| Ik dien een tabernakel, een heiligdom |
|
|
 |
Veel reizen, weinig thuis. Ik moest even denken aan de sidroth van de laatste weken, waarin tot in de kleinste details uitvoerig wordt gesproken over de bouw van het tabernakel, het met de Joden meetrekkende Heiligdom. De mens wordt geacht om ook van zichzelf een heiligdom te maken. En gelijk het misjkan, tabernakel, voortdurend onderweg was, zo ook was en ben ik wel erg veel onderweg de laatste en komende periode. Berlijn was een geweldige ervaring.
130 Europese Rabbijnen die... |
|
|
|
|
| In de Tempel ontmoette de Hemel de aarde |
|
|
 |
Op 17 juli begint dit jaar een treurtijd voor het joodse volk over het verlies van onze Tempel te Jeruzalem. Wat was de functie van de Tempel in ons volksbestaan en waarom hebben wij deze Tempel nog steeds niet herbouwd? Vele nieuwe technieken hebben inmiddels het licht gezien, de wetenschap heeft een hoge vlucht genomen. Waarom zouden we niet zelf een Tempel kunnen herbouwen? Ik las hierover een Kabbalistisch werk – de Palmboom van Debora , dat mij erg aansprak omdat het precies de... |
|
|
|
|
| Is de Tabernakelbouw geen inbreuk op G'ds eenheid? |
|
|
 |
De Tora beschrijft de bouw van de Tabernakel. G’d verbond Zich met de wereld. Maar is dit geen inbreuk op G’ds eenheid? En waarom bestaan er zoveel verschillende gradaties van kedoesja, heiligheid? Waarom mocht een onreine de Tempel niet betreden? Rabbi Chaïm van Wolozhyn (1749-1821), een leerling van Rabbi Eliahoe, de Gaon van Wilna , schrijft in zijn werk Nefesj haChaïm: “De verbinding tussen G’d en de geschapen werelden wordt door onze Geleerden... |
|
|
|
|
| Joodse klederdracht |
|
|
 |
Tetsawe bespreekt ondermeer de kleding van de kohaniem. Een koheen is alleen maar geschikt voor de Tempeldienst wanneer hij hierin gekleed is: ‘Zolang hun kleren op hen zijn, is hun priesterschap op hen; hebben ze de priesterkleding echter niet aan, dan zijn ze niet meer geschikt voor de dienst’ ( B.T. Zewachiem 17b ). De priesterkleding geeft de kohaniem een duwtje ‘omhoog’. Er is een bekende uitspraak dat de kleding van de kohaniem, gelijk de offers, kapara... |
|
|
|
|
| Kohaniem en Levi'iem oververtegenwoordigd |
|
|
 |
Kohaniem en levi’iem nemen in onze parsja een belangrijke plaats in: “En G’d sprak tot Mosjé: Laat de stam Levi naderen, plaats hem voor Aharon, de priester en zij zullen hem dienen” ( 3:6 ). De levi’iem kwamen in plaats van de bechoriem, de eerstgeborenen. Toen deze zondigden bij het gouden kalf werden ze afgekeurd als G’ds dienaren. De levieten, die geen afgoden hadden gediend, werden in hun plaats aangesteld. Kohaniem en levieten hadden... |
|
|
|
|
| Kohaniem en Levi'iem zijn toppers |
|
|
 |
Als we de tellingen in Numeri hoofdstuk 1 doorrekenen, stuiten we op een opmerkelijk fenomeen. De stam Ruben bestond uit 40.500 man. De stam Sjimon telde 59.300 man, Gad had 45.650 man, Jehoeda 74.600 man, Jissachar 54.400 man, Zevoeloen 57.400 man, Efraim had 40.500 man, Menasje 32.200 man, Benjamin 35.400 man, Dan 62.700 man, Asjeer 41.500 man en Naftali 53.400 man. Het totale Joodse volk telde 603.550 man tussen de 20 en 60 jaar. Niemand weet meer tot welke stam hij of zij behoort,... |
|
|
|
|
| Kohaniem [priesters] en onreinheid |
|
|
 |
Bij een lewaja – uitvaart – staan altijd een aantal mensen terzijde. Dit zijn meestal kohaniem, priesters, afstammelingen van Aharon, de eerste Hogepriester. Een koheen mag zich niet aan een dode verontreinigen, behalve wanneer het zijn zeven meest naaste familieleden betreft. De Tora beschouwt een overleden mens als hoogste bron van on reinheid. Een stoffelijk overschot kan toema – onreinheid overbrengen door aanraking maar ook door zich op te houden in dezelfde... |
|
|
|
|
| Maak Mij een heiligdom zodat Ik in jullie hart kan wonen |
|
|
 |
De Italiaanse verklaarder Sforno (1475-1550) legt uit, dat wij het Misjkan, de Tabernakel, het meereizende Heiligdom in de woestijn hebben gekregen na de zonde van het gouden kalf. De bouw van de Tabernakel was nodig om aan te tonen dat de zonde van het gouden kalf vergeven was. De Joden stonden voor schut. Vlak na het ontvangen van de Tora hadden ze het tweede van de Tien Geboden overtreden: “Gij zult geen afgoden houden”. De Tabernakel was een antwoord aan alle spotters en... |
|
|
|
|
| Offers en gebeden |
|
|
 |
Het allereerste offer in het Misjkan was een stier – symbolisch bedoeld als vader van het gouden kalf en als verzoening voor de afgoderij. Hoewel het gouden kalf nog niet beschreven is in de Tora schept G’d de refoe’a voor de makka – het herstel voor de ‘broch’. Onze gebeden tegenwoordig lopen parallel aan de offers: zodra we ons op HaSjeem richten, ontkennen wij impliciet alle machten buiten Hem. Thema’s als dankbaarheid, bevrijding en geestelijke... |
|
|
|
|
| Onze persoonlijke Misjkan |
|
|
 |
Hoe kunnen wij als mensen van vlees en bloed een fysieke omgeving voor G'ds G'ddelijke Aanwezigheid creëren die als een waardige woning beschouwd kan worden? Kan een gewone sterveling een fysieke plek in deze materiële wereld voor de oneindige Almachtige bouwen? Toch is dit precies wat G'd ons opdraagt in Sjmot/Ex. 25 : "En zij zullen Mij een heiligdom maken, en zo zal Ik in hun midden wonen."
De Talmoed legt uit dat Bezalel, die de belangrijkste architect van de Misjkan was,... |
|
|
|
|
|
|
|