Tora gehoorzaamt en zijn Joods-zijn stimuleert, zegt Hasjem: Jij bent Mijn dienaar, O Jisrael, in wie Ik Mijn trots ben (RaMBaM, Hil. Yesodei haTorah ch. 5; Yoreh De’ah 157).
Wanneer er levensbedreiging bestaat ómdat je Hasjems Naam moet heiligen, mag je geen wonder verlangen. We moeten zijn zoals Chananiah, Misja’el en Azariah (Danij’el 3:17-18). Nebucadnessar dreigde hen in de gloeiende oven te gooien wanneer zij niet voor zijn beeld zouden buigen. Rasji leert ons dat zij zeker waren dat Hasjem hen redden kon, maar ze wisten niet of Hij het doen zou.
Zijn Naam ontheiligen houdt onder meer in dat je tikkoen (correctie) moet doen. De tikkoen moet van gelijke aard zijn als de zonde zelf. Als je bijvoorbeeld roddelt, moet je goed spreken door bv Torastudie doen, zodat hij heilige woorden uitspreekt. Mensen die naar verboden zaken keken, moeten huilen en wie veel zondigt moet veel mitswot invullen (R’Bachyah).
.. anie Hasjem meqadesjchem… Ik ben Hasjem Die jullie heiligt… Dit betekent volgens Sforno: wanneer jij jouw leven aan Mij wijdt, dan zal Ik Mij persoonlijk aan jullie wijden ipv middels een tussenpersoon. RaMBaN voegt daar aan toe dat Hij dit mag eisen, omdat Hij het volk onder het Egyptisch juk bevrijd heeft, waardoor het volk Zijn eigendom is (hamotsie’ ‘etchem… Die jullie genomen heeft… (uit Egypte).
|