| Sterven en rouwen in het Jodendom |
|
|
 |
Wat is de betekenis van het Joodse rouwritueel? We leven in een tijd, dat ons omringende culturen veel riten en symbolen hebben afgeschaft. Het mag ons niet verwonderen, dat de prijs voor het afschaffen van rituelen een cultuur oplevert met allerlei kinderlijke manieren om de dood te ontkennen, opgejaagd door onopgeloste schuld, opgekropte woede en half-afgemaakte relaties. Daarom is het goed – hoe triest het ook klinkt – ons eens te verdiepen in de achtergronden van de Joodse... |
|
|
|
|
| Creationisme of evolutieleer? |
|
|
 |
Filosofie en geloof zijn tegengestelde geestesbewegingen. Filosofie is de poging de wereld te vatten van beneden naar boven; theologie daarentegen is het denken over de Openbaring, die vanuit de transcendentie, van Boven dus, als het ware in de wereld inbreekt.
In zijn eerste vijf geloofsartikelen behandelt de grote filosoof Maimonides (1135-1204) de werkzaamheid van de Schepper, het monotheïsme, de onlichamelijkheid van G'd, Zijn eeuwigheid en het feit dat alleen de Schepper... |
|
|
|
|
| Zegen en vloek in de Tora |
|
|
 |
Zegen en vloek op de bergen Gerizim en Eval : Berg Griziem links, Berg Eval rechts en Sjechem in het midden
“Toen het hele land Egypte hongerig was en het volk tot Pharao huilde om brood, zei Pharao tot heel Egypte: “Ga naar Joseef; wat hij u zeggen zal, moeten jullie doen” ( Bereesjiet 41:55 ). Rasjie (1040-1105) verklaart: “Alles wat Joseef tegen jullie zal zeggen, moeten jullie doen”. Omdat Joseef tot hen zei, dat zij zich moesten laten besnijden,... |
|
|
|
|
| Chronische pijn kan ook energie genereren |
|
|
 |
Jitschak overleed. Hij was de eerste die G’d om pijnigingen vroeg omdat hij wilde dat de mens reeds in deze wereld enige verzoening zou krijgen voor zijn overtredingen. Toch zoeken wij het lijden zeker niet. In het elfde geloofsartikel van Maimonides komt het principe van straf en beloning aan de orde. Zouden straf en beloning in deze wereld dadelijk en zonder mededogen worden uitgereikt dan zou er voor de mens geen vrije wil en keus meer overblijven. Iedereen zou slechts het goede... |
|
|
|
|
| Lasjon Hara ontwricht sociale verbanden |
|
|
 |
Stop! Lasjon Hara' verboden
Joseef brengt de kwade geruchten over zijn broers over aan zijn vader Ja’akov. Zijn kwaadsprekerij – hoe goed dit ook bedoeld was – zette veel kwaad bloed bij zijn broers. `Leven en dood zijn in de hand van de tong’ is niet alleen een Bijbelse maar ook een zeer actuele en praktische waarheid. De zorg om de eigen en andermans ziel wordt door niets zo makkelijk ondermijnd als door het woord. De manier waarop we denken over onszelf en de... |
|
|
|
|
| Sjalom bajit: Man en vrouw, Sjechina tussen hen |
|
|
 |
Aangekomen in Charan rolde Ja’akov de steen van de bron en “kuste hij Racheel en verhief hij zijn stem en huilde” ( 29:11 ). Waarom huilde Ja’akov? Rabbiner S.R. Hirsch (19de eeuw, Duitsland) verklaart: ”Wie weet hoelang hij heeft gezworven nadat hij zijn ouderlijk huis had verlaten? Eindelijk zag hij een nichtje dat hem deed denken aan zijn moeder”. De tranen van Ja’akov wijzen op de ingetogenheid van de kus. Racheel wist zich hiermee... |
|
|
|
|
| Het joodse huwelijksleven |
|
|
 |
Eliëzer gaat op zoek naar een vrouw voor Jitschak. Dit was de eerste ` sjiddoech ’ – huwelijk in de Tora. Eliëzer stelde eigenlijk een onbetamelijk ultimatum aan G’d: ”En het zal zijn: het meisje tot wie ik zeggen zal: neig toch uw kruik, opdat ik drinke en die zeggen zal: drink en ook uw kamelen zal ik te drinken geven – haar hebt U bestemd voor uw dienaar Jitschak” ( 24:14 ). Stel, dat het meisje om welke reden dan ook geen gunst had gevonden... |
|
|
|
|
| Kent het Jodendom het begrip geweten? |
|
|
 |
Met Awraham doet het Jodendom zijn intrede in de wereldgeschiedenis. Hitler jimach sjemo noemde het Jodendom het geweten van de wereld, voor hem reden genoeg om het proberen uit te roeien. Wanneer wij het hebben over het geweten, schiet mij altijd de klassieke vraag te binnen: “Waar was G’d in Auschwitz?”. Mijn aangetrouwde oom, Opperrabbijn A. Schuster van Amsterdam z.ts.l., stelde dan altijd de wedervraag: “Waar was de mens in Auschwitz?”. De centrale rol van... |
|
|
|
|
| Vachai bahem met de Tora zult u leven |
|
|
 |
In Devariem 30:19 komt een opmerkelijke passage voor: “Ik neem heden de hemel en de aarde tegen U tot getuige, het leven en de dood leg Ik U voor, de zegen en de vloek; kies het leven!” De Tora draagt ons op om het leven te kiezen hoewel ons vrije keus wordt gelaten. De meeste verklaarders zien hierin een meer spirituele opdracht: “Kies voor een werkelijk leven, een leven met geestelijke inhoud”. Ondanks deze verheven gedachte bevat de geciteerde tekst ook een heel... |
|
|
|
|
| Gijzeling en gevangenenruil: Rabbi Meïr wilde zijn cel niet verlaten |
|
|
 |
Leven de gegijzelde Israëlische soldaten nog? Terreur en gijzeling, de macht van de onmacht. Gijzeling was een onderdeel van de Romeinse tactiek om de veroverde provincies te pacificeren. Kinderen van overwonnen stamhoofden werden vastgehouden in Rome om te voorkomen dat hun vaders in opstand zouden komen tegen de Romeinen, één van de vroegste vormen van politieke gijzeling. Officieel hanteren vrijwel alle geciviliseerde landen het beginsel, dat met terroristen niet mag... |
|
|
|
|
|
|
|