| Filosofie en achtergronden van de vastendag |
|
|
 |
Vasten bij de Kotel
Hoe denkt de Tora over ascese, vasten en onthouding? In de antieke wereld was men ongeremd trots op lichamelijke of geestelijke prestaties. Het Tora-ideaal van ingetogenheid, bescheidenheid en teruggetrokkenheid doorkruiste deze antieke opvattingen. Niet lang na het ontstaan van het Christendom besloten vele mensen uit Egypte, het toenmalige Palestina en Syrië om zich terug te trekken van alle aardse verleidingen, omdat zij meenden dat zij zonder... |
|
|
|
|
| De Omertijd als rouwperiode |
|
|
 |
Gedurende de Omerperiode werd het Joodse volk getroffen door verschillende tragedies. De 24.000 discipelen van Rabbi Akiwa stierven een vreemde dood juist in de periode tussen Pesach en Sjawoe’ot . In B.T. Jewamot ( 62b ) staat dit als volgt beschreven: “Rabbi Akiwa had 12.000 paren leerlingen van Giwat tot Antipras en allen stierven juist gedurende deze periode, daar zij elkaar niet eervol bejegenden. Allen stierven een merkwaardige dood. Volgens Rav Nachman was dit... |
|
|
|
|
| Kosjer-business |
|
|
 |
De gecompliceerde Joodse spijswetten zorgen ervoor dat de voedselproductie in principe niet aan leken overgelaten kan worden. Kosjer voedsel moet bereid worden door iemand, die de spijswetten kent en hiermee rekening houdt. Voor een aantal basisproducten zoals kaas, vlees en brood geldt sowieso dat deze alleen ritueel bereid mogen worden. Er bestaan echter een aantal oplossingen waardoor de voedselbereiding toch, tot op bepaalde hoogte, uit handen gegeven kan worden aan mensen die niet... |
|
|
|
|
| De speciale opdracht van de kohaniem |
|
|
 |
Omgang met de dood heeft voor de koheen in de gedachtewereld van de Tora een speciale betekenis. De Tora regelt in Wajikra (Leviticus) hoofdstuk 21 de omgang met de doden als volgt:‘En G’d sprak tot Mosje: Spreek tot de priesters, de zonen van Aharon, en zeg tot hen, dat geen van hen zich aan een dode zal verontreinigen onder zijn volksgenoten, behalve aan zijn naaste bloedverwant’.
Centraal in deze afdeling staat het begrip toema – onreinheid. De begrippen... |
|
|
|
|
| Ook impliciete geloften moeten door een Rabbinaal Hof worden opgeheven |
|
|
 |
Geloften nemen een belangrijke plaats in in het Jodendom. Wanneer men een offer belooft aan de Tempel moet men zijn gelofte nakomen op de eerstkomende Jom-Tov (feestdag), wanneer men Jeruzalem bezoekt. Geloften mag men nooit lichtvaardig afleggen. Iedere gelofte draagt het risico in zich dat het niet uitgevoerd wordt en dat is een slechte zaak. In drie gevallen echter wordt aangeraden om wèl een gelofte af te leggen, wanneer men ook serieus van plan is deze uit te voeren. Allereerst... |
|
|
|
|
| Een hoge moraal in het leger |
|
|
 |
Verzwakt moreel gevoel Wanneer het burgerpak verwisseld wordt voor een militair uniform, bestaat bij sommige mensen de neiging om ook over te schakelen op een ander normen- en waardenpatroon. De gebruikelijke sociale beperkingen vervallen in een oorlogssituatie. Het krijgstoneel leidt soms tot een verzwakt moreel besef. De anonimiteit van de soldaat in zijn gevechtskleding doet de teugels vieren en het normbesef soms dalen. Oorlog is nu eenmaal een abnormale situatie, waar andere... |
|
|
|
|
| Kent het Jodendom djihad? |
|
|
 |
Ja’akov had het niet makkelijk in zijn leven. Nauwelijks was hij aan Lawan en Esau ontsnapt of zijn enige dochter Dina wordt geschaakt door Sjechem, de zoon van Chamor. Sjimon en Levi besluiten de stad aan te vallen en Dina te bevrijden. De agressor had de internationale rechtsorde – verwoord in de zeven Noachidische principes – geschonden met deze kidnapping. Deze episode heeft mij aan het denken gezet. Is het Jodendom een pacifistische religie? Kennen wij een djihad ? Wij... |
|
|
|
|
| Joodse arbeidsethos - een oud gegeven |
|
|
 |
Ja’akov, de meest uitgebalanceerde aartsvader, verschijnt in de Joodse literatuur als het schoolvoorbeeld voor de Joodse arbeidsethos. Maimonides paskent (beslist) in zijn arbeidswetgeving dat “een werknemer verplicht is zich volledig voor zijn werkgever in te zetten” want Ja’akov zei letterlijk tegen zijn vrouwen Lea en Racheel “met heel mijn kracht heb ik jullie vader (Lawan) gediend” ( Bereesjiet 31:6 ). In de Talmoed wordt Ja’akov niet... |
|
|
|
|
| Het gouden kalf: kreeg de zwijgende meerderheid een eerlijk proces? |
|
|
 |
Enkele weken na de uittocht uit Egypte vervalt het Joodse volk tot afgoderij . Dit was zó erg dat Mosje opmerkt: ‘Dit volk heeft inderdaad een grote zonde begaan!’ ( Sjemot 32:31 ). Waar was het Joodse volk eigenlijk schuldig aan? Toen de Levieten de schuldigen ombrachten, bleken er slechts 3000 van de 600.000 mannen tussen de twintig en de zestig ter dood te zijn veroordeeld. Dit was ‘slechts’ een half procent van de totale mannelijke bevolking. Sommigen... |
|
|
|
|
| De Beriet mila besnijdenis kent een diepgaande symboliek |
|
|
 |
De kracht van de beriet-mila ligt in zijn helende en verheffende betekenis. De Joodse besnijdenis toont onze innige verbondenheid met HaSjeem (G’d). Jisjmaeel was 13 jaar oud toen hij werd besneden. Jitschak werd besneden op de achtste dag. Dit leidde tot een discussie tussen de twee zonen van Awraham. Jisjmaeel claimde dat hij meer opofferingsgezindheid had voor het geloof dan Jitschak, omdat hij zich vrijwillig had laten besnijden op zijn dertiende. Jitschak ging hierop in en stelde... |
|
|
|
|
|
|
|
