| Rosj Hasjana 5781: hen die het moeilijk hebben, verheffen |
|
|
 |
Tussen alle appjes, mails en anderszins mij toegekomen zaken die betrekking hadden op Rosj Hasjana, was er één waarvan ik meteen dacht dat ik die met u wil delen. De Chatam Sofeer, ik citeer hem vaker in mijn droosjes, schrijft in zijn commentaar op parasjat Bechoekotai het volgende: תשפ T Sj Pe – de drie letters die samen [het getal] 780 vormen, – is geen goede combinatie. Maar als er 1 bij komt, dan is dat het woord אשפת asjpot. Hierover staat in de pasoek (in... |
|
|
|
|
| Van treurdagen naar culinaire hoogdagen |
|
|
 |
Het Jodendom heeft wat met eten. Iedere feest- of treurdag heeft zo zijn eigen gebruiken over hetgeen we wel of juist niet eten. In dit artikel spreken we over twee specifieke momenten in het jaar. De treurperiode rondom 9 Aw (Aw is de joodse maand die samenvalt met juli/augustus) en Rosj Hasjana, het joodse nieuwjaar.
De periode van 9 Aw 9 Aw is onze religieuze nationale treurdag. Op deze dag rouwt het hele volk. We zitten op de grond, dragen geen goede schoenen, eten en drinken... |
|
|
|
|
| Sjawoe’ot – wekenfeest, begin van de opvoeding van een volk |
|
|
 |
Het Joodse volk heeft onlangs stilgestaan bij het grootse moment, het geven van de Tora op de berg Sinai. Voor iedereen die bekend is met onderwijs, moge het duidelijk zijn dat hier een enorm educatief probleem werd gecreëerd.
Zeshonderd en dertien voorschriften met uitleg en toepassingen, uitzonderingen en regels in de hoofden en harten van miljoenen mensen leggen. En wel bij mensen die tot op dat moment geen enkele weet hadden van de inhoud van de Tora. Hoe doe je zoiets? En dat in... |
|
|
|
|
| De 33e dag van de 'Omer, de dag die veranderde van treur naar feest |
|
|
 |
De dagen tussen Joods Pasen en Joods Pinksteren (Sjavoe'ot) worden de tijd van de ‘Omer telling genoemd. Vanwaar die naam?
Op de tweede Pesachdag werd er een speciaal offer gebracht: het omeroffer. Dit offer bestond uit gerst. Het was het teken dat het nieuwe graan, dat tot Pesach was geoogst, gebruikt mocht worden. Vanaf die tweede Pesachdag tot het Wekenfeest (Sjavoe'ot), volgden 50 vrolijke dagen. Het zijn dagen tussen het ene pelgrimsfeest en het andere, tussen het begin van de... |
|
|
|
|
| Ieder tijdperk heeft zo zijn eigen uitdagingen |
|
|
 |
Afbeelding: Floris Kayim
De mensheid leeft en verandert en de maatschappij moet ervoor zorgen dat ‘het’ leefbaar blijft voor elkaar met inachtneming de ruimte voor ieders ontwikkeling en vrijheid. De politiek speelt hierbij natuurlijk een grote rol. Zij maakt wet- en regelgeving voor nieuwe situaties, zij voorziet modegrillen en veranderingen en reageert daar op, het liefst proactief. Regeren is immers vooruitzien.
Wij, religieuze mensen, moeten ook mee met deze... |
|
|
|
|
| Chanoeka - velen in de hand van weinigen |
|
|
 |
Gedurende de acht Chanoeka dagen voegen wij een tekst toe aan onze dagelijkse gebeden. In die tekst beschrijven wij het wonder van Chanoeka en danken wij G’d daarvoor. Het onderwerp van dit stukje is echter niet het wonder van de olie die acht dagen brandde, terwijl dat toch de meest bekende reden voor het aansteken van de chanoekalichtjes is. In het stukje tekst dat wij dagelijks toevoegen staat de overwinning van de Makkabeeërs op de Hellenisten centraal: ‘..En... |
|
|
|
|
| Soms moet je kunnen ontvangen |
|
|
 |
Wij kennen veel soorten liefdadigheid. Maar voor allen geldt dat je er twee partijen voor nodig hebt. De gevers en de ontvangers. Gevers willen we eigenlijk allemaal wel zijn. We geven graag. Geld, tijd, aandacht, we zijn uiteindelijk goede mensen die weten dat G'd dit van ons verwacht. De medemens als lijdend voorwerp van onze drang tot goeddoen.
Maar in een mensenleven zijn er ook momenten dat je aan de ontvangende kant staat. Onvermijdelijk en bijna genadeloos wordt er van je verwacht... |
|
|
|
|
| Haman, een moderne antisemiet |
|
|
 |
Mordechai leert de wetten van het gerst offer, terwijl de kastijdde Haman op hem wacht om hem in opdracht van Achashverush te eren © Temple Institute De slechterik in het beroemde verhaal van koningin Esther heet Haman. Hij wordt premier in het rijk van de koning Achashverush en heeft een belangrijk programmapunt: de vernietiging van alle Joden.
Wat heeft Haman tegen de J oden? Hij stamt af van de Amalekieten, een volk van nakomelingen van de kleinzoon van... |
|
|
|
|
| De dreidel |
|
|
 |
Naast de verplichte gebruiken die Chanoeka kent, het aansteken van de chanoekija en het extra danken van G'd, zijn er tal van gewoontes op deze dagen. Zo eten wij verschillende traditionele gerechten, zingen we bijpassende chanoekaliederen en spelen we met de dreidel.
Na het aansteken van de lichtjes, iedere chanoeka-avond bij het vallen van de nacht eentje meer, zit het gezin rondom de chanoekija en geniet van het samenzijn, de sfeer, de lichtjes, het lekkers èn het spelletje met... |
|
|
|
|
| Jom Kipoer (Grote Verzoendag) |
|
|
 |
Op Youtube circuleert een filmpje, een zogenaamde timelap, van een druk kruispunt in Tel Aviv. Auto’s razen heen en weer, toeterend en ronkend. Maar dan opeens valt het verkeer stil. Het kruispunt raakt uitgestorven. Voetgangers lopen er rond, groepjes mannen en vrouwen in plaats van de blikken massa. Een hele dag lang observeert de webcam geen verkeer, tot het donker wordt, dan breekt het weer als vanouds los. Wat kan er voor zorgen dat de wereldse stad Tel Aviv een hele dag de auto... |
|
|
|
|
|
|
|