| Chatgp en pesika, het paskenen (beslissen) inzake de halacha, de joodse wet |
|
|
 |
Ik kreeg een vraag. Kan AI [Artificial Intelligence] ooit het paskenproces overnemen en meer eenheid brengen in de manier waarop Rabbijnen paskenen (beslissen)? Door gebrek aan kennis van AI is het mij zeer moeilijk een zinnig oordeel te geven. Duidelijk moge zijn dat vele technische aspecten van het paskenen door AI kunnen worden overgenomen als voorbereiding op het paskenen. Het verzamelen en rubriceren van relevante gegevens voor een psak dien (rabbinaal oordeel of vonnis) worden... |
|
|
|
|
| Auteursrecht in het Jodendom |
|
|
 |
Waarom het belangrijk is dat rabbijnen andere rabbijnen uitgebreid citeren? De laatste, 613e opdracht uit de Tora, luidt: “Iedereen moet een Tora-rol of boek voor zichzelf schrijven ” G’d wil dat iedereen gratis kopieert Het auteursrecht in het Jodendom kent een lange en bonte geschiedenis. Wij zijn het volk van het Boek. Ons ontstaansrecht begint bij een tekst. Een tekst, die niet uit een studeerkamer ontspruit, maar midden in de woestijn gegeven is door G’d... |
|
|
|
|
| Op de dag dat de Tempel verwoest werd, werd de Masjiach geboren |
|
|
 |
De drie weken van treur tussen 17 Tammoez en 9 Av (6 juli tot en met 27 juli) Na de verwoesting van de tweede Tempel in Jeruzalem begon de grote ballingschap van Rome, die 2000 jaar zou duren. Inmiddels is bijna de helft van alle joden weer terug in Israël en zijn wij beland in een zee van vijanden. Deze nieuwe ballingschap in het Midden-Oosten noemen we het galoet van Jisjma’eel. Deze begon al lang voor 1948 en duurt voort tot op de dag van vandaag met allerlei aanslagen op... |
|
|
|
|
| Jaloezie heeft zijn goede en slechte kanten |
|
|
 |
Aan het einde van de parsja van Naso lezen wij over de offers van de vorsten, de nesi’iem. De parsja van deze week Beha’alotecha opent met de Menora, de gouden luchter, die in het Heilige stond. Rasji (1040-1105) brengt een Midrasj, waarin gevraagd wordt waarom de afdeling over de Menora volgt op de offers van de vorsten? Aharon voelde zich minderwaardig Het antwoord luidt, dat Aharon de Hogepriester zich minderwaardig voelde tegenover de nesi’iem, omdat zij... |
|
|
|
|
| Sjawoe’ot persoonlijk geloof |
|
|
 |
Matan Tora: 3335 jaar geleden Geloof is heel persoonlijk. Soms voelt het als van Boven opgelegd, het heilige moeten. Geloof kan je – minimalistisch - ook omschrijven als `IETSISME’, wat voor deze mens belangrijk is. Geloof behelst niet automatisch een hele geloofsleer. Profeten, vroeger en tegenwoordig De meeste mensen zijn tegenwoordig – helaas - niet meer zo duidelijk herkenbaar religieus. Vroeger werd het geloof verspreid door de profeten. Dit waren zeer... |
|
|
|
|
| Lag baOmer – Lichtpunt van tolerantie op weg naar Sjavoe’ot |
|
|
 |
Afbeelding: Chabad Vanaf de tweede Seider-avond worden 49 dagen `Omer’ geteld tot Sjavoe’ot (het Wekenfeest), waarop wij 3335 jaar geleden de Tora ontvingen. De Omer werd voor het eerst geteld door de slaven, die de Exodus uit Egypte meemaakten. Zij telden – ongeduldig als kleine kinderen – toe naar het moment, waarop zij de Tora zouden ontvangen. Op de vijftigste dag vieren wij Sjavoe’ot , dat in 1312 voor de burgerlijke jaartelling het... |
|
|
|
|
| Het scheiden van melkkost en vleeskost in de Joodse keuken |
|
|
 |
Kook geen bokje in de melk van zijn moeder” (34:26). Dit verbod komt driemaal voor in de Tora. Melk en vlees scheiden Een van de meest ingrijpende voedingsvoorschriften in de Joodse wet is het scheiden van melk en vlees. Het braden van vlees in boter of het eten na de vleesmaaltijd van een lekker melkkost toetje zijn voor ons een onmogelijke combinatie. Ook op praktisch gebied zoals de inrichting van de keuken, oefent dit verbod vergaande invloed uit. Men heeft twee sets... |
|
|
|
|
| Korte Samenvatting voorschriften Poeriem |
|
|
 |
De vier mitsvot van Poeriem zijn: 1. Het lezen uit de Megilla, 2. Een feestelijke Poeriem-maaltijd, 3. Het sturen van geschenken (misjloach manot of sjlagmones) aan vrienden en kennissen, 4. en het geven van geschenken aan de armen (matanot la’evjoniem).
Op de Sjabbat vóór Poeriem (4 maart 2023) wordt in sjoel parsjat Zachor gelezen. Hierin wordt het Joodse volk opgeroepen om niet te vergeten wat Amalek ons heeft aangedaan (Devariem 25:17-19). Haman was een... |
|
|
|
|
| Amalek de gebeten hond |
|
|
 |
Herinner wat het volk Amalek het joodse volk – 3335 jaar geleden – aandeed. Onberedeneerde haat Ik heb altijd het gevoel gehad, dat Hitler afstamt van Amalek. Amalek reisde 1600 kilometer om het Joodse volk, dat zojuist uit Egypte getrokken was, te vernietigen. Niet, dat de Joden de Amalekieten ook maar iets misdaan hadden. Amalek koesterde een onberedeneerde haat. Vandaar dat Hasjeems, G’ds reactie ook extreem is: “ Omdat Amalek de hand heeft durven opheffen... |
|
|
|
|
| Een alternatief voor het recht: arbitrage |
|
|
 |
In Parsja Misjpatiem wordt het joodse recht beschreven. ‘Ele hamisjpatiem’ betekent letterlijk: dit zijn de rechtsvoorschriften. Wat is ‘het recht’? Is er maar sprake van een soort recht of bestaan er ook andere vormen van recht doen? Dit zijn moeilijke vragen waar vele rechtsgeleerden zich al lang geleden over gebogen hebben. Mediation in opkomst Op dit moment is er in Israël een nieuwe beweging ontstaan, die ‘ gisjoer ’ willen promoten.... |
|
|
|
|
|
|
|