19 Adar 5784 | 29 maart 2024
Parasja
Bereesjiet/ Genesis     Sjemot/ Exodus     Wajjikra/ Leviticus     Bamidbar/ Numeri     Dewariem/ Deuteronomium     Combinaties     Feestdagen     
Parasja / Kidoesjiem / Commentaar Overzicht | Inzicht | Haftara | Commentaar
Wajjikra/ Leviticus 19:1–20:27 | door: Devorah
In deze parasja staan vier zaken centraal: gebod op heiligheid, eerzaam gedrag naar de ouders, Sjabbeshouden en verbod op afgoderij.

De Parasja begint met de reden waarom het volk zich aan verbod op verboden relaties en Molochaanbidding moesten houden, immers … qedosjiem tehiejoe… jullie zullen heilig zijn… kie qadosj anie hasjem elokejchem… omdat Ik heilig ben, Hasjem jullie G’d…Vs. 19:1. Het doel om heilig te zijn, is om je leven in deze wereld op een hoger level te plaatsen. En hoe je dat moet doen, kunnen wij vinden op de eerste stenen tafel van de Tien Woorden. Sforno wijst ons erop dat je die hoger Level niet haalt louter door bv iets voor je ouders te doen. Het zit hem in de manier hoe je dit uitdraagt: een klusje voor jouw ouders op een respectvolle wijze ten uitvoer brengen. Sjabbesvieren gaat verder dan op de 7e dag te staken van jouw werk. Het concludeert ook dat jij je aan de Sjmietah houdt, waardoor jij getuigt dat Hasjem dé Schepper en Meerster van het gehele universum is.
Het verbod op afgoderij beslaat niet alleen het verbod om te buigen voor een beeldje, maar buigen voor een beeld met een overtuiging of een vorm van respect voor afgoderij is nog veel erger.

1. Heiligheid
Heiligheid is een apartzetting van anderen (stam van kadosj: q-d-sj geeft onderscheiding van de rest aan). Voorbeeld is in de vorige parasja te lezen waar wij over de heiligheid van het Land Jisrael leerden. Het Land Jisrael is door Hasjem "apart gezet" zijnde Zijn land. Het volk Israël is "apart gezet" zijnde Zijn volk. Logische combinatie is dus dat het apert gezette volk ín het apart gezette land geplaatst wordt. Als je als "apart gezet" volk middels assimilatie wenst niet meer apart te zijn, maar een van alle andere volkeren, is het logisch dat jij geen bestaansrecht in dat apart gezet land hebt. De Kena'anieten hebben ook het apart gezette land geassimileerd door afgoderij in dat land te plegen. Deden zij dat in hun eigen land, werden zij niet gestraft. Ieder volk dat het land heeft ontheiligd is door Hasjem eruit gezet.
Aan het eind van de reeks van al die verscheidenheden is het eindstation qodesj… heilig, omdat dit een heel andere spirituele niveau is dan de doorgaande spirituele gemoedstoestand. Rasji leert dat apartheid van immoraliteit dat dit heiligheid is (Wajjikra Rabba 24;6).
RaMbaN geeft aan dat heiligheid niet alleen aan het houden van een bepaalde categorie ge- en verboden hangt. Het is eerder een waarschuwing van de aspecten van het leven met een gepaste gematigdheid te benaderen, mn wat toegestaan is. RaMBaN zegt in zijn memorabele quote dat iemand die de Tora alleen met de letter navolgt, hij makkelijk naval biersjoet hatora… denigreert met toestemming van de Tora…. Hasjems geboden en verboden zijn meer dan de letter alleen. Het gebod …qadesj ‘atsmecha bemoetar lach… heilig jezelf in wat toegestaan is… geeft aan dat jij je niet alleen moet toezetten op wat jou verboden is, maar met ook juist wat is toegestaan (Jevamot 20a).

2.Ouders
Vs. 3…’imo we’aview tiera’oe… jouw moeder en vader zullen jullie veren…. RaMBaM leert ons dat het vereren of vrees voor jouw ouders hetzelfde moet zijn als bij iemand die de macht en kracht heeft iemand te straffen wanneer hij/zij disrespectvol wordt benadeeld. Dit gebod verbiedt het kind om op de plek van de ouders te te zitten, hen onderbreken of tegenspreken (in een abrupte en disrespectvolle manier). Rashi leert dat eer, zoals in de Tien woorden het mandateert, heeft te maken met het dienen van iemands ouders. Denk aan voeden, kleden of het assisteren met het lopen wanneer zij niet meer in staat zijn goed te bewegen.

3. Sjabbatot
we’et-sjabatotaj tisjmoroe… en Mijn Sjabbaten zullen jullie opmerken…
Deze twee geboden van het eren van jouw ouders en het onderhouden van Hasjems Sjabbatten staan naast elkaar.
De traditie leert wanneer een ouder een kind tracht aan te zetten tot het overtreden van het Sjabbatgebod, dan moet het kind zijn ouders weigeren. Hasjem geeft hier aan dat Zijn wil boven die van de ouders staat, omdat … anie hasjem ‘elokejchem… Ik ben Hasjem, jouw G’d… en gelijk jij en jouw ouders dienen Mij te respecteren (Rashi).
De Tora vergelijkt de eer voor Hasjem (Dwariem/Deut. 6:13 met de eer voor jouw ouders, want (zo leert Sifra) alle drie (Hasjem, papa en mama) zijn de partners in iemands bestaan. Wanneer iemand zijn ouders eert zegt de “derde Parner”Ik beschouw dit alsof Ik onder hen geleefd heb en dat zij Mij ook geëerd hebben (Kiddoesjien 30b).

4. Afgoderij
’al-tifnoe ‘el ha’elieliem… wenden jullie niet tot afgoden… Omdat wij leerden dat alle Joden bestaan dankzij een partnerschap tussen papa, mama en niet op de laatste plaats Hasjem, mogen wij absoluut geen anderen identiteiten tot deze unieke partnerschap voegen.
De eigenlijke verbod op afgoderij komt uit Sjmot/Ex. 20:5.
Volgens Rasji verbiedt deze vers zelfs de gedachte tot afgoderij. RaMBaM leert dat deze vers ons verbiedt te discussiëren of het bestuderen van afgodische rituelen en filosofie. Paniem Jafos voegt daar aan toe dat het verboden is informatie over afgoderij op te zoeken, ook al is het om wanneer iemand zelfs op zoek is naar informatie om deze vorm van afgoderij te kleineren. De menselijke natuur – en geschiedenis toont aan – toont aan dat veel mensen dachten sterk genoeg te zijn om controle te hebben over hun gedachten en hartstochten, maar bezweken onder de geloofsbelijdenis waartegen zij uitvoerden!

pagina 2 / 5 «      1   |   2   |   3   |   4   |   5      »      
 
 
Contact Zoeken Noachieden Online Beheer
 
Copyright © 2024 Jodendom Online. Alle rechten voorbehouden.